LUCHT

L U C H T

Binnenkomst ‘spelers met jassen aan, mutsen op, sjaals om. Jassen uit, mutsen af, etc.

I N T R O

Kies leven / Kies een baan / Kies een carrière, leuke familie / Kies een teringgrote breedbeeld televisie, mobiele telefoon, elektrische blikopener, bekpoetser / Kies een mooie auto groter, sneller, zachter onder je steeds dikker wordende kont / Kies een goede gezondheid, laag cholesterol en een goede breek me de bek niet open tandartsverzekering / Kies een Vinex-woning / Kies je eigen vrienden kunnen kiezen / Kies je vrijetijdsoutfit en bijpassende koffers, beautycase / Kies je fokkingflat met geïndexeerde inboedelboelverzekering, of niet / Kies op de bank zitten, wezenloos en geen gedachten die storen / Kies MacDonalds, pedaalemmer binnen handbereik. Kies 24 keer 1 pils en zondagsmorgens niet weten wie je bent / Kies niets doen / Kies blijven zitten waar je zit / Kies kunnen kiezen / Kies wegrotten in een verpleeghuis, nat in je kleren, leeg in je kop, pijn in je lijf, lastig voor die egolijers van kinderen waarin jij je hebt voortgeplant om jezelf te vervangen / Kies voor recycling / Kies voor evolutie / Kies voor toekomst / Maar waarom zou ik ?

[Aan de rand van een ijsvlakte. Mensen met mutsen, dassen, het is zichtbaar koud. KEIZERS staat roerloos, kijkt uit over het water. [Twee mensen, twee houdingen. KOSIE maakt zich groot, handpalmen naar boven. WARREN kruipt in elkaar. DRES en DUFFELS kijken toe]

KOSIE

Het is koud buiten…. Grappig, rooie neus

WARREN

Kouwe tenen.

KOSIE

Zeur niet, zou mijn moeder zeggen.

WARREN

Maar jij bent je moeder niet. Jouw moeder had de verwarming zo hoog staan, dat ze verdampte waar je bij stond

KOSIE

Ze was incontinent. Zo bleef ze droog.

WARREN

Ik heb het koud, Kosie.

KOSIE

Je moet niet in elkaar kruipen. Je moet de kou de kou laten zijn. Ik houd van de winter, die bijtende kou. Als je geliefde die z'n tanden in je vlees zet. Dan voel ik tenminste dat ik leef.

WARREN

Ik heb het gewoon koud, Kosie. Zullen we naar binnen gaan.

KOSIE

Nog even wachten. Kijk naar mijn adem. Allemaal kleine wolkjes die drijven in de lucht. Ik probeer schaapjes te blazen, maar het blijven spruitjes. Witte spruitjes. Waarom houd jij niet van de winter?

WARREN

Zullen we daar binnen over praten.

KOSIE

gloeiende oren, chocolademelk tussen je bevroren handen, appelflappen.

WARREN

Ik heb het koud Kosie, gaan we?

KEIZER

[Met schaatsen om nek geknoopt, ziet DRES aankomen] Ha Dres

DRES

Ha Keizer.

KEIZER

Dat is lang geleden, Dres

DRES

Ga je schaatsen

KEIZER

Nee, niet ik

DRES

Je hebt van die schaatsen om je nek

KEIZER

Decoratie, Dres. Op m'n werk draag ik een stropdas, en hier ligt ijs. Grapje. Ik heb geen werk. Ik creëer werk…. Talent. Ik zoek talent.

DUFFELS

[Komt er bij staan] T.A.L.E.N.T. Als je het hebt moet je het ook kunnen spellen

KEIZER

Ik zoek talent. Altijd. Zoals zij. Ik ben dyslectisch, zij doet de woorden.

DUFFELS

Dat heet een relatie. R.E.L.A.T.I.E.

KEIZER

[Stelt haar voor.] Duffels.

DRES

Talent waarvoor.

DUFFELS

Ik houd z'n afspraken bij, ik bedenk waar we eten, en ik verzorg z'n wat softere kanten.

KEIZER

Dat bedoelt ie niet lieverd. [Tegen DRES] Jij vraagt waarvoor ik talent zoek. Dat is de vraag van A naar B. De vraag van de zekerheid. Maar het geluk ligt daar. Of daar.

DRES

Ik begrijp je niet.

DUFFELS

Zeg nooit tegen Keizer 'dat begrijp ik niet' als je haast hebt.

KEIZER

Dres, jij vraagt: 'Waarvoor?'. MijnAntwoord: Dat weet ik niet. Zo werkt dat niet bij mij, Dres. Ik zie talent, en pas dan weet ik waarvoor.

DUFFELS

Je praat weer alleen over jezelf lieverd. E.G.O.C.E.N.T.R.I.S.T

KEIZER

… Dat bedoel ik: zij probeert mij op te voeden. Zij probeert mij te sturen. Ze past op mij toe de dingen die ze leert. S.P.H. [Tegen DRES] En jij. Jij komt hier schaatsen.

DRES

Nee.

KEIZER

Die zijn van je vriendin, maar die moet even plassen.

DRES

[Zijn stem verdwijnt langzaam in tranen] Die zijn van mijn vader.

KEIZER

Die schaatst, maar nu even niet.

DRES

[In plaats van een antwoord komen er tranen. Hij loopt weg]

DUFFELS

Dat is niet goed, met die vader.

DRES

[huilend, komt terug, vermant zich] Overnieuw… Mijn vader is

KEIZER

Dood?… [DRES knikt] Maar waarom dan die schaatsen.

DRES

Nu doe je het weer. Altijd laten merken dat het jou goed gaat en dat ik een looser ben.

KEIZER

Ho! Duffels, oordeel - Duffels doet sociaal pedagogisch werk - Duffels is geheel objectief deskundig - Oordeel: zei ik wat ik niet hoordete zeggen?

DUFFELS

Hij heeft verdriet.

KEIZER

En ik heb jou. De wereld is onrechtvaardig verdeeld. De een heeft alles, de ander heeft verdriet. [Tegn DRES] Okee, dan neem jij haar, en dan neem ik… wacht [Terwijl DUFFELS en DRES elkaar met de ogen vinden, krijgt KEIZER een geniaal idee. Dat duurt overigens even] Lucht.

KEIZER

Ruik. [Grist schaatsen van DRES] Ruik. Alles ruikt naar iets, naar iemand, naar wat gebeurd is, naar [Ruikt aan DUFFELS] Wat ruik ik, Dres? Guess.

DUFFELS

Dat heb jij me gegeven. Dat was het eerste dat je me gaf, en het laatste. Wanneer was dat?

KEIZER

Liefde. Ik ruik liefde, Dres. Zij ruikt naar mij, ik ruik naar haar. Er hangt iets in de lucht. Er broeit iets. Kop in wolken. Neusvleugels wijd. Lucht. De Katholieke Kerk, Duffels, die heeft stukjes onderbroek van elke heilige. Relikwieën. Maar dat bedoel ik niet. Dres, lucht van de plek waar jij met je vader de laatste uren doorbracht. Deze lucht, maar dan mèt. Mèt je vader. Je vader in deze schaatsen/ Vat je. [Gooit schaatsen terug naar DRES] Dank je wel dank je wel. [Af]

[DUFFELS en DRES kijken uit over de vlakte. DUFFELS onrustig, in de war, wil iets doen. DRES kijkt uit over het water.]

DUFFELS

Keizer heft een idee. Als Keizer een idee heeft, heeft ie verder niets meer. Zullen wij iets leuks gaan doen.

DRES

[Loopt weg]

DUFFELS

Dres… [DRES draait zich om] Zullen wij wat drinken?

DRES

Hoezo?

DUFFELS

Je zou gewoon ja of nee kunnen zeggen… Zal ik een stukje met je meelopen.

DRES

Waarheen

DUFFELS

Meelopen betekent dat jij de richting bepaalt…

Dres. Luister. Hier ben ik. Kies wat je wilt. Vraag me wat je wilt, en ik doe het.

DRES

… Wat dan.

DUFFELS

Hoor je wat ik zeg? Vraag me wat je wilt, en ik doe het.

DRES

Bedoel je… soms… dat wij tweeën, dat jij met mij… nee hè? [Lacht, onhandig]

DUFFELS

Nee.

DRES

Okee. Vergeet het.

DUFFELS

Of is dat wat je wil? Je hebt het niet eens geprobeerd.

DRES

Weet ik veel…

DUFFELS

Kies

DRES

Leer me schaatsen.

DUFFELS

Okee.

[DRES gaat op bankje zitten, trekt schaatsen aan, kijkt over ijsvlakte uit. DUFFELS bukt om veters te strikken.]

DRES

Schei maar uit. Het is twee weken later. Het heeft inmiddels gedooid. De wilg die eerst op het ijs leek te liggen, lijkt nu op het water te drijven.

DUFFELS

[Ploft naast hem neer] Dat wist je. Jij kiest dingen die niet kunnen…

DRES

Alle dingen kunnen, zolang je ze maar niet doet.

DUFFELS

Jij studeert? [DRES knikt nee] Je hebt een baan? [DRES knikt ja] Met een stropdas?

DRES

Met.

DUFFELS

Heb je die gekozen?

DRES

Ik ga voor zo'n rek staan en dan kies ik de minst verschrikkelijke.

DUFFELS

Ik bedoelde je baan.

DRES

Ik ben blijven hangen, op de plek van mijn stage.

DUFFELS

Ben je goed in je werk?

DRES

IK ben nooit ziek. Ik ben op tijd. En als ik een presentatie moet doen, ziet het er prachtig uit. Pak aan. Das. Powerpoint. Ik kies zorgvuldig mijn woorden. Sls ik een grapje maak, moeten ze lachen.

DUFFELS

En dat is wat je wil?

DRES

Dat is wat ik doe… Wat ik wil is leren schaatsen over het water, zover weg, dat niemand mij ziet.

[KEIZER staat bij BRINK, die zwaait met rapportje. KEIZER zegt zo goed als niets, kijkt alleen veelbetekend, laat BRINK zichzelf antwoord geven]

BRINK

Dus, Keizer, jij wilt lucht verkopen. Jij wilt mij laten investeren in een systeem om lucht commercieel te maken. Lucht met een specifiek karakter. Je wilt een systeem ontwikkelen om lucht op te kunnen slaan, te kunnen doseren, om te kunnen verkopen. Dat klinkt als goud van stro maken… Dat klinkt als de kleren van de keizer… Mijn excuus voor dit grapje [Geen reactie van Keizer]. …Dit rapport is dunner dan mijn rapporten van de basisschool.

KEIZER

Alleen zoiets als barbiepoppen hebben een overdosis verpakking. Dit is en idee. Een idee is als een spermazaadje. Je ziet het niet. Maar de gevolgen… Het is geniaal.

BRINK

Dat zeg jij. Wat is het verschil met parfum? [Stilte. Geldschieter leest in rapport] ….'Wij zijn met z'n allen verslaafd aan lucht. We kunnen niet zonder, elke minuut inhaleren we gezamenlijk miljoenen liters lucht. Waar we ook zijn, wat we ook beleven, altijd gaat de lucht ons lichaam in en uit. Via de neus.'…Maar lucht is er, keizer. Lucht is er... Ik weet wat je gaat zeggen: konijnen, katten, cavia's, zijn er ook zat, en toch is de Tamagochi een groot commercieel succes.

Maar hoe, meneer Keizer. Hoe en wat. Lucht in een doosje, in een flesje, poeder, op een spiegeltje. Hoe? Wat? Waar? Hoe onderscheidt het zich van parfum? [KEIZER haalt z'n schouders op] Wat heb je me te bieden, Keizer, meer dan dit.

KEIZER

Een geniaal idee. Aan jou de keus.

[DONKER]

[VRIENDINNEN hangen op bank, bord op schoot.]

Robbie Williams, is als een rookworst in de zuurkool. Het is niet het meest smerige deel, maar ik vind het allebei niks.

Jij praat over wat je hebt gehoord. Robbie Williams, moet je gezien hebben. zoals die jongen over zo'n podium beweegt.

Robbie Williams is een overbodig soort entertainment, alleen geschikt om er verschrikkelijk doorheen te gillen

Laat ons! Dat willen wij.

Je moet hem zien bewegen, zo'n kolossaal podium, waar ik de schijterij van zou krijgen, daar krijgt hij adrenaline van.

Hij is adrenaline.

Arrogante lul.

Hoezo arrogant. Die jongen moet zich waarmaken. Iedereen zegt dat is niks, dat softe semi flikkertje uit Take That

Ik zeg niet dat het niks is, ik zeg dat het

Arrogant is

Die jongen vecht om gezien te zijn zoals ie is

Om meer te lijken dan ie is

Die staat ergens voor, die moet wel een grote bek hebben.

[DUFFELS komt binnen]

Grote bek? Het is een groot gat. Alleen maar lucht.

DUFFELS

Hai

ANDEREN

O hai

[Tijdens het gesprek schuiven A, B, C en D de restjes van hun borden bij elkaar.

DUFFELS

Ik heb een man ontmoet.

Keizer. Weet ik.

DUFFELS

Keizer is ho. Keizer is voorbij.

Is het uit? Daar drinken wij op. Vertel

DUFFELS

Het eind of het begin… Het eind is dat Keizer zei: 'ga maar met hem mee'. Het begin was, dat ik dat deed.

Lekker zelfstandig. Moet je nog eten.[Biedt haar de verzamelde etensresten op het bord aan]

DUFFELS

[Pakt bord aan, eet niet] Ik zei tegen die jongen… tegen die man… of eigenlijk tegen iets daartussen in… Ik zei: Je mag me vragen wat je wilt, en ik geef het je. Totale overgave aan moment, plaats en de ander. Als ik religieus zou zijn, zou dat religieus zijn. Neem mij. Dat zei ik.

Vraag me wat je wilt, en ik geef het je.

DUFFELS

En hij zei: Wat dan? Hoezo?

Hij besprong je niet meteen?

DUFFELS

Hij is een man die niet kan kiezen.

Hij is een man die niet kan springen.

Zo een die nog woont bij zijn moeder.

DUFFELS

Ja, hij woont bij zijn moeder.

Zijn moeder schilt aardappelen, in een mandje, en kookt ze voor hem, mèt een stukje vlees.

DUFFELS

Ja. En zijn vader is dood.

Dres! Dat moet Dres zijn. Dres is een hopeloze man.

DUFFELS

En ik. Ik ga Dres leren kiezen. Ik zoek nog een projekt om op af te studeren. Hij wordt mijn stageprojekt.

[Telefoon gaat.]

DUFFELS

Hulp aan de hopelozen]

Ja. Dat zullen ze goed vinden.

DUFFELS

Ik vind het goed. Geleerd van Keizer: Volg de kronkeling van je brein, doe het zoals je ademhaalt, zonder aarzelen, zonder denken… [Neemt telefoon op] Met mij.

KEIZER

Met mij. Ik heb iets leuks.

DUFFELS

Ik heb iets leukers.

KEIZER

Ik ga lucht verkopen.

DUFFELS

En ik ga Dres leren kiezen.

KEIZER

Ik wil dat je het personeel doet.

DUFFELS

Ik wil dat je niet zo tegen me praat. Ik ben je personeel niet. [Hangt op]

DUFFELS

Dat was Keizer. Keizer gaat lucht verkopen. Hij weet nog niet hoe. Hij weet niet of het gaat lukken, maar zoals altijd bij Keizer: Hij gelooft er in. En hij wil mij voor personeel.

Hij zoekt een smoes om jou weer terug te krijgen. Het is eenzaam voor een man zo zonder jou.

ANDEREN

[Zingen] Want het is eenzaam voor een man zo zonder jou

DUFFELS

Ik meen het. Ik ben het zat, die opleiding, dat gebazel in die boeken. Ik ga mij verdiepen in de wereld van Dres.

Je bent gek. Dres is saai.

DUFFELS

Dat weiger ik te geloven. Mensen leven saai, maar niemand is saai.

Dres is dodelijk saai.

[DONKER]

[KEIZER ontmoet vriend]

KEIZER

Het is een mysterie, vriend. Ik heb een idee, hij heeft geld, en zie: het idee is geld geworden.

VRIEND

Dus jij gaat lucht verkopen… Je weet nog niet hoe. Je weet niet of het gaat lukken. Maar iemand

KEIZER

Brink

VRIEND

Brink!?… Ah. Brink geeft jou geld om je idee uit te voeren?

KEIZER

Ik zei: Brink, dit is wat ik heb, nu is het aan jou om te kiezen. Dat klinkt belangrijk. Je trekt geloofwaardige kleren aan. Je zegt zo goed als niets. Je wacht, de juiste houding, en dan zeg je: Jij moet kiezen, Brink… Ze moeten je geloven. Als ze geloven, overtuigen zij zichzelf wel. Als zij zichzelf overtuigen hoeft mijn brein niet te doen waar ik slecht in ben.

VRIEND

Is het serieus.

KEIZER

Tuurlijk. Het is geniaal.

VRIEND

En als het niks wordt. Doodbloedt, flopt, geld verspilt

KEIZER

Ook geniaal. Het is een idee.

[DONKER]

[Links staat de opvallende ZUS van DRES er niet bij te horen, rechts staat de MOEDER van DRES stiekem alles bij te houden. DRES zelf zit op een stoel voor zich uit te kijken, schrijft af en toe wat in een boekje, streept het dan weer door. DUFFELS komt binnen, met een taartje waarop 3 brandende kaarsjes]

DUFFELS

Ik ken je nu drie maanden, Dres… Wil je taart

DRES

Taart? Waarom?

DUFFELS

Drie maanden. Drie

DRES

O. Nee dank je. Ik hoef geen taart. Maar misschien mijn moeder.

DUFFELS

Je bent saai, Dres. Je bent dodelijk saai.

DRES

O. Sorry.

DUFFELS

Doe es iets opwindends.

DRES

Zal ik een potje thee zetten. Ken je die truc met dat water?

DUFFELS

Je wacht tot het winter wordt en dan heb je ijs.

[Ze loopt kwaad weg]

[ZUS en MOEDER praten tegen de zaal. DRES let niet op het gesprek]

MOEDER

Ik ben de moeder van Dres. Dres is een bijzondere jongen.

ZUS

Dat zou je ook van mij kunnen zeggen

MOEDER

Dat zou ik van jou ook kunnen zeggen maar dan bedoel ik iets anders… Dres was altijd een bijzondere jongen. Slim, rustig, betrouwbaar. Als ik naar een spreekavond ging op de basisschool, dan was het alleen om de meester te horen zeggen dat Dres een bijzondere jongen was.

MEESTER

[ven elders] Dres is een bijzondere jongen, mevrouw.

MOEDER

[Glundert. Even maar]] Toen de vader van Dres

ZUS

Mijn vader

MOEDER

Toen de vader van Dres, mijn echtgenoot, kwam te overlijden

ZUS

Zijn dat de woorden voor hoe het er uitzag, mam? Die gespleten schedel.

MOEDER

Toen zei de meester op school… [Doelend op ZUS] Zij is recalcitrant. Het zal wel verdriet zijn. maar waarom moet het zo…. [terug bij haar vorige onderwerp] De dood van zijn vader zal wel invloed hebben op zijn resultaten, zei de meester op school. Maar nee hoor, Dres deed het prima, hij deed het zelfs nog beter. Dat kan ik van haar niet zeggen. Zij doet al minstens twee jaar niets. Ze reist rond. Opeens neemt ze een vliegtuig, ergens heen. Argentinië, Nieuw Zeeland, India. En hoe ze aan dr geld komt? Daar denk ik maar niet over na. Zo'n jong meisje. In zulke landen, met dat soort mannen. Die zijn dat daar niet gewend. Dres was stil.

ZUS

Dres is stil, mama.

MOEDER

Dres weet op het juiste moment zijn mond te houden. Dat wil niet zeggen dat hij ongelukkig is. Dat Dres nog thuis woont, zeggen mensen wel 'ns. Waarom niet? Dres en ik hebben het goed samen, ik geef hem alle ruimte, alleen dat hij 's avonds aanschuift als ik heb gekookt voor ons, dat vinden we allebei gezellig. Verder doet hij zijn dingen, en doe ik mijn dingen.

ZUS

Dres is een lieve jongen. That's all, there is to say. Dres woont bij onze mama. Hij heeft twee kamers, eentje om te slapen. Eentje voor zijn computer. Zodra ik weg was, zette hij dat ding op mijn bureau. Als je terugkomt, zet ik alles weer terug, zegt hij. I'll be back, o yes. Dres heeft een eigen website. Daar staat poëzie op. Ik was in Paraguay afgelopen winter. Dan kreeg ik mailtjes van mijn broertje… Dan zit je in zo'n internetcafé, met Peruaanse smartkids, en bezopen wodka-russen die met je naar bed willen, en dan krijg je een mailtje van je broertje. Over een steen in zijn jaszak, holy shit, over de scheurranden van een envelop die lijken op Zwitserse bergen, waar die dus never nooit is geweest, of dat hij een gummetje in zijn broekzak had zitten, waarvan hij niet wist waar het vandaan kwam, en dat dat gummetje drie weken later er nog zat, maar opeens groen bleek te zijn, dat soort mysteries. Ik maakte mijn reis door India, 30 uur in een gammele bus, op een houten bank, platgeperst tussen Hindoes en kippen. Eerst dacht ik: wauw, dit is the real India, na drie uur dacht ik 'pain in the ass', houten bank, houten kont, geen woord te verstaan, en een lucht waarvoor je in Nederland zou verhuizen als die van je buren kwam, maar na een uur of 15 gaf ik me gewonnen aan een 'spiritual kind of mood', een wonderlijk soort 'awareness', niks is alles en alles is niks, dat soort shit dat als een vlieg op je afkomt als je in dat soort gebieden bivakkeert, en opeens zat dat beeld van dat gummetje in mijn hoofd, weet je.

[DRES staat plotseling op, doet zijn jas aan]

ZUS

Wat doe je?

[DRES kijkt haar aan, wil wat zeggen, zwijgt, gaat af. ZUS kijkt hem na]

ZUS

Mam! Hij doet wat.

MOEDER

[Kijkt waar DRES verdween, dan naar ZUS] Dat is niet goed… Dres! Dres! Waar ga je heen, Dres? Hoe laat ben je terug?.. Wat moet ik doen, hij is onrustig de laatste tijd. Ik wou dat ie een mobieltje kocht. Maar hij is zo eigenwijs.

ZUS

Als ie niet meer thuis komt mam, zou ik z'n spullen verkopen, of z'n kamer verhuren aan een student. Je hebt studenten die hebben graag een kamer met een hospita die voor ze kookt en een beetje op ze let.

MOEDER

Jij weet niet wat het is om allen te zijn.

ZUS

Ik ben altijd alleen. Er zijn 6 miljard mensen mama, die zoek ik op als ik alleen ben.

[DONKER, DUFFELS gaat met BRANDENTAARTJE omhoog en omlaag. Als ze onderaan de trap is: LICHT]

[VRIENDINNEN op bank, DUFFELS komt op met taartje, drie kaarsjes]

DUFFELS

Hij is saai. Hij is zo dodelijk saai.

VRIENDINNEN

Hèhè

DUFFELS

Niks doet ie. Niks. Niks wil ie. [Schreeuwt wanhopig] Ik wil niet meer. Ik wil niet meer.

Welkom thuis in huize gezond verstand. Laat hem vallen.

[Deurbel klinkt]

DUFFELS

Ik sleur hem dat huis uit.

Verwacht iemand iemand?

Jij wilt van iemand zonder hartstocht dat hij hartstocht laat zien. Jij wilt dat iemand opgeeft wat hem vertrouwd is, en doet wat de een of andere gek probeert in z'n hoofd te rammen. DUFFELS

Hij is een lijk. Maar dr zit wat in dat lijk.

De kop van Dres is een ei. In dat ei zit ontwikkeling, beweging. Je ziet niets. Maar op en dag kraait ie. Dan komt het haantje tevoorschijn.

Is ie gelukkig?

DUFFELS

Weet ik veel… Hij is iemand die altijd friet vreet en dat lekker vindt omdat ie nooit aan wat anders is begonnen.

[DRES komt binnen]

DRES

Is Duffels hier

VRIENDINNEN

[Komen overeind samen] Nee

[DRES wil weggaan]

DUFFELS

Dres?

DRES

Wat dacht je van iets opwindends?

[DUFFELS gaat weg met DRES]

Het haantje begint te kraaien.

[Telefoon gaat]

KEIZER

Duffels?

[terwijl de andere VRIENDINNEN zich rondom de telefoon verdringen] Duffels is er niet… Duffels heeft een date, met een ander… [Tegen VRIENDINNEN] dat is Keizer!… [Luistert lange tijd, af en toe 'ja', 'ja', etc] Ik begrijp het. [Sluit gesprek af.] Dat was Keizer. 1. Hij is alleen. 2. Hij gaat lucht verkopen. Hij weet nog niet hoe. Hij weet nog niet of het gaat lukken. En 3: Hij vroeg of wij mee wilden denken in zijn project. Hij betaalt ons al naar gelang onze bijdrage,

En onze bijdrage is

Lucht, met een herinnering. Welke herinnering is op bijzondere wijze gekoppeld aan een bepaalde lucht. Zoals muziek een herinnering op kan roepen, maar dan met lucht…

Ik was laatst drie weken naar Londen. Drie weken zonder vriend. Ik had z'n pyjama meegestolen van z'n kamer

In plaats van je gewone knuffel

Hij is mijn knuffel

ARUSHA

En onze bijdrage is

MARGRIETLSKE

Lucht, met een herinnering. Welke herinnering is op bijzondere wijze gekoppeld aan een bepaalde lucht. Zoals muziek een herinnering op kan roepen, maar dan met lucht…

MARLOUS

Ik was laatst drie weken naar Londen. Drie weken zonder vriend. Ik had z'n pyjama meegestolen van z'n kamer

RUTH

In plaats van je gewone knuffel

MARLOUS

Hij is mijn knuffel

ARUSHA

Zeeland. Wij gingen naar een huisje in Zeeland. Goedkoop huisje. Niet zo'n park, maar uit de krant.

MARLOUS

Wij gingen naar Schoorl.

ARUSHA

En toen we dr waren –

MARLOUS

En dan op de fiets

ARUSHA

met trein en bus en een krankzinnig eind lopen – was het midden in een eindeloze vlakte.

MARLOUS

Dan reed je tussen de dennen,

ARUSHA

Met van die blauwgroene sprieten.

MARLOUS

die zoete weeïge geur, van dat… pikspul. Je weet wel. Dat pikspul, van die dennen

ARUSHA

Uien.

MARLOUS

Dat als je in bomen klimt aan je handen blijft zitten… [Denkt diep na]

ARUSHA

Er stond een boerderij, en een caravan die verhuurd werd, aan anderen, en een deel van die boerderij was voor ons… Het zag er niet uit. De muffe lucht van bankstellen uit een kringloopwinkel. Roodwit geblokte kleedjes. Er was een wc, die was betegeld om hem moderner te laten lijken. Maar tegen de avond kropen de slakken tegen de tegels omhoog. Zulke slakken. Donkere. Vreselijk, maar we hadden betaald. Alles went. Als je in de deuropening stond, - achter je die muffe krotlucht - , dan lagen voor je de uienvelden. Er werd gerooid. Dat rook je. En boven je kleine wolken die langzaam overdreven. Dat was mooi. Eén van de weinige vakanties die ik heb onthouden.

MARLOUS

Hars, dat bedoel ik…

ARUSHA

Wat bedoel je.

MARLOUS

Dat pikspul. Dat was mooi.

MARGRIETLSKE

Weet je wat goor is: iemand met een zak friet met mayonaise in de bus. Dat trekt de hele bus door

ARUSHA

Of de lucht van saucijzenbroodjes in de stationshal

RUTH

Ik heb 1 keer gespijbeld op de middelbare school. Ik woonde in den Haag. En ik fietste naar zee. En het stormde. Later op de dag spoelde er zo'n kolossaal schip aan. Maar niet toen ik er liep. En dan hing je, met je jas wijd, tegen de wind aan. En je rook vis, en zout, en zeesterren en krabbetjes tussen de basaltblokken van de pieren, en aangespoelde wieren en olie van verre zeeschepen… En je zette je neusvleugels wijd om alles wat zee was en weidsheid en lucht in je op te nemen. Ik was verliefd,

ANDEREN

maar het wilde niks worden

RUTH

Ik zag hem laatst op televisie, hij deed mee aan Lingo. L.U.C.H.T. Lucht.

WALTER

Had ik net een nieuwe aftershave gekocht.

WALTER

Ging ik s’ avonds uit, en natuurlijk mijn nieuwe luchtje op. En daar liep ik. Een en al zelfvertrouwen. En zo stoer als ik was - toen - goot ik mij vol. Alcohol. 'Het helpt als je een keer over je nek gaat.' Ik hoor het ze zeggen. Ja nou mooi niet. Zoals iedereen had ik de volgende dag een kater. En een nieuwe herinnering. Telkens als ik die after-shave op doe voel ik weer hoe ik ziek word… Wou je nog wat drinken? [K schudt nee, G haalt nieuw flesje]

VANESSA

[Blijft ondertussen in zichzelf gekeerd swingen op onhoorbare muziek] Van de zomer werkte ik in het ziekenhuis en daar hangen sowieso allerlei luchtjes die je niet snel vergeet en aparte gevoelens oproepen, maar dit herinnerde ik mij toen ik in de vakantie met mijn neus boven een blik met koffie hing. Het was voor het eerst die week dat ik op deze afdeling werkte. Een van de kamerdeuren was al de gehele ochtend dicht, hoewel er wel iemand op die kamer lag. Op een gegeven moment ging ik de kamer in om er schoon te maken en toen ik de deur opendeed kwam er een muur van zeer 'zware lucht' op me af. Ik ben geen cafeïnegebruiker dus ik herkende het niet meteen. In het bed lag een man van ergens in de dertig die er uitzag alsof hij bestraald was.

Er was een vrouw bij hem op bezoek. Op de tafel stond een schaal met daarin bruine korrels. Nou ja, iets tussen korrels en poeder in. Op de rand van het bord en tussen de korrels lagen fantasiefiguurtjes van felgekleurde klei. Het geheel zag er een beetje artistiek en vooral vrolijk uit. Ik keek er naar en vroeg de vrouw wat het voor moest stellen. De man keek, beschaamd misschien, naar beneden, terwijl de vrouw uitlegde dat het koffie was en dat die koffie daar stond om.. blijk baar had haar man wonden aan zijn been… om de geur die van de wonden af kwam, te maskeren.

Pas op dat moment herkende ik die zware geur in de kamer als koffie, koffie en nog iets anders...

WALTER

[Trekt walkman van haar hoofd] Kom je nog?

[DRES zit midden op straat. DUFFELS staat op een afstand]

[ Links en rechts passeren mensen.]

DUFFELS

Het is koud. Dit vind jij opwindend.

DRES

Dit vind ik opwindend [Hij haalt thermoskan uit z'n jaszak] De truc met het water. [Uit zijn andere zak haalt hij een theezakje] In een seconde of twee, verander ik water in thee – de enige truc van belang die ik ken

DUFFELS

Je bent gek

DRES

Vraag me wat je wilt? En ik doe het?

DUFFELS

Waarom opeens zo anders?

DRES

Vanwege jou. Je stond er zo zielig met dat taartje

DUFFELS

[Er knapt iets in DRES. Ze schreeuwt woedend] Jij doet dit, vanwege mij. Doe iets vanwege jezelf Dres!… Je bent een machine, je bent een slaaf, je bent de automatische piloot van een vliegtuig dat niet eens kan vliegen.

DRES

Je kent me niet

[Op dat moment wordt DRES surreëel belaagd door omstanders die hardhandig zijn 'niet kunnen kiezen' analyseren]

Leuke baan Dres, leuke baan,

leuk, leuk, leuk, leuke baan

Stel je bent op Ibiza, Dres.

Nee. Ik werk.

Je bent op Ibiza.

Je zit bij je moeder aan tafel

Leuke moeder

Leuke tafel

Ibiza

Ikea

Ibiza

Discotheken, opgefokte pubers,

[Fluiten]

in minuscule kleren, busladingenvol,

deinend op hersenloze muziek

[kedoengkedoeng]

je denkt: 'mijn hemel

wat een ordinair platvloers

treurig zootje mensen

Je bent op Ibiza, Dres,

de zon schijnt, je ziet mensen

deinen op verstandloze muziek

[kedoengkedoeng]

en je denkt ik wou

dat ik mee kon deinen,

verstand op nul, lichaam,

laat maar komen

Dit is ik, dit is ons, dit is alles

Yes dres, yes dres

Je bent Michelangelo Dres,

Ja jij

je staat voor een reusachtig blok marmer,

Ja jij

en je denkt in dat marmer

zit het lijf van een stervende slaaf,

ik hoef het er alleen maar uit te hakken,

en dan staat het voor me, levensgroot,

dat krachtige, sexy lijf dat ik

trots in mijn armen kan nemen

Michelangelo was een homo Dres,

Michelangelo was een flikker.

En wat ben jij

Je bent Michelangelo, je staat

voor een blok marmer, in dat marmer

zit het prachtige lijf van een stervende slaaf,

je hoeft het er alleen maar uit te hakken,

maar als je het laat zoals het is,

kan niets de perfectie van je idee

kapot maken, Dres, en iedereen zegt:

wat een prachtig blok marmer, Dres,

niets verknalt, niets verloren.

Er zijn meisjes Dres,

op straat, je kijkt ze na

je zwijgt

niets verknalt, niets verloren

Wat zeg je

niets verknalt, niets verloren

Waarom zeg je niet wat je denkt Dres.

Als je zwijgt zeggen ze niks terug.

Schrijf je gedichten Dres?

Dres schrijft gedichten. Sst.

Papier dat wit is

en zwijgt,

en niemand die je leest.

Heb je een vriendin Dres,

zeg je die leuke vrouw

Leuke baan

Zeg je die leuke vrouw die naast je

achter de monitor zit

Leuke monitor

Zeg je haar dat je altijd even stopt

met werken om te kijken

als ze langs komt, zeg je dat tegen haar?

Of wacht je tot zij, misschien een ander

Misschien wie weet, zich aanbiedt vanzelf,

en dan zeg je, jawel hoor, ik ook van jou,

Waar wacht je op, Dres.

Waar wacht je op

[TEUN wordt hardhandig tegen de grond gewerkt door onzichtbare VIJAND, kruipt, kronkelt alsof hij geslagen getrapt wordt over het podium, en roept]

Had je maar niks gehoord,

had je maar niks gezien,

was je maar niet hier, zat er maar

een knop aan / uit / aan. Wat doe je Dres?

Denkedenkedenkedenke.

HANNEKE

Je denkt, je wacht, wat doe je Dres? Wachten

tot alles zichzelf heeft geregeld?

DE DESKUNDIGE

Zekerheid ,continuïteit,

onvoorwaardelijk vertrouwen

als basis van stabiele

wederzijdse betrekkingen

nemen af, zonder dat

de maatschappij

weet hoeveel hiermee

samenhangende

vermindering van

eigenwaarde personen

op den duur onbeschadigd

kunnen verdragen.

Zingevingcrises

en oriëntatieverlies,

depressie en angst,

vlucht in een

zelfverheerlijkende

innerlijkheid of in de

schijnwereld van

verstrooide uiterlijkheid,

bedreigende levenscrises,

extensief gebruik van

verdovende middelen,

droefheid, verdriet,

kwellende onzekerheden

[DRES haalt papier uit binnenzak, vouwt het open, buigt zich erover]

DRES

En dan vraagt zo’n vriendin

DUFFELS

Dan vraagt je vriendin: Houd je van me?

DRES

Dan vraagt je vriendin: Houd je van me?… Dan weet je het niet. Waar zit dat? Houd je van je moeder? Ik voel me wel ns schuldig als ik iets niet doe. Is dat hetzelfde. Houd ik van m'n zus? Als ze ver weg is, wil ik haar schrijven. Maar dat is ijdelheid. Dat ik zo ver door iemand word gelezen

DUFFELS

Je had wel verdriet over je vader… Je ging naar het ijs, met schaatsen. Je kon niet schaatsen… Waarom wilde je schaatsen op de plek waar hij…

DRES

[Hij geeft DUFFELS zijn papier] Lees, ik heb het geschreven. Dat bespaart tranen. En gêne.

DUFFELS

[Leest even] Vertel het me maar.

DRES

Ik wil dat je leest. Dat wil ik. Ik heb het speciaal opgeschreven voor jou. Elk woord met zorg gekozen. Bij iedere gedachte stilgestaan, of het geen leugen was.

DUFFELS

Tijdens het lezen nemen de vriendinnen het lezen over]

Ik ben 6. Het is winter. Mijn vader ontdooit.

Zijn ogen fonkelen. Hij geeft mij schaatsen

In een prachtige verpakking. Ik ben blij

Ze te krijgen. Ik ben bang ze te dragen.

Hij neemt me mee. Hij zal het me leren,

Zoals zijn vader het hem heeft geleerd..

Ik ben bang, om te vallen. Mijn vader zegt:

Het is eenvoudig. Als je het kunt

is het schitterend. Wij met z'n tweeën

door de rietvelden van Giethoorn

als het vriest. Als het vriest

is het water hard als steen.

Ik sta aan de kant, mijn schaatsen aan,

Klaar voor de les.

Ik zie mezelf al vallen,

kop op het ijs. Lachende mensen,

en ik maar doen alsof het niet zeer doet.

Mijn vader schiet weg op zijn schaatsen.

Grijze lucht, spiegelglad ijs. Weinig mensen.

Ik sta op de kant, kijk hem na. Hij

Keert, komt op me af, lachend,

Armen wijd, met grote snelheid.

Ik ben bang. Bang voor hem,

bang dat hij tegen de kant aan zal knallen.

Mijn vader remt niet. Pas later zal ik

Begrijpen wat hij van plan was. Vlak

voor de kant had hij

een sprong willen nemen

en op de grassige kant

zou hij met een plof tot stilstand komen.

Dat kon hij. Wist ik veel. Ik zie mijn vader

Te snel op de kant af komen, en schrik,

En wil iets redden, helpen, ik beweeg me

naar hem toe, onhandig op m'n schaatsen,

m'n vader schrikt, neemt z'n sprong

verkeerd, glijdt terug van de kant

op het ijs, slaat met zijn achterhoofd

in de schaatspunten van een ander.

Als ik er niet was.

Als ik niets had gedaan…

Ik ben 6. Wat ik gedaan heb,

weet niemand…. Ik wel.

10.

DRES

Ik ga weg hier

DUFFELS

Waarheen

DRES

Sleur me mee aan mijn haren

DUFFELS

Jij moet kiezen

DRES

Waarheen

DUFFELS

Waar wil je heen. Zeg wat, zeg wat.

[Ze staan te schreeuwen op straat]

DRES

Weet ik niet.

DUFFELS

Zeg wat. Denk.

DRES

Ik wil vlaktes zien. Ruimte.

DUFFELS

Woestijn, Friesland, Antarctica

DRES

Afrika.

DUFFELS

Wat wil je zien in Afrika.

DRES

Springbokken. Antilopen. De zon. Zand. Olifanten. Alles wat je op televisie ziet maar dan zonder die klotemuziek dr bij.

DUFFELS

Goed. Maak een afspraak, koop een kaartje, pak je tas.

DRES

Hoe. Waar.

DUFFELS

Bel. Mail.

DRES

Waarheen

DUFFELS

Pak de krant

DRES

Welke

DUFFELS

Die!

[Wijst naar toeschouwer met krant. Na enige aarzeling grist DRES de krant weg, slaat hem open op de grond.]

DRES

[Prikt met zijn vinger een advertentie] Die.

[Omstanders applaudisseren. Tegen DUFFELS:] En jij gaat mee…. [Tijdens het weggaan] En als ik in Afrika ben, mail ik naar mijn zusje, die thuis zit bij mijn moeder, omdat haar eigen computer gecrasht is, en zij zonodig een roman moet schrijven over haar leven…

12.

[TIJDENS het lezen van de mailtjes staan DUFFELS en DRES boven op de bank]

VRIENDINNEN

[Lezen mailtje van DUFFELS] Lieve meisjes, Ik ben er nu dan toch eindelijk. Afrika! De vlucht ging goed. Eerste nacht geslapen in een hotel in Pretoria, echt een stad zoals ik me het had verwacht. Zwarte wijken, drukte, lawaai en veel verkeer. Maar ook: palmbomen, brede lanen en gezelligheid. Lekker gegeten en geslapen. Alles is zo anders, ik kan niet wachten om dieper Afrika in te trekken. Duffels.

13.

[KEIZER staat opzij, DRIT staat bij hem met twee spaflessen, MAK komt op met hoge stapel mappen]

MAK

Ik weet wat je bedoeling is. Denk ik.

KEIZER

Dat is de vraag.

MAK

Ik heb mensen gebeld, in de juiste doelgroep. Onafhankelijke mensen. Hoop ik. Ze snappen het. Denk ik. Ze hebben ideeën, zoals jij ideeën bedoelt.

[FAB EN FRED komen op met stapels dossiers]

KEIZER

Waar zijn ze?

MAK

Hier.

KEIZER

Ik wil geen bibliotheek. Ik wil ideeën. Laat me zien wat je hebt.

KEIZER

Weg!

[MAK af, boos. FAB en FRED blijven staan. Plaatsen dossiers op de grond.]

MAK

Lucht kan in flessen, flessen op de rug, kapje voor de mond. Alsof we diepzeeduikers zijn aan wal. Geen gezicht.

[Hij plaatst flessen onder zijn neus, loopt rond, geeft ze aan FABIENNE.] Ach dat kan jij beter.. Loop eens een stukje?..

Geen gezicht, zie je. Maar… goed idee. Spaflessen bevatten water, net als de kraan. Maar de fles vermeld bronwater. En dat verkoopt. Zuiverheid, hunkering naar de bron. Maagdelijkheid. Bovendien heeft het een dop, past het in de hand, en kun je er voor betalen.

KEIZER

Het zijn woorden. Ik wil iets dat kan… Kan het?

VIN

[Komt binnen met droogkap. VIN is een stereotype ouderwetse uitvinder] Ik hoop dat ik niet stoor. Ik heb aan uw verzoek voldaan, dag en nacht gewerkt. De vinding is eenvoudig. Hebt u een stoel. [Gaat zitten, duwt zijn hoofd er in] Zou u de stekker in het stopcontact willen steken. Er is sprake van een filter.

KEIZER

Afgekeurd.

VIN

[Vertrekt] Maar het werkt. Het werkt! [Komt terug] Ik heb op Curaçao gewoond meneer, en het werkt. Even met de kop in de kap en Curaçao is aanwezig. Hier.

KEIZER

Je ziet er uit als een oud wijf bij de kapper.

FRED

Wat jij wilt Keizer moet er niet uit zien als een machine, het moet er uit zien als een lichaamsdeel, dat je streelt, dat je vasthoudt, dat je koestert, sexy, gewild, aantrekkelijk, zoals..

KEIZER

Duffels…

DRIT

Wat is duffels

KEIZER

Wat zei je?

FAB

En er moeten knoppen op, vingers moeten wat te doen hebben, als bij het vrijen, wat is een lichaam zonder knoppen?

DRIT

Het is meer als cocaïne, je snuift, en ergens in je hersenkast gaan laatjes open en dicht…

[Ondertussen is RELI binnengekomen, met een kartonnen doos]

KEIZER

Woorden. Ik weet dat het kan, maar niet hoe? Help mij!

14.

MOEDER VAN DRES

[DRES geeft haar een mailtje] Lieve mama, Alles gaat goed. Ik zit nu in Maun, dat is een dorpje vlakbij de Okavanga Delta. Het is hier stoffig en warm. De vlucht ging redelijk goed, een beetje vertraging met het vliegtuig in Amsterdam. Het vliegen beviel me wel. In Johannesburg was het fris maar zeer helder. Maar dat hebben je al gelezen in de fax.

[Stopt lezen] Welke fax. We hebben helemaal geen fax.

ZUS

De moeder van Duffels zal wel een fax hebben gekregen.

MOEDER

En ik dan?

ZUS

[Leest verder] Pretoria was heel groot, dat had je moeten zien. Overal zwarte mensen op straat en hele hoge gebouwen. Maar ook de armoede was er. Sloppenwijken aan de rand van de stad. Heel anders dan hier. Morgen gaan we naar Botswana.

MOEDER

Sloppenwijken, die heb je hier ook wel.

15.

RELI

Het is een prototype. Het is zoiets als een kathedraal. Je stapt naar binnen, je brandt een kaars, je ruikt de wierrook. En even ben je ergens anders. [Terwijl hij uitlegt demonstreert een ander zijn bedoeling: brandt een kaarsje links en rechts, opent dan behoedzaam de doos] Het speciale van mijn prototype is

KEIZER

Het is een doos.

RELI

De doos doe je open, de vorm verraad niets van de inhoud, maar wekt wel de verwachting, als een kerstcadeau: wat is daarbinnen wat je zo niet zien kunt… Kijk, je gaat er voor op de knieën, je buigt je voor over

KEIZER

Die doos is leeg

[De ANDER gaat op de knieën, buigt zich voorover, kop in de doos]

RELI

Die doos zit vol herinneringen… [Loopt op KEIZER toe, terwijl de ANDER stil voorovergebogen met het hoofd in de doos zit] Het mooie is, je hoeft alleen maar te suggereren dat die doos de geur van je mooiste herinnering bevat, en het werkt.

KEIZER

Echt?

RELI

Beter dan echt

ANDER

[komt betraande ogen op RELI af] Dank je wel. Het was zo… er was de stilte… en ik zag hem, hij [haast zich terug naar de doos, buigt weer voorover]

RELI

[ RELI voorkomt de herhaling en bonjourt de Ander de deur uit. Tegen KEIZER]. Wij samen. Jij hebt het charisma. En ik heb de dozen.

KEIZER

[Wordt onrustig] Ga weg. Alsjeblieft, ga weg.

RELI

Ik laat van me horen

[KEIZER buigt zich over de doos heen, probeert de lucht tot zich te nemen, buigt zich er dieper in]

BRINK

[Komt binnen] Onderzoek alle dingen… Ik heb het me laten vertellen. Geniaal in z'n eenvoud. Je bent er uit Keizer. Tegen de tijd dat het z'n charme verliest, ben jij binnen. Iedereen een doos…

KEIZER

Nee

BRINK

Dacht ik al. Te min. Jij wilt echt iets. Jij wilt de Bill Gates worden van de herinnering. Het internet van het geheugen.

KEIZER]

Zoiets ja… Windows [Krijgt opnieuw een idee] Vensters… er moet iets opengaan.

BRINK

Ik word ongeduldig Keizer.

16.

KEIZER

[Leest bericht van DUFFELS.] Dag Keizer, De eerste nacht in echt Afrika. Een plaatsje dat Jan Se Gat heet. Het bestaat uit niet meer dan een hutje met wc, midden in de open vlakte. In de hut van Jan hangen krokodillen, we leren hoe we onze tent op moeten zetten en we zitten rond het kampvuur om elkaar wat beter te leren kennen. Dat gaat wel lukken. Groeten van Dres, en van mij.

P.S. Dres leek mij iemand die wel zou snurken, maar snurken doet ie niet. Niet zoals jij. Vannacht werd ie wakker. Toen vroeg hij mij: 'hoe heet je ook alweer?'. Voor ik wat zeggen kon sliep hij verder.

Knuffels van Duffels.

[Woedend. Alleen.] Hier moet je zijn. Duffels. Ik wil je hier… Dit is zo fout. Ik kan het niet meer. Ik wil weg.

Er zijn mensen die noemen dat psychologie, Die moeten naar een psychiater. Of ze schrijven een boek.

[Testpersoon komt binnen, gaat zitten, ademt in prototype. Geleidelijk beweegt hij/zij duim naar mond. Er komen kindergeluidjes, eerst huilen, dan lachjes, tenslotte boertje]

DRIT

U ziet het, het kan.

KEIZER

U wilt mij de geur van de moederborst laten verkopen.

DRIT

De geur van het onschuldige begin, de oersituatie, de veiligheid, de warmte, huid aan huid, het moederhart dat hoorbaar bonst, het prille begin, de eerlijke start, de gestilde honger, de getrooste traan

KEIZER

Het begin

DRIT

geen schaamte, geen schuld, geen plicht

KEIZER

[De ideeën beginnen te borrelen] De geur van land, groen, onbespoten. Heldere lucht, niet door snelwegen verkankerd, vogels, de geur van de gewassen, de lucht van het paradijs,

DRIT

[Ziet de reclame al voor zich] Paradiso

KEIZER

zo onbekommerd,

[De TESTPERSOON begint te huilen als een baby, DRIT troost zo goed als gaat]

KEIZER

zo overweldigend dat je je kleren uit zou willen trekken, adam zijn, eva zijn,

DRIT

Adam and eve

KEIZER

[Krijgt de passie van een religieuze standwerker.] Picknicken met Godzelf: 'Wat hebt U een frisse adem', het oergevoel tegen de oerangst… Je kent het gevoel dat het donker is, en het beest ligt op de loer onder je bed, wacht in de kast, hult zich in schaduwen om plat als papier onder de deur door de kruipen, de angst de verwarring, maar op de rand van je bed zit je vader, en hij zegt: alles komt goed, alles is goed, licht en donker, alles heeft zijn plek, luister: de vogel gaat slapen, de adem gaat door, morgen is het gras weer groen

DRIT

En de adder

KEIZER

Vergeet de adder…. Dat wordt het. Ik ben er. Mijn eerste product: Paradiso, de herinnering aan het volmaakte. De herinnering die je deelt met vriend en familie.

18.

VRIENDINNEN

[Lezen mail]

Meiden, Vandaag moesten we weer vroeg opstaan. De douche was koud en de startkabels van de truck waren bevroren, wie zou dat denken in midden Afrika? Onderweg naar Nata Lodge- Zambia kwamen we onze eerste olifant tegen. Iedereen viel over elkaar heen in de truck om te kijken en foto’s te maken. Het is een indrukwekkend beest. Ze kijkt je een beetje aan, ze kauwt wat bomen en slingert heen en weer.

[Onderbreekt lezen] Die Afrika-toeristen doen opeens zo lyrisch over de natuur. Terwijl ze hier nog geen eekhoorn van een hert kunnen onderscheiden… Ja lees nu maar verder

VRIENDINNEN

Erg indrukwekkend. Onze reisbegeleider zei dat we die nog wel genoeg zouden zien. We hebben de grens met Zambia gepasseerd. Zambia is een ander land dan Botswana.

Logisch. België is ook een heel ander land dan Nederland…

VRIENDINNEN

Veel groener en veel meer hoe ik me Afrika had voorgesteld. Lemen hutjes, slechte wegen, stof en veel aardige mensen.

Zo. Dat valt mee. Ze stoppen je niet meteen in die vleesemmer boven dat kampvuur…

VRIENDINNEN

Wat heb jij…. [Lezen verder] We gaan straks met een pontje over de Zambezi en dan zijn we aan het eind van de middag bij de Victoria Waterfalls. Ben benieuwd.

Duffels.

ZUS

[Leest, MOEDER luistert mee] Lieve zus, we zijn met een pontje de Zambezi over gestoken. Heel in de verte zwommen nijlpaarden…Die kunnen met hun lijf zomaar een heel schip omgooien. Het was er bloedheet, maar mooi. Zo rond kwart over drie kwamen we bij de Vic. Falls aan. Het water stort oneindig diep langs rotsen naar beneden. Ze hebben hier van die hele kleine paadjes, nat van de nevel, die langs de afgrond slingeren. Groene bomen links van je en heel veel water rechts van je. En natuurlijk een grote ronde regenboog.

KEIZER

[Leest] Hee Keizer, ik ga springen. Van de hoogste brug ter wereld. Zeker weten. Ik heb vandaag de waterval bekeken. Zo groot en overal water. Het is hier erg commercieel, mensen verkopen regenjassen zodat de toeristen niet nat worden. Terwijl dat juist het fraaiste is… Duffels. Mijn lucht is prima, hoe is de jouwe. Dit lijkt het paradijs wel.'

[Trekt geirriteerd zijn jas aan]

ZUS

[Leest] Ik ben daar op een steen gaan zitten en heb naar beneden gekeken. Je hebt geen idee hoe hard het water beneden op de stenen klettert, ik ben maar weer snel gaan staan.

In de verte zie je als je goed kijkt een brug. Een prachtige oude spoorbrug, maar zo hoog. Ze zeggen dat het de hoogste brug van de wereld is. Duffels wil gaan bungeejumpen. Ik zou het eigenlijk ook moet doen. We zien wel… Groeten aan mama. Dres.

P.S. Onder in de rugzak vond ik een lichtblauw gummetje, met een stukje Donald Duck, en voor zover ik thuis kan brengen drie letters van jou naam. R.T.J.

19.

De wet van Keizer… de Wet van Succes, luidt: geen wijven tijdens het bedrijven van zakelijk succes.

20.

VRIENDINNEN

Lieve meiden, ik neem aan dat het bij jullie regent. Hier niet. Al vroeg werden Dres en ik wakker, overal rondom ons het geluid van ritsen die open gingen. Het ritme van het vroege opstaan begint er goed in te zitten. Als ik thuis ben zal ik het jullie leren. Dres heeft gisteravond besloten om ook te springen, geloof me, ik heb hem niet gedwongen. Hij zit bleek naast me in zijn stoeltje. Hij kreeg geen hap door zijn keel en klemde zijn handen stevig om zijn kop koffie. Zijn begin van de dag. Vandaag is de dag. Vandaag ga ik springen.

Om half 9 moeten we ons melden op de brug. De brug die in niemandsland ligt, tussen Zambia en Zimbabwe. Je moet je paspoort afgeven voordat je de brugbetreed. Als je springt ben je niemand. Met de minuut wordt Dres witter, arm joch. Ik verbaas me erover dat ik eigenlijk helemaal niet bang ben. Natuurlijk kriebelt het van binnen, maar dat is wel lekker eigenlijk. Duffels.

[Tijd VERSTRIJKT]

VRIENDINNEN/KEIZER.

[Lezen afwisselend zelfde mail. KEIZER staat bij bureau, pakt spullen in plastic tas] Beste allemaal. Aaaaaaaaah, ik heb gesprongen. Het was heel erg lekker. Natuurlijk liep ik hem te schijten, maar ze hadden van die heftige muziek op de achtergrond. Iggy Pop, Lust for life. Eerst kreeg ik instructies, toen kreeg ik het elastiek om mijn benen, bundels elastiek, zo dik als mijn polsen. Je hebt geen idee hoe het voelt om op dat randje te staan. Het water zo diep onder je, en dan toch springen. Als eerste weet je niet dat je valt, dan voel je opeens je maag naar beneden zakken en voor je het weet ga je al weer naar boven. Ik heb zeker wel een kwartier op mijn kop gehangen voordat ik weer naar boven werd gehesen. Ik kon nog net Dres op het randje zien staan, voordat ik weer met mijn beide benen op de brug stond.

21.

STAGIAIR

Breng de BAW stijlvol naar de neus, zoals een roker de sigaret naar zijn mond brengt, volg het gebaar licht afwezig met de ogen, kijk in de verte, speel met de vingers, streel quasi per ongeluk de eigen huid, en ruik.

IK zweer u, binnen enkele jaren heb ik miljoenen rokers van het roken afgeholpen. Ik geef ze wat te doen voor de vingers. Ik geef ze de bedwelmde lucht van tabak, teer, brandend papier, ze zullen vergeten wat een sigaret is.

Mochten wij eenmaal onze miljarden hebben verdiend, dan is het een aardig idee om gratis BAW’s te verschaffen aan de straatkinderen in zuid-amerika. De geur van lijm, zonder de fysieke schadelijke bijeffecten. Wat denkt u?

BRINK

[Schreeuwt, wild enthousiast] Productie!

[Overal staan mensen op, schreeuwen grootse getallen, en namen van landen, wereldsteden, megabedrijven, ondertussen wapperend met papieren; tot slot drukken ze allemaal een feestneus op de neus, en zwijgend bevoelen ze de rode bol met hun vingers…]

22.

[Station. Reizigers met BAW’s op de neus, jassen aan. DRES en DUFFELS stappen uit de TREIN, rugzakken op de rug. Ze nemen afscheid van elkaar, door elkaar langdurig aan te kijken.]

DRES

Nou, dank je wel…

DUFFELS

[Knikt, kijkt hem na]

23.

ZUS

[Komt bij DUFFELS binnen, die zit met een stapel mappen en papieren op schoot, te strepen en te verbeteren] Wat zie jij in die jongen? Dat broertje van mij.

DUFFELS

Duffels heeft meer lef dan jij ooit hebt kunnen denken… Ik heb hem zien springen. Afrika. De Victoriafalls. De hoogste brug ter wereld.

ZUS

Dres is niet gesprongen.

DUFFELS

Wat bedoel je?

ZUS

Dres is gevallen.

DUFFELS

Hoe weet jij dat?

ZUS

Dres heeft een potje thee voor mij gezet, en begon toen opeens te giechelen. Ken je dat, Dres die giechelt… [DUFFELS schudt nee] Toen heeft ie mij vertelt, wat jij niet weet. Ik mocht het je niet vertellen. Maar ja, ik ben nu eenmaal niet iemand om haar mond te houden. Hij weet dat…

DUFFELS

En toen….

KOOR

Ik zit hier, vaak, en dan zing ik. Dan vraag ik me af wie mij kan horen… Nee, niet voor jou.