S N A C K P A L A C E
P A R A D I S E L O S T
P A R A D I S E R E G A I N E D
tekst Marinus van der Werf
muziek Eugčne Ceulemans
Stel
je voor: je bent 17 jaar, en je leeft nog maar net. Dan heb je een boel gemist.
Wat is liefde? Wat is dood? Wat is seks? Het zijn woorden, zonder betekenis. De
gevoelens die er bij horen brengen je niet in de war, omdat je ze stomweg niet
kent. Dat lijkt handig. Je kent geen haat, geen vooroordeel, alles is nieuw.
Zo
handig is het niet. Op hardhandige wijze komt Engel daar achter wanneer ze
Wolff ontmoet…
1.1
Elders staan mensen, roerloos. ENGEL’s moeder
staat hoger, kijkt naar niets. Ze draagt een wijde, opbollende trouwjurk. Ze is zichtbaar zwanger. DE
KRITIZI nemen plaats
HAYA
Daar kan ik dus niet tegen, mensen die
niks zeggen, niet reageren.
JACKY
En toch pal voor je neus gaan staan.
AUGUSTA
Mensen met zo’n probleem,
JACKY
het zit hier, en het zit daar, en het
zit hier,
HAYA
Daar kan ik dus niet tegen
AUGUSTA
zo de buik vol van een probleem,
FREDERIKE
Maak je niet druk
JACKY
en dat ze dan lijden,
zo verschrikkelijk lijden,
AUGUSTA
met van die ondoorgrondelijke ogen,
FREDERIKE
Nou en?
AUGUSTA
en dat je dan zegt: liefje, wat is er,
en dan zeggen ze:
niks.
JACKY
Zeiden ze maar niks
AUGUSTA
En hoe gaat het er mee?
SAMEN
Goed.
AUGUSTA
Dat soort mensen
HAYA
Stiekem stilletjes lijden.
JACKY
Maar dan wel zo dat jij het zien moet.
FREDERIKE
Nou en?
JACKY
Je hebt een probleem met z’n allen, of
je hebt het niet. Je gaat niet in je eentje een probleem staan hebben.
WENDY
Dat is of je jeuk aan je kruis hebt en
je mag niet krabben.
JACKY
Dat is of je jeuk aan je kruis hebt en
je mag niet krabben, en als ik jeuk in mijn kruis heb en ik mag niet krabben
vanwege hen, dan is haar probleem, mijn probleem, en niet ons probleem, en als
ik ergens geen behoefte aan heb dan is het dat haar probleem mijn probleem
begint te worden
FREDERIKE
[Steeds
luider] Nou en? Nou en? Nou
en!
ALLEN
+ KOOR
Nou en?
[ENZ,
Moeder beweegt. Stilte]
JACKY
Ho,wacht, sst.
ALLEN
+ KOOR
Sstsst
[MOEDER kreunt, dan weer stil]
WENDY
Alsof ze zwanger is van een olifant.
HAYA
Alsof ze een dagelijks uitdijend heelal
is
1.2
Villa.
Zolderkamer. WOLFF zit op schaars verlichte zolderkamer. Hij heeft het eeuwige leven en verveelt zich te
pletter. DOKTER FUST komt binnen, opent gordijn. Licht valt binnen.
WOLFF
[Knippert
met z’n ogen] Laat dat. Ik ben op
zoek naar de winterslaap, die eeuwig duurt, maar niet wil komen.
DOKTER
FUST
Er staat een vrouw op springen.
Binnenkort bevalt ze.
WOLFF
Elke seconde bevalt er ergens wel
iemand, elke seconde gaat er ergens wel iemand dood. Even strontvervelend als
de dagelijkse stoelgang. Soms dik, soms dun, maar alles trekken we door en weg
is het.
DOKTER
FUST
Deze bevalling is bijzonder
WOLFF
Niets is bijzonder. Voor jou, ja, voor
mij niet meer. Ik heb de eeuwen zien komen en gaan. Er is geen einde voor mij.
DOKTER
FUST
Waarom
WOLFF
Omdat ik niet sterven kan
DOKTER
FUST
Dat weet ik. Maar waarom niet.
WOLFF
Weet je wat dat is, niet sterven? Ik
probeer het al niet eens meer. Ik heb geprobeerd op tijd in Hiroshima te zijn.
Maar zelfs al was ik op tijd… Alles, herhaalt zich. Lucht en leegte. Als je de
pest hebt meegemaakt, wat kan de aids je dan nog schelen? Geen pest.
DOKTER
FUST
Deze vrouw is 17 jaar zwanger… Wat
betekent dat. [WOLFF kijkt op, staat op,
stilte] Ik wist dat je geďnteresseerd zou zijn.
1.3
[Gitaar
kreunt, moeder zichtbaar krijgt weeën. Spelers snellen toe. Loos alarm.l]
JACKY
Als dat van een olifant is, moet er
flink zijn gerotzooid met DNA.
Jup
steekt z’n vinger op
JACKY
Ja jup?
JUP
Misschien eerder van een Rino
HAYA
Welke Rino Jup.
JUP
Rino de Rinoceros
HAYA
Een Rinoceros, Jup, zeg toch gewoon
neushoorn, trut.
JUP
Dat vind ik gewoon leuk, zo’n
Rinoceros. Ze lijken zo lomp, maar ze zijn
zo lenig. Ik zag in de dierentuin in Emmen
JACKY
Ho, wacht, sst,
[Als voorafgaand. Muziek zet in,
over kreunen heen.. Opnieuw loos alarm]
KOOR
B
I N N E N K O R T
Binnenkort in dit theater
het zal eindelijk gebeuren
de vliezen zullen breken
de schoot zal openscheuren
de moeder zij zal spreken
de vrouw zal openbaren
na zoveel jaren zwijgen
na zoveel stille jaren
zullen wij het antwoord krijgen
op de vraag wie is de vader
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de dader
- van het kind
Binnenkort in dit theater
- Zolang heeft zij gezwegen
het zal eindelijk gebeuren
- Zolang heeft zij gedragen
de vliezen zullen breken
- Zolang heeft zij verdragen
- De roddels en de weeën
de schoot zal openscheuren
de vrouw zal openbaren
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de dader
- van het kind [2x]]
Spelers
lopen teleurgesteld weg, moeder kreunt zachtjes, muziek gaat er over heen,
zwelt aan tot climax dan stilte, waarna ‘PARADIJSJE’: ENGEL komt onder de jurk
vandaan: ze is geboren, MOEDER kust haar, knuffelt, geeft haar een glaasje
melk: KRANTEN berichten
VOORPAGINA,
GROOT:
Moeder baart 17-jarig meisje
Wat ging er door u heen
Moeder zei niks
BINNENPAGINA,
KLEIN
Gekte rond mysterieverhaal.
Vrouw zou 17-jarig kind hebben gebaard.
Moeder zwijgt, doktoren niet aanwezig.
VOORPAGINA
KLEIN
Dochter 17 jaar lang door moeder
verborgen gehouden.
MOEDER
[Zingt]
Ik was jouw paradijs
Ik was de kom jij was de vis die in mij
zwom
zonder te weten van het water
van de kater en de kou
geen keuze tussen kwaad en goed
wij waren van het zelfde bloed
geen scheiding tussen mij en jou
KOORTJE
en nu ben je geboren
de engel is gevallen
de vleugels afgenomen
het paradijs verloren
de vis moet leren lopen
uit water naar het droge
het paradijs gesloten
de sleutel is gebroken
er is geen ene timmerman
die de sleutel maken kan
KOOR
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de vader
- Zeg ons wie is de dader
- van het kind
1.4
DOKTER
FUST
Dag mevrouw, ik ben uw dokter
MOEDER
Gaat u weg dokter, ik heb u niet
binnengelaten. Ik heb u niet nodig. Gaat u buiten staan kletsen met de
kletsers.
DOKTER
FUST
Ik ben hier voor uw bestwil mevrouw, u
hebt zojuist een zware lichamelijke
handeling verricht, die nogal wat gevergd zal hebben van
MOEDER
Niet van u. Gaat u weg
DOKTER
FUST
Het is niet gebruikelijk dat een vrouw
helemaal in haar eentje bevalt van haar kind
MOEDER
Had ik op de middenstip van het
Gelredome moeten bevallen, voorafgaand aan Feyenoord Vitesse. Gaat u weg.
DOKTER
FUST
En dat is de kleine. Zij heet
MOEDER
U bent 17 jaar te laat, en 17 jaar
geleden was u al niet nodig.
DOKTER
FUST
Staat u mij toe, de kleine te
onderzoeken,
MOEDER
Gaat u weg
DOKTER
FUST
het is niet gebruikelijk dat een kleine
al zo groot is [Begint de ‘kleine’ te
onderzoeken.]
MOEDER
Maar makkelijk is het wel. Gaat u weg.
DOKTER
FUST
U hoort nog van ons… trouwens, hebt u
aangifte gedaan? Heeft u gedacht aan de leerplicht. Kinderen horen vanaf hun 6de
jaar de school te bezoeken. Want als het waar is dat die van u… Menstrueert ze al. Kan ze lezen? Kent ze de
kaart van Nederland.
MOEDER
[Werkt
hem de deur uit. Tegen ENGEL, die verwonderd toekijkt] Je moet niet op ze letten. Die zijn niet zoals wij, die
hebben zo hun eigen wetten. Die willen navelklemmen, koptangen, kinderwagens,
beugelbekkies, bromfietshelmen, die willen dingen waar wat mee te doen valt,
jij bent niet zo, jij bent niet om te doen, jij bent er om te zijn…
KOOR
[In
haast hemelse meerstemmigheid] Jij
bent niet zo
1.5
Villa.
Zolderkamer. FUST ontmoet WOLFF, zelfde plek als voorheen. WOLFF staat, leest
in een losbladig script
WOLFF
En?
DOKTER
FUST
17, 16, lekker ding.
WOLFF
Geloof je me nu?
DOKTER
FUST
… Nee.
WOLFF
Dat kind is de perfecte onschuld. Als
ze is wie ik denk dat ze is, is het zo’n kind dat pure goedheid is. Pure
Goedheid, weet je wat dat is?
DOKTER
FUST
Nee. Puur verstand, dat begrijp ik.
Goedheid bestaat niet.
WOLFF
Puur licht gaat door glas, gaat zelfs
door steen. Wist je dat. Onder de stoeptegels begint de plant te groeien. Er
zijn planten die rotsen hebben doen splijten. Licht, zo hartverscheurend licht.
Er is geen eind aan pure goedheid. Maar dat terzijde. Dit wordt een
probleemkind.
DOKTER
FUST
Voor ons.
WOLFF
Voor zichzelf… het zal geen fouten
maken, het zal niet schreeuwen, het zal niet van zich afbijten, en erger: het zal niet sterven… Weet jij wat
dat is, niet sterven?
DOKTER
FUST
En als ze de straat oversteekt, zonder
uit te kijken?
WOLFF
Dan zal ze ongelukken veroorzaken,
waarbij anderen sterven, terwijl zij zal blijven leven. En in haar goedheid zal
zij helpen het lijden te verlichten. Maar zij steekt niet over zonder
uitkijken. Hoe meer lijden zij ziet, hoe groter haar goedheid, en hoe groter
haar goedheid, hoe onbeweeglijker zij wordt, want wie beweegt maakt brokken.
DOKTER
FUST
Je bedoelt: ze is een engel
WOLFF
Goedheid is zo stomvervelend… Ik ben
van plan onze engel te laten vallen.
DOKTER
FUST
Als ze is wat jij beweert kan ze niet
vallen
WOLFF
O nee? We zullen zien. Zolang de
winterslaap uitblijft rest mij niets dan een beetje leedvermaak. Ik wil met je
wedden, dokter, dat ik die onkwetsbare goedheid van haar definitief ten val
breng.
1.6
S O F I
DE DOODGRAVERS
Geef mij het bewijs dat ik recht heb te
bestaan
Sofi geef mij je nummer, dan geef ik
jou mijn naam
Ik wil met jou in een dossier of in een
databestand
want: ik ben zonder jouw data
persona non grata, dus neem mij
in jouw dossier dan tel ik mee
Dan tel ik voor de centen (neem mij)
Voor de kinderbijslag (neem mij)
Voor de studiefinanciering
En voor de oude dag
(neem mij in je dossier dan tel ik mee)
Dan tel ik voor examens (neem mij)
en voor mijn rijbewijs (neem mij)
voor wettelijke bescherming
op een buitenlandse reis
(neem mij in je dossier dan tel ik mee)
ik wil jou alfabetisch (neem mij)
ik wil jou digitaal (neem mij)
ik wil de burgerlijke stand, met jou,
sofie
dan leef ik pas legaal
Geef mij het bewijs etc
Voor
loketten staan mensen in rijen te wachten
AMBTENAAR
Gefeliciteerd mevrouwtje
MOEDER
Ik ben niet van Madurodam.
AMBTENAAR
Gefeliciteerd, mevrouw… Mag ik uw naam
weten
MOEDER
Waarom
AMBTENAAR
U komt aangifte doen?
MOEDER
Ik ben hier omdat u mij hier wil. Mijn
dochter is geboren en het gaat goed met haar. Dank u wel.
AMBTENAAR
Om aangifte te doen moet ik uw naam
weten.
MOEDER
Ik weet de uwe toch ook niet.
AMBTENAAR
[Steekt
hand uit]
MOEDER
bespaar mij uw hand, alleen al de
gedachten wat u vanaf het ontwaken tot aan nu met die hand gedaan zou kunnen
hebben beneemt mij de lust u de hand te schudden, en dan denk ik nog niet eens
aan die dingen waar u waarschijnlijk wel aan denkt. Doe wat u doen moet.
AMBTENAAR
Dat doe ik.
MOEDER
Dat lijkt er anders niet op. Pak een
papier, schrijf een nummer, zet een stempel. Doe wat u doen moet, dan doe ik de
rest
AMBTENAAR
Welke rest
MOEDER
Ja wat denkt u. Vertelt u mijn dochter
voor het slapen gaan over het leven en de dood. Geeft u haar te eten, stelt u
haar de vragen die gesteld moeten worden, omdat er al teveel antwoorden zijn
waar geen vraag meer aan vooraf gaat. Wilt u haar ‘s morgens wakker kussen,
omdat de dag moet beginnen met een zoen en niet met mechanisch gerinkel. Oja,
als u haar ziet, zou u haar willen kussen, maar zoals u haar zou willen kussen,
wordt mijn dochter niet gekust- zolang ik leef.
AMBTENAAR
waarom doet u zo doet moeilijk
MOEDER
U doet moeilijk
AMBTENAAR
niet
MOEDER
wel
AMBTENAAR
… U komt aangifte doen van de geboorte
van uw dochter.
MOEDER
Moet ik alles herhalen?
AMBTENAAR
Om u in te kunnen schrijven heb ik uw
naam nodig,
die van de vader en die van de kind. Zo
gaat dat nu eenmaal. [Stilte] Zegt u
alstublieft wat. Dus wie bent u, wie is uw kind, en wie is de vader
MOEDER
Er is geen vader, alleen een kind
AMBTENAAR
Er zijn toch dingen dacht ik die ik u
niet hoef te vertellen?.., Wie is haar vader
MOEDER
Dat heb ik al gezegd
AMBTENAAR
Dat hebt u niet gezegd
MOEDER
Niet
AMBTENAAR
Wel. Mevrouw ik heb niet alle tijd
MOEDER
U doet anders alsof van wel
AMBTENAAR
… wie heeft haar biologisch verwekt?
MOEDER
Verwekt? Verwekt?
AMBTENAREN
[Zingen]
Zeg ons wie is de vader
Zeg ons wie is de vader
Zeg ons wie is de dader
van dit kind
MOEDER
De vader doet niet ter zake, zij is op
een dag vanzelf uit mij gekropen. Als er een vlinder tevoorschijn kruipt uit de
cocon, wie vraagt er dan nog naar de vader.
ENGEL
[Terwijl
onder haar woorden zoete harmonische muziek een prettig matrasje legt…] Mam, je moet niet zo schreeuwen tegen die meneer. Die meneer
doet gewoon zijn werk. Hij is vanmorgen vroeg opgestaan, heeft z’n
boterhammetjes gesmeerd, de hond uitgelaten. Toen hij op de fiets zat begon het
te regenen. [MUZIEK zet in, de MEISJES
zingen:’ jij bent niet zo’ ENGEL baadt in hemels licht. De AMBTENAAR nadert
haar in opperste verbazing] Hij zat
wat te schelden omdat hij voor de derde keer voor zijn rijexamen gezakt was.
Bij het stoplicht moest hij toch stoppen, dus trok hij meteen zijn
regenpak aan, hoewel hij ‘s morgens net
gedoucht had, en als je ‘s morgens net gedoucht hebt is een regenpak niet
prettig, En toen kwam jij, en je bedoelt het goed, mam, maar hij begrijpt je
slecht, en dat kan hij niet helpen, hij
is niet zoals wij. Zijn vader was onderwijzer, die gaf cijfers voor sommen die
al af waren, want de antwoorden lagen al vast voordat iemand er aan begon, en
z’n moeder heeft hem vooral geleerd om
netjes te zijn, maar zijn gedachten zijn niet netjes, daarom houdt hij van
formulieren. Maar hij is lief, en alleen maar een beetje hulpeloos. [MUZIEK stopt abrubt]
AMBTENAAR
Hoe weet jij dat
MOEDER
[Trots]
Dat is mijn dochter… Wat staat u
daar te zwijgen?
AMBTENAAR
… Wat is haar naam
MOEDER
Ik noem haar Engel, want dat is wie ze
is. [Spelt:] E.N.G.E.L
Ambtenaar schrijft
KOOR
[Zegt]
E.N.G.E.L
[Zingt] E.N.G.E.L
Engel is haar naam
[Showeinde]
1.7
DE KRITIZI 2
ZUS
Nou, ik ben dus haar buurmeisje, en als
haar buurmeisje zijnde heb ik haar nooit gezien
BEA
voordat zij zeg maar werd geboren.
ZUS
Toen ze 17 was zeg maar. En toen ik
haar zag,
BEA
was het dus wel over de schutting
ZUS
want de buurvrouw heeft een schutting,
en dat moet ze zelf weten,
BEA
maar wij moeten dus wel op een trapje
staan om iets te zien,
ZUS
en toen was Engel al 17,
BEA
dat kon je zo wel zien.
ZUS
De buurvrouw was altijd wel dik, maar
niet zoals mijn vader, dat het over de broek hangt.
ZUS
Misschien dat Engel al die tijd bij
haar vader geweest kan zijn
HAYA
Engel heeft geen vader idioot
ZUS
& BEA
Dat kan toch. Wij hebben toch ook een
vader, ergens.
PHIL
Dat dingen die niet kunnen kunnen dat
kan gewoon niet
JUP
dat dingen die niet kunnen wel kunnen,
dat kan ook niet.
WENDY
En op school kwam ze opeens in de
vijfde klas, alsof dat kan, als je net bent geboren.
JUP
Ik vind het al hartstikke moeilijk, en
ik ben wel op tijd geboren, al was ik drie weken te vroeg. Ik was heel klein.
1.8
School.
Leerlingen staan bijeen. Engel komt op. Leerlingen ontwijken haar. JONAS staat
kwaad en gespannen opzij.
S H E I S S O
G O O D
KOOR
She is so - good /
ENGEL
Als jullie een probleem met mij hebben,
KOOR
she is so - nice
ENGEL
omdat ik ben zoals ik ben,
wil ik er best met jullie over praten.
KOOR
she is a sweet little Engel
send from - paradise
ENGEL
We kunnen beter samen zoeken naar een
oplossing,
dan dat ieder in stilte lijdt aan wrok
en frustratie…
KOOR
she is so - sweet / she’s so
po - lite
she is the light that shines
every - single night
mamma’s little helper
everybody’s friend
she’s the dream of every teacher
and her love will never end
she is no human - she is so good
she is no woman - she is so good
She is so - good / She is so -
fine
she is no human no woman
she is - divine
she is so - oeh / she is so - ah
she is so ugly duckly terrifying terribly good
she is so - oeh / she is so - ah
she is so - good gracious
she is so - good heavens
leidt ons niet in verzoeking
leidt ons niet in bekoring
she is so - boring
she is nobody nobody nobody
no no body
ENGEL
Heb ik wat fout gedaan
ANDEREN
Jij doet niets fout,
JONAS
Wat is er goed aan goed, als je niet
anders kunt
ENGEL
Iedereen is goed… iedereen is ergens
goed in
JONAS
Oja, als ik ergens goed in ben, dan ik
goed in slecht.
ENGEL
Waarom zo sikkeneurig… Jonas?
ANDEREN
Sikkeneurig?!
ENGEL
Waarom zo saggerijnig. Kan ik wat voor
je doen? Wou je er met mij over praten?
JONAS
Geef me je wiskundeschrift, dan schrijf
ik de sommen van je over
ENGEL
Overschrijven? Nee
JONAS
Ik had rotzooi thuis. Denk je dat ik
werken kan als ik rotzooi heb thuis. En dan niet dat mijn bureau een zootje is.
Mijn bureau is ook een zootje. Maar dat met mijn vader bedoel ik… Ik mag er
niet in als m’n werk niet af is.
IEMAND
Weer
niet af is
ENGEL
Sst. Als je het zelf niet maakt, kun je
het net zo goed niet maken. Daarom zeg ik nee, voor je eigen bestwil. Maak het
dan nu.
JONAS
Ach rot toch op!
ENGEL
Laat me je helpen
JONAS
Ja ‘t is goed
ENGEL
Als je een probleem hebt
JONAS
Rot toch op. Ik word ziek van jou
ENGEL
Als je een probleem hebt, met mij
ANDER
Laat hem nou maar.
ANDER
12 Dagen zit jij bij ons op school. En
valt je niks op? Niemand wil nog naast je zitten.
ENGEL
Dat hoeft toch ook niet. Als niemand
dat wil. Ik vind het niet erg.
ANDEREN
Houd je bek engel
[Leerlingen keren zich af. JONAS blijft
staan] Ik begrijp dat jullie recht hebben op je eigen gevoel, ook als het
woede is.. Soms is dat nodig, al dan
niet met reden. Als je in een te vroeg stadium al begint met overleg wordt een
compromis niet anders dan een valse naam voor water bij de wijn.
[Tegen JONAS] Het is niet erg om je te
laten helpen
JONAS
O nee… Ga naar de les, je komt te laat.
ENGEL
Dan komen we samen te laat..… als je
iets niet begrijpt wil ik je best wel helpen… als je
JONAS
praat niet, pakt stoel, begint daar mee in het rond te slaan, de stoel gaat
steeds verder in moten. Hij komt steeds dichter bij ENGEL, die blijft staan
kijken naar de agressie van JONAS
JONAS
N A C H T V A N H E T
B E E S T
Ja, ik was ontzettend zat
dronk een gat diep in de nacht
straalbezopen kwam ik thuis
sloeg mijn moeder toen ze vroeg
waar ik nu weer was geweest
en waarom, waarvoor, met wie
ongenadig sloeg ik toe
De
nacht van het beest
de
nacht van het beest
het
beest uit de fles
de
nacht van het beest
smeet de foto van mijn pa
kaarsrecht als een kruisraket
door de ruit heen richting maan
ik heb die vent alleen gekend
als een rondspokende geest
bij mij thuis, ja, als een schim
die de boel belazerd heeft
ik sleepte onze jonge kat
aan z'n staart de kamer in
douwde hem met grof geweld
binnen in de vogelkooi
de kanarie stierf meteen
door de shock, terwijl de kat
puur uit angst zich niet bewoog
En terwijl het langzaam aan
morgen werd bedacht ik mij
waar in dit gespierde vlees
huist in godsnaam nog zoiets
als een menselijke geest
meer dan water zijn we niet
enkel water en wat wind
Ze
kijken elkaar in de ogen. JONAS zakt als een pudding in elkaar, opgevangen door
de armen van ENGEL,
1.9
Villa.
Zolderkamer.
WOLFF
Dat is ze: Her Holy Goodness. Wat zei
ik je? Niemand houdt van haar.
DOKTER
FUST
Iedereen houdt van haar. [Als WOLFF ‘nee’ blijft schudden] Haar
moeder houdt van haar.
WOLFF
Haar moeder houdt van haar, omdat zij
haar moeder is, en omdat ze niet lang meer zal leven. Dus is het makkelijk.
Liefde is makkelijker naarmate het korter duurt.
DOKTER
FUST
Hoe weet jij dat
WOLFF
Ik heb meer liefdes gekend, dan jij
luiers hebt vuil gemaakt, doktertje. Ik heb het voorgoed gehad, ik kijk er
dwars door heen. Moet je zien hoe de geliefde wordt gedumpt als de liefde
voorbij is, de puisteloze krijgt opeens z’n puisten terug
DOKTER
FUST
Dat bedoel ik niet. Dat zij dood gaat
binnenkort. De moeder.
WOLFF
… Ik heb het script..
FUST grist stapel papieren van tafel,
bladert.
WOLFF
Dat wil niet zeggen dat jij het kan
lezen…. Ik wil nog maar drie
dingen wat betreft het meisje Engel: 1. Dat ze van mij houdt, of beter nog, dat
ze met mij naar bed gaat. Of is dat minder. Dat soort dingen verleer je. 2. Dat
ze een misdaad begaat, tegen haar eigen moraal. 3. Dat ze sterft. Of op z’n
minst haar best doet. Dat wil ik. Ik wil haar driedubbel zien vallen.
DOKTER
FUST
Dat lukt je nooit.
WOLFF
Wedden
DOKTER
FUST
Wat valt er te wedden?
WOLFF
Laten we het spannend maken. Als ik
verlies krijg je mij. Zo lang het duurt. Want laten we eerlijk zijn: ik duur
het langst.
DOKTER
FUST
En dat betekent
WOLFF
Als ik verlies, gehoorzaam ik jou. Zeg
maar wat je wilt. Hoe je me wilt.
DOKTER
FUST
Als ik win, wil ik weten wat jij weet.
WOLFF
[Laat
script zien] Als je wint leer ik
je lezen
DOKTER
FUST
Alles. Ook waarom jij
WOLFF
Ja, alles. Ook waarom ik.
DOKTER
FUST
En als ik niet win
WOLFF
Dan krijg ik jou.
DOKTER
FUST
En dat betekent?
WOLFF
Weinig, maar misschien iets. Ik wil dat
jij al je kennis en kennissen gebruikt om mijn DNA-structuur zo te demonteren,
steentje na steentje, dat het mij alsnog lukt om weg te rotten als een dooie
kip op de composthoop…
DOKTER
FUST
Dat gaat tegen al onze principes in….
Okee
WOLFF
Ik geef mezelf zes dagen, dokter.
DOKTER
FUST
Waarom zes dagen.
WOLFF
Doe ik voor jou… Ik heb alle tijd, Jij
niet. Maar laten we eerst de Moeder
zien sterven. Blz. 8
2.1
Huis
van Engel. Alles is er wit, en keurig. Kleren aan een haakje, knuffel op het
kussen, stoel. De achterwand is vitrage. Ze opent de vitrage, snuift de
morgenlucht
MOEDER:
Heb je goed geslapen Engel
ENGEL:
Ik heb niet geslapen, ik hoef niet te
slapen, ik heb de sterren gezien. Ik probeer de sterren te voelen met m’n
vingertoppen. Om ze te lezen, als braille. De wereld is zo mooi geschapen. Weet
je wat nog mooier is, mam, de lichten achter de ramen ‘s nachts, die aan gaan
en uitgaan, als morsetekens die ik
probeer te begrijpen. Maar ik begrijp ze niet. Soms staat er iemand in een
kamer, klaarwakker opeens, met trek in
iets, met vragen, met een droom die verkeerd viel, even later dooft het licht
opnieuw. [Ziet hoe haar moeder neerzakt
op een stoel] Wat doe je mam?
MOEDER
Sterven.
ENGEL:
Sterven… Wat is dat sterven?
MOEDER:
Weggaan
ENGEL:
waarheen
MOEDER:
Dood
ENGEL:
Waarheen ga je dood?… Mama?
MOEDER:
Stel niet van die stomme vragen
ENGEL:
Zomaar ineens, kan dat?
MOEDER:
dat kan? Tenminste, ik kan dat. Of jij
dat kan is wat anders? Ik kan het je voordoen, maar ik kan het je niet leren.
Waarom zou je het willen leren, lieverd. Dag engel, je was goed voor mij.
ENGEL:
Waarheen ga je dood?… Mam? Waarheen ga
je dood? [Geen reactie meer, ze schudt
haar moeder heen en weer, neemt er de tijd voor om er iets van te begrijpen]
N
U B E N J E D O O D
En nu ben je dood. Het lijkt nog of ze
kijken
die ogen van jou waar mee je sprak
als je woorden mij niet meer wisten te
bereiken
Nu kijken ze net zo als de beelden die
we zagen
bij Madam Tussaud, waarvan je zei:
ze lijken wel maar lijken zijn bedrog
als de vorm het van je wint
heeft de dood je al verslagen
want woorden had je zat
maar vaak zo verwarrend dat ik er niets
aan had
Ik keek liever naar je ogen
draaide krullen in je haar
zat graag bij jou aan tafel
tegen over elkaar, toen dat nog kon
met tussenons de kat
en op het tafelblad de zon
of een pizza zoals jij alleen kon maken
Ik keek liever naar je handen
het handschrift en geduld
waarmee jij de cryptogrammen
dagelijks hebt gevuld, toen dat nog kon
en die spin door jou geplet
met je schoen op het plafond
hoe je mikte, en de lachbui even later
de afwas met z’n twee
wij zongen bij de radio
elke smartlap mee, toen dat nog kon
En
nu ben je dood.
Ik had je liever op m’n kamer
in zo’n kabbelend gesprek
of ik gelukkig was, etcetera
jij bij mij op bed, toen dat nog kon
en dat je dan in vage taal
weer zo’n verward verhaal begon
dat kon niet schelen,
er was zoveel meer dan woorden
De dood heeft je verslagen
nu lig je daar net zo als de beelden
die we zagen
bij Madam Tussaud, toen dat nog kon
2.2
WOLFF
komt de kamer binnen, legt achteloos bos bloemen bij Moeder
WOLFF
Laat haar sterven en gestorven zijn.
Gecondoleerd.
ENGEL:
Wie ben jij
WOLFF:
Ik ben je vader
ENGEL:
…Je liegt, ik heb geen vader
WOLFF
Jij weet niet wat je niet weet, omdat
je moeder heeft gelogen.
ENGEL
Mijn moeder loog niet.
WOLFF
Er waren dingen die ze niet kon zeggen,
en toch wilde ze het. Anderen gaan schreeuwen. Of slaan. Zij niet. Zij
sprak wartaal.
ENGEL
Mijn moeder sprak geen wartaal.
WOLFF
Ze zei dat jij een engel bent.
ENGEL
Is dat een leugen?
WOLFF
Je moeder zei dat je een engel was, dat
is laat ik zeggen een vorm van waarheid. Maar ze zei niet wat dat betekende, en
dat is een manier van liegen.
GERRITS
komt op, karikaturale verschijning van begrafenisondernemer
GERRITS
Met innige deelneming… Hebt u nagedacht
over de kist?
WOLFF:
Engelen sterven niet. Mensen wel. Weet
je wat dat betekent? Al je vrienden gaan dood, en jij blijft zeventien.
Mensen
zijn er voor de korte trek, klein reisje onder de sterren. Er is nog maar één
plek waar ze in de eeuwigheid geloven als iets moois. Dat is het klooster.
ENGEL:
Dan ga ik in het klooster
WOLFF:
Ze geloven dr in, maar sterven doen ze
wel…
ENGEL
[Tegen
WOLFF] Ga weg. Ik voel
gewoon dat je fout bent.
GERRITS
U begrijpt toch wel dat het tamelijk
urgent is dat wij binnen niet al te lange
tijd komen tot duidelijke afspraken wat betreft de afhandeling van uw moeders
verscheiden. Haar stoffelijk overschot wordt er niet beter op als wij ons
verliezen in discussies als deze
WOLFF
[Negeert
GERRITS] Kijk in mijn ogen, ik
weet al zoveel meer dan jij. Als je alles zou weten wat ik je zou kunnen leren,
zou je pas echt een engel kunnen zijn.
ENGEL
Met vleugels
WOLFF
Vleugels is gelul. Vogels hebben
vleugels. Binnen de dampkring en de biologieboeken zijn vleugels wel prettig.
Daarbuiten stellen ze niks voor. Ik heb een bloedhekel aan engelen met
vleugels. Vleugels is voor maandverband.
ENGEL
Ga weg. Ik ga mijn moeder begraven.
WOLFF
En dan.
GERRITS
Misschien zou u in de keuken een kopje
koffie kunnen maken, terwijl ik alvast de
catalogi op tafel uitleg, zodat u een keuze kunt maken..
WOLFF
[Tegen
ENGEL] Heb jij gehuild toen
je werd geboren?.. Of toen je moeder stierf…
GERRITS
Want als u geen keuze kunt maken, voel
ik mij genoodzaakt voor u een desalniettemin respectabele keuze te maken uit de
beschikbare middelen. Van uitstel komt dan wel geen afstel, maar wel narigheid.
WOLFF
[Tegen
ENGEL] Jij kent geen passie,
geen emotie. Jij kent alleen maar goedheid. Jij bent de rimpelloze vijver,
waarin de hemel wordt weerspiegeld. Ik ben de steen. Ik zal je laten bewegen.
Ik doe je een aanbod. [Houdt haar een
sleutel voor] Deze sleutel is voor jou. Bij deze sleutel hoort een huis.
GERRITS
De
dood van uw moeder, zal naar volle tevredenheid door ons worden afgehandeld,
maar er is nog enige onzekerheid over de financiering. Hebt u geld.
ENGEL
Ja ik heb geld [Haalt doosje geld]
Gekregen van mijn moeder, om van te leven
GERRITS
Telt.
Is dat alles?
ENGEL
Is dat niet genoeg
GERRITS
Voor een plastic zak ja. Maar misschien
kan op de sociale werkplaats een kistje worden getimmerd dat recht doet aan wie
uw moeder is en wat zij u heeft nagelaten. Alleen al mijn aanwezigheid hier
overtreft financieel de inhoud van dit kistje.
WOLFF
overhandigt geld. MOEDER wordt weggedragen. ENGEL wil er achteraan, WOLFF
verspert haar de weg
WOLFF
De sleutel
ENGEL
De sleutel waarvan
WOLFF
Een prachtig villa, op een prachtige
plek. Je krijgt wat je toekomt: alle goeds. Niets zal je ontbreken.
Schitterende tuin. Geen kwaad komt binnen de muren. Neem het. De prijs ervoor
is een prijs van niks…
ENGEL
En die is?
WOLFF
Ik wil dat je met mij naar bed gaat.
Eenmalig, 1 lange nacht met de maan door de ruiten. Ik de jouwe jij de mijne,
dat soort romantische bullshit.
ENGEL
Ik ga nooit naar bed. Ik hoef niet te
slapen. Ik kijk naar de huizen waar het licht uitgaat, en soms weer aan
WOLFF
Ik bedoel seks, meisje. Seks. Net zo’n
verschrikkelijk woord als God. Dat ze voor zoiets fenomenaals, zo’n klein plat
woordje hebben verzonnen. Typisch iets voor haastige mensen, die bang zijn een
woord per letter te moeten betalen.... Jij neemt mijn huis, en ik neem
jou. Neem de sleutel.
ENGEL
Seks? Hoe bedoel je.
WOLFF
Dat is de ellende met engelen: Mooie
woorden, maar geen body. Neem de sleutel en je weet het.
[ENGEL weigert. WOLFF met klem]
Morgen sta je op straat. Je krijgt een
voogd. Je krijgt een uitkering. Neem. Neem.
[ENGEL neemt de sleutel aan]
Zodra je de sleutel gebruikt, zal ik er
zijn. Tot die tijd heb je gelegenheid, om van mij te gaan houden, of zoiets. En
ik zal je leren wat seks is.
Je hebt zes dagen. Daarna vervalt mijn
aanbod.
[WOLFF af]
2.3
De
begrafenis vindt plaats.
En nu ben je dood. Het lijkt nog of ze
kijken
die ogen van jou waar mee je sprak
als je woorden mij niet meer wisten te
bereiken
bij Madam Tussaud, waarvan je zei:
ze lijken wel maar lijken zijn bedrog
als de vorm het van je wint
heeft de dood je al verslagen
want woorden had je zat
maar vaak zo verwarrend dat ik er niets
aan had
[Aanwezige
mensen lopen weg, JONAS en ENGEL zijn de enige die achterblijven.
ENGEL
Wat kijk je?
JONAS
Zomaar. [Wil wat zeggen, zegt niks]
ENGEL
Ken je mijn moeder
JONAS
Mooie kist
GERRITS
[Geeft
ENGEL een hand] Mevrouw, wij
danken u voor het door u in ons gestelde
vertrouwen, u weet, wij staan altijd voor u klaar.
ENGEL
Dank u wel
JONAS
Doodgaan is shit. Als mijn moeder
doodgaat, sla ik alles kort en klein wat er nog in huis is. Kan me niks
schelen. Alles in huis is al kapot. Doodgaan is niks. Kan me niet schelen dat
het niks is. Mijn moeder is al bijna dood. Ze moeten van haar afblijven
ENGEL
Wie.
JONAS
Het. Alles. Iedereen.
ENGEL
Sta je te huilen?
JONAS
Wat dacht je? Ik stel me niet aan.
ENGEL
Mag ik zien hoe je huilt
ENGEL
pakt zakdoek, sleutel valt uit haar zak
JONAS
Je laat een sleutel vallen
Bukt
zich om op te rapen. Op dat moment verschijnt WOLFF
WOLFF
[Gooit
handje zand in het graf] Je hebt nog 3
dagen.
ENGEL
[Krijgt
sleutel van JONAS. Pakt rugzak] Weet
ik, en vergeet ik.
WOLFF
[Zoent
haar] Je bent mooi, en
lief, en goed. De wereld ligt aan je voeten. [Af]
JONAS
[Argwanend]
Is dat je vader?..
ENGEL
Ik heb geen vader
JONAS
Is dat je vriend… [Ziet ENGEL verdwijnen] Hee, is dat je vriend? [Wordt onrustig]
DR.
FUST
[Klampt
ENGEL aan] Er zijn enge mannen.
Enge mannen laten je dingen doen, die jij niet wil. Hun overredingskracht is
groot. Het zijn schakers. Ze denken verder dan jij. Ze vissen. Ze slaan hun
haakje door je lip en hijsen je langzaam op. De man die je net ontmoette, kijk uit
voor die man.
ENGEL
Wie is hij.
DR
FUST
Wolf, hij is zoals hij heet. Blijf uit
zijn buurt, zo’n schaap als jij. Zeg nee als hij je dwingt om ja te zeggen:
nee, nee, zeg me na: nee
3.1
Terras
SNACKPALACE. Witte plastic tuinstoelen, tafeltjes, en COLA parasol. 2 a 3 grote afvalbakken. Op de stoelen zitten en
hangen jongeren met grote COLA bekers, zakjes friet etc. Benen op de tafel. Tot
MRS. LOWLAND verschijnt, dan komen ze overeind]
GIEL
Nee!
S N A C K S
MRS.
LOWLAND
[Gesproken]
I am the queen of snackpalace /
jouw trek bepaalt wat er niet en wat er wel is / maar ik bepaal de price / als
koningin van de snackpaleis / ik maak oorlog van een frietje / ik steek m’n
pinnen door de meat / ik leg de dellen achter de windows / en stook de olie
voor de kroketten / mijn relatie met jou is een snelle en een vette
[Zang]
Een beetje burger geeft zich het
liefste bloot
tussen twee halve bollen - wittebrood
hij houdt van een uitje, de kleur van
z’n bloed
wordt bij voorkeur uit de ketchup -
fles gevoed
Een beetje burger gaat het liefste plat
op een bed van mayonaise, tussen de
patat
hij bruist als z’n cola, schuimt als
z’n bier
en makes the love als een mechanical
stier
ALLEN
voor uw trek van a naar b van op naar
af
voor uw tijdelijke trek van wieg tot
graf
zijn wij de snelle snack
voor al uw seks voor al uw fun voor al
uw pret
zijn wij de snacks lekker snel en
lekker vet
MRS.
LOWLAND
Giel, je bent nog niet klaar
GIEL
Ik ga weg.
MRS.
LOWLAND
Je kunt nog niet weg
GIEL
O nee? [Gooit schort weg] Dat was het. Laatste dag, laatste uur. Laatste
salaris. U bent een onvoorstelbare imperialistische tuthola. Dat is mijn
laatste oordeel. Dat u branden mag in uw heetste frituurvet
MRS.
LOWLAND
De afwas moet nog. En de stoelen.
GIEL
Ik krijg nog een maand salaris van je.
MRS.
LOWLAND
De afwas en de stoelen. Dan praten we
verder.
GIEL
[Gooit
kwaad de stoelen om] Geld. Ik heb
recht op geld
MRS.
LOWLAND
Okay, voor jou heb ik zo een ander…
GIEL
Honderd anderen. De een komt, de ander
gaat. Niemand blijft
MRS.
LOWLAND
So what.
ENGEL passeert
MRS. LOWLAND
Hee, jij, zoek je werk….
ENGEL
Ik kom voor een kamer
MRS.
LOWLAND
Ik heb een kamer, en ik heb werk. Simple werk,
everybody can do it, niet moeilijk,
GIEL
Ga niet werken bij dat wijf. Ga niet
wonen in dat wijf dr stinkende vetpaleis.
MRS.
LOWLAND
De nacht valt, de hotels zijn pricy, de
tourists vallen je lastig. [Voelt aan
Engels oortjes, tuttelt beetje] Jij bent van de zachte soort, lief en
zacht, en nog zo groen. Ik heb een plekje voor jou in de bedrijf, en in de
house. It’s a job. Job is money, en money is freedom to choose. Jij moet niet go
down under a bridge, jij moet onder een dekbed. Wacht. [Haalt jas, doet die om] Kijk
daar, de window. Tot jij je eigen geld verdient bied ik jou for free gratis
woonruimte. Okay?
ENGEL
Okee…
MRS. LOWLAND
Jij kunt begin now. Eerst de
stoelen, oprapen, schoonmaken, dan de dishes. Afwassen. Ik show jou. Okay. Good
girl.
Ze
verdwijnen. WOLFF verschijnt, kijkt toe op afstand. Even later begint ENGEL aan
de stoelen & tafels en ziet WOLFF
WOLFF
Nog twee dagen.
ENGEL
verdwijnt, WOLFF neemt uitgebreid plaats, MRS. LOWLAND komt om de hoek kijken.
WOLFF
[Tegen
mRS. LOWLAND] Hee, meisje
MRS.
LOWLAND
Jij weet wat een vrouw wil horen. Wat
wil je.
WOLFF
Jij weet wat een man wil eten… Wat heb
je. Dat meisje… mooi meisje
MRS.
LOWLAND
Ja. En?
WOLFF
Is ze te huur?
MRS.
LOWLAND
Voor wat? Ze heeft geen enkele
experience.
WOLFF
Weet ik. Voor hoeveel… Waarom zou je
kroketten serveren, als je meisjes als zij in de aanbieding hebt. Hoeveel
meisjes heb je?
MRS.
LOWLAND
Ken je haar?
WOLFF
Ik heb een voorstel. Jouw Snackpalace
doet het aardig. Maar meer dan een friettent is het niet. Met mijn geld en jouw
pand, beginnen wij een lucratief pretimperium. Ik investeer, jij maakt de
winst. Frikadellen, speelautomaten, roulettetafels…
MRS.
LOWLAND
en meisjes.
WOLFF
Overal meisjes, zoals zij. Hoe hoger in
het gebouw, hoe hoger het genot en hoe dieper in de kelder…
MRS. LOWLAND
Waarom
WOLFF
Bij ieder trap die je beklimt, moet je
betalen.
MRS. LOWLAND
Waarom? Moet ik jou ergens
van kennen
WOLFF
Jij kent mij al zo lang je leeft,
alleen wist je het nog niet, tot de dag van vandaag
3.2
Helse
herrie. Keuken, Raam met uitzicht op neonletters: SNACK-PALACE. Grote tafel.
Grote koelkast. Naast de koelkast hangt een poster waarop CARLA’s voorstelling aangekondigd wordt. ZOMBIE ligt
plat, moe, uitgeteld. DIP komt kinnen, opent de koelkast, zoekt, luister of
Zombie nog leeft. SIMONE, komt op, haren in een handdoek, badjas, zak chips.
DIP jat de zak uit haar handen. ZWAAN komt binnen. Zet muziek uit.
ZWAAN
Kan dat wat zachter [Af]
JESSICA
[komt
op]. Yes!
DIP
Wat is er
JESSICA
[Triomfantelijk]
Hij ook op mij!
Ze
vallen elkaar om de hals, maken indianenkreten, slaan elkaar op de handen.
ZWAAN
[Komt
weer op] Kan dat wat zachter
DIP
Dan doe je toch gewoon geen tentamen.
Dan wordt je toch gewoon geen econoom
ZWAAN
Ik studeer geen economie. Ik studeer
filosofie
DIP
Oké, en wat is het verschil
SIMONE
Het stinkt hier
ZWAAN
Het verschil tussen liefde en betaalde
liefde. Vraagt het aan Zombie.
DIP
Zombo. Sinds ze haar leven heeft
gebeterd heet ze Zombo, en geen Zombie
JESSICA
En dan nu even niet over Zombie of
Zombo of Dombo. Altijd gaat het over Zamba, of Bimbo of Bambi. Dit keer gaat
het over ‘ik’. Ik ben zo gigantisch verliefd.
ZWAAN
O ja. En dit keer heet ie?
SIMONE
Het stinkt hier echt. Ligt er wat te
rotten in de koelkast?
ZWAAN
Of zijn het je hersens, die heb je zo
lang al niet gebruikt.
JESSICA
Is er iemand die hoort wat ik zeg? Is
er iemand die mij ziet staan
ZWAAN
Wat is er dan liefje? He, wat is er
dan, ben je zo verliefd?
I K V E R L I E F M I J
Ik
verlief mij hij verlieft zich
wij
verlieven hij en ik
vanaf
de eerste ogenblik
ben
ik op hem en hij op mij
dat
klinkt zo ongelooflijk blij nou en…
gun
mij die gekte alsjeblieft
ik
ben van kop tot kont verliefd
Ik zie in hem wat jij niet ziet
een ander oordeel hoef ik niet
ik heb van harte subjectief
de liefde voor mijn liefste lief
want zoals hij mijn zinnen streelt
ik wil dat jij niet hem
maar wel mijn enthousiasme deelt
bespaar me dus je wijze raad
dat alle hartstocht overgaat
hoe kort ook zo’n moment in tijd
voor mij is het de eeuwigheid
die hier en nu de passie preekt
Ik vind in hem het vuur
dat mij maar al te vaak ontbreekt
geen antwoord op wat jij me vroeg
ik noem zijn naam dat is genoeg
om weer te voelen hoe explosief
‘t verlangen zijn kan naar mijn lief
die exclusief mijn ziel bespeelt
Dus wens mij het geluk
met hem die mijn verliefdheid deelt
SIMONE
Toch stinkt het hier [Ruikt aan ZOMBIE, vind bevestigd wat ze al
dacht]
ZOMBIE
[Ontwaakt] Kan dat wat zachter. Hoe laat is het.
JESSICA
[ruikt] Het mayonaisegehalte in de lucht begint z’n orgasme te
bereiken, het zal tegen achten zijn,
ENGEL
[komt
binnen] Hoi. Die vrouw zei dat ik hier moest zijn…
voor een kamer
JESSICA
Hier? De kamer van Zombie.
ZOMBIE
Huh? [Komt overeind] Wil iedereen met z’n tengels van mijn muziek
afblijven. Zo kan ik niet slapen. [Zet
muziek snoeihard aan. JESSICA zet de muziek weer uit.]
JESSICA
Dit is de nieuwe bewoner van jouw
container, Zombie. Geef het kind een
hand. Ze zal ongetwijfeld zeer blij zijn dat zij vannacht niet jou is.
ENGEL
Die vrouw zei: Er was voor mij een
kamer hier.
ANDEREN
Die vrouw zei
ENGEL
Ik kom werken voor haar. En dan kon ik
meteen hier komen wonen, zei ze.
MRS.
LOWLAND
Zei ik. [Komt binnen] Nog niet weg jij
ZOMBIE
Nee, nog niet weg
MRS.
LOWLAND
[Kijkt
uit raam, wijst. Tegen ZOMBIE] Die
jongen daar, is die van jou. Ik hoef dat soort jongens niet rond de house. Ik
zei hem to leave. Fuck you, zei hij. Fuck you. Kreeg ik een grote bek. Neem
that boy mee als je gaat. Zorg dattie wegblijft. Geef me de sleutel.
Teringhoer, zei hij tegen mij. That’s de druppel. Sleutel. [Tegen de anderen] Zij is de nieuwe.[Tegen JESSICA die wat vragen wil] No. [Tegen ENGEL] Ik
wijs je de kamer. [Tegen ZOMBIE]
Sleutel. [Krijgt sleutel, gaat af met
ENGEL. ZOMBIE loopt naar raam, blijft daar staan]
JESSICA
Toch komt hij hier wonen
DIP
Wie? Die baviaan van buiten.
JESSICA
Nee. Die jongen van mij. Guus.
DIP
Guus?… Die onbekende jonge god. Tot wie
jij je plotsklaps bekeerd hebt. Nooit
JESSICA
Hij komt bij mij, want bij hem is het
niet gezellig, zegt hij.
DIP
Hier wel.
JESSICA
Hij is gek op mij. Hij pakt z’n
spullen. Hij staat zo op de stoep. Waar blijft ie.
DIP
En waar moet ie slapen. Of slapen
jullie niet
JESSICA
Bij mij. Dat wijf hoeft er niks van te
weten.
ZWAAN
Dat wijf weet alles. Ik bedoel de
grootte van de kamer. Of slaapt ie
staande.
DIP
Gedeeltelijk
ZWAAN
Dan zit ie dus ‘s morgens bij ons aan
tafel… Nooit.
JESSICA
Jaloers… Lang geleden dat jij een
vriendje had.
ZWAAN
Ik hoef geen vriendje
JESSICA
Jouw laatste vriendje was zo’n duplo-mannetje
in de LEGO-kist
ZWAAN
Die jongen komt er niet in. Niet in de
keuken, niet in de koelkast. Niet hier.
DIP
Eens!
SIMONE
[Kijkt
uit raam] Die vent van Zombie
staat er echt. [Schreeuwt] Hee! Hoe
heet ie ook alweer? Jimmy! Jimmy!
ZOMBIE
Hou je bek, stomme trut! Moet ie je
horen?
SIMONE
Ja?
ZOMBIE
Blij dat ik hier weg moet
[ENGEL
komt op, met vuilniszakje]
ZOMBIE
Waar is Carla?
DIP
Apeldoorn
ZOMBIE
Is dat erger dan Enschede? [Bij affiche van CARLA] Zij heeft
tenminste lef. [Ze gaat de andere langs} Jij
steekt je neus in dooie filosofen, jij in de koelkast, en jij… waar steek jij
je neus in. [Over CARLA] Zij staat
voor een zaaltje wildvreemde mensen en zegt stomweg wat ze denkt. Ik ga niet
weg voor zij er is. [Neemt weer plaats
bij het raam]
SIMONE
[Tegen
de anderen, n.a.v ZOMBIE’s Vriend] Komt
ie rotzooi schoppen? Jimmy. Wat denk je. Of komt ie haar halen. Gaat ze terug?
JESSICA
Denk het niet. Hoewel dat soort liefde…
Die rammen mekaar de bek dicht, jatten elkaars centen, en vallen elkaar jankend
in de armen, als het zo uitkomt. Soap. Melodrama.
ZWAAN
Vind je leuk om te zeggen.
JESSICA
Ja.
ZWAAN
9 Keer heb jij een vriend gehad.
JESSICA
Heb je ze geteld? Komt door de
verveling. Wie zich verveelt gaat tellen.
ZWAAN
9 keer heeft zo’n vriend van jou je
laten zitten.
JESSICA
Ik heb geen tijd om te tellen.
ZWAAN
Jij hebt meer exen dan hersens. Je
staat nog geen tien minuten in de fik van die nieuwe vlam, of hij heeft recht
op bed & breakfast.
DIP
Bed en broekvast. [Ziet haar grapje mislukken. Tegen ZOMBIE] Moet jij niet weg,
Zombie. Was er niet sprake van een baantje ergens. Weet je nog. Baantje
waarvoor je niet op de kouwe stoep hoeft te staan tippelen tot het kerels gaat
regenen.
ZOMBIE
[Bij
het raam] Daar staat ie. Ik ga
niet. Hij wil geld zegt ie. Ik heb geen cent. En als ik het heb geef ik het
niet aan hem. Niet aan die gast die mij kapot wil hebben. Hier [Toont arm]
DIP
Wat is er met die arm
ZOMBIE
[Toont
andere arm] Hier
DIP
Je wist dat je niet blijven kon
ZWAAN
Zombie moet blijven. Ik ben er voor dat
Zombie blijven moet, op voorwaarde dat ze die abottoir-muziek van haar, niet
harder zet dan een stervend varken gemiddeld gilt.
[Ziet ENGEL, met vuilniszakje] En?
ENGEL
Kan ik dit ergens laten?
SIMONE
Niet hier
DIP
Zombie, je zou je maandverband tijdig
opruimen.
ZOMBIE
Zeik niet. Dat stond er al voordat ik
er kwam. [Grist vuilniszakje, gooit het
uit het raam] Shit. [Kijkt snel uit
het raam, trekt zich dan snel terug]
STEM
VAN ELMAR
[Van
onderen] Zombie
SIMONE
Zombie woont hier niet meer
ELMAR
Waar is ze
SIMONE
Zombie woont hier niet meer. [Sluit het raam]
ZOMBIE
[Pissig]
Ik heet geen Zombie. Geef me de kans te veranderen, wil
je.
JESSICA
[Opent
raam] Zombie woont hier
niet meer, en ze heet geen Zombie. [Sluit
het raam]
ENGEL
[Stelt
zich voor] Ik ben Engel
JESSICA
En ik ben de maagd Maria
ZWAAN
Ik ben Zwaan… En dat is Jessica,
Jessica is verliefd, die is niet bij zinnen, dat is Simone, Simone is gewoon
Simone, al heeft ze dr een boel geld voor over om niet gewoon Simone te zijn,
dat is Dip, Dip kom uit Heelsum, als hij niks te schelden heeft scheldt hij op
Heelsum, en als hij even tijd over heeft wil hij er naar toe, en dat is Zombie,
en Zombie gaat, al weet ze nog niet waarheen. Zombie is lief, maar dat zeggen
ze van stekelvarkens ook.
ZOMBIE
Ik ga niet.
ENGEL
Waar slaap jij vannacht
ZOMBIE
Rot op. Doe niet of het je schelen kan.
ZWAAN
Laat haar maar.
ENGEL
Zal ik weggaan.
JESSICA
Het heeft niks met jou te maken
ENGEL
Moet je je sleutel terug. Hier. [Biedt de verkeerde aan] Deze mag je ook
wel.
ZOMBIE
Deze mag je ook wel. Moet ik vannacht
bij je ouders slapen. Jij dr uit, ik dr in. Mooie ruil.
ENGEL
Dit is het huis dat ik heb gekregen van
een vriend, maar ik wil het niet. Neem maar. Het is een mooi huis, zegt hij.
Een villa. Met een tuin. Voor jou. Hier neem maar.
ZOMBIE
Nooit [Grist sleutel weg] Dit is het huis dat ik heb gekregen van een
vriend. Het is een villa, met een gigantische tuin, en een zwembad, en alles dr
op en dr in, maar ik wil het niet. Weet je hoe irritant dat klinkt.
JESSICA
Weet je wat irritant is: Waar blijft
Guus?
SIMONE
Guus wie?
Donker
3.3
LEGE
TERRAS VAN SNACKPALACE. JONAS en WOLFF, verder naar achter staat ELMAR, die af
en toe naar boven schreeuwt: ‘ZOMBIE!’
JIMMY
Zombie! Zombie!
WOLFF
Wat doe jij hier
JONAS
[Kijkt
naar boven] Als je wilt kun je
dr zo naar binnen klimmen.
WOLFF
En dat wil je.
JONAS
Daar. Een van die ramen. Maar welke
WOLFF
[Komt
naast JONAS mee kijken] Ik heb je
eerder ontmoet.
JONAS
O ja.
JIMMY
Zombie! Zombie!
JONAS
Op de begrafenis. Bent u de vader van
Engel.
WOLFF
… Ja. En jij.
JIMMY
Zombie!
JONAS
Niks. Ik ben hier gewoon.
WOLFF
Je moet schreeuwen, net als hij.
Prachtige nacht is dit. Nacht van de mannen op zoek naar liefde. Schreeuw dan.
JONAS
Zoals hij. [Maakt gebaar: die is gek]
WOLFF
Wie weet opent ze het venster en gooit
haar lange haar omlaag, zodat jij naar haar op kan klimmen… [JONAS reageert met een nogal onbenullige
blik] Leest jouw moeder jouw geen sprookjes meer voor.
JONAS
Mijn moeder heeft geen tijd voor
sprookjes… Je moet wel heel sterk zijn… Heeft Engel een vriend?
WOLFF
Ja….
JONAS
Kent u die vriend van Engel?
WOLFF
Inderdaad je zult heel sterk moeten
zijn.
JONAS
Als ik kwaad ben, ben ik
verschrikkelijk sterk.
3.4
ZOMBIE
ligt weer op de tafel. Haar hebben en houwen staat in zakken en tassen voor
haar. Opnieuw snoeiharde muziek. ENGEL staat voor zich uit te staren. ZOMBIE
ontwaakt met een schok. Staat op. Stoel valt omver. Zet muziek uit.
ZOMBIE
Wat sta je daar. [Kijkt uit raam] Elf uur, kwart over elf… Hij is weg. Ik ga. [Laat sleutel zien] Bedankt. Voor wat
dan ook.
A L S S I G A R E T T E R O O K
Er waren nachten dat ik sliep in
lieflijk roze
met een knuffel die ik zelf had
uitgekozen
elke nacht had ik een ander,
omdat ik niet kon kiezen
en in de kamer naast de mijne
lag mijn vader te vozen
met een vrouw die niet de zijne was
en ‘s morgens bij ‘t ontbijt
zat zij in zijn kamerjas naar mij te
blozen
maar ze bracht knuffels voor me mee
o nee ze wilden mij niet kwijt
maar ze wisten op een dag mij toch te
lozen
want een meisje van jouw leeftijd
kan het allerbest terecht
met probleempjes bij haar moeder
werd door dat loeder mij gezegd
Het nieuwe flatje van mijn moeder stond
vol dozen,
opgestapeld, waarin al haar spullen
zaten
ze zei: ‘dat moet zo blijven,
anders krijg ik last van wormen’
nog net zo gek als toen zij ons
in tranen had verlaten
de medicijnen die ze daarvoor kreeg
die had ze weggegooid
zij vond pillen slikken iets voor
psychopaten
ze zei ik hou zoveel van jou
en nou ben je weer bij me
en dat was alles, er viel niet mee te
praten
voor de aandacht die ik miste
vond ik op straat m’n tijdverdrijf
waar ik de vriendschap van m’n vrienden
verdiende met m’n lijf
REFREIN
er
zijn er die hun eigen wegen kiezen
zo
wou ik ook, maar nu vermijd ik elke keuze
uit
angst om te verliezen
te
vaak te goedgelovig door anderen genaaid
laat
mij maar hangen ik blijf het liefste hangen
als
sigarettenrook die geleidelijk verwaaid
gewoon cliché tot vervelens toe beschreven
de kouwe seks, de valse dope, het overleven
de details er van die zal ik je besparen
ach ik red me wel, en zo niet, wat kan het schelen.
[Pakt
spullen. Ziet deur opengaan. CARLA komt binnen]
ZOMBIE
Hč hč. De enige echte mens
op aarde. Ik heb op je gewacht.
CARLA
Lief van je. En stom. Als ik vannacht
niet was thuisgekomen, zat je de hele nacht te wachten. [Ze omhelzen] Je stinkt. Weet je dat.
ZOMBIE
Tuurlijk weet ik dat. Ik probeer zo
hard te stinken dat niemand me meer durft naderen. Als een soort bacteriële
kernbom jaag ik iedereen bij mij vandaan… Wees niet bang, jou heb ik zo vaak
geknuffeld, jij bent immuun…
CARLA
Waarom niet met mij op het podium.
ZOMBIE
Bang dat ze naar me kijken…
CARLA
Jij bang?
ZOMBIE
Ik heb de sleutel van een of ander
huis. Daar mag ik in, voor vannacht, en al de nachten die volgen. Zegt zij.
CARLA
En wie is zij.
ZOMBIE
Zij is raar, maar niet onaardig. Hoe
ging het. In Apeldoorn.
CARLA
Zodra je de Teletubbies imiteert, lachen zij zich de luiers vol. Oh oh! Als
het gaat over neuken, haken ze in, Gaat het over denken, dan haken ze af.
ZOMBIE
Nou en. Zal jou een zorg zijn. Jij hebt
lef, zeg wat je zeggen wilt.
CARLA
En dat is?
ZOMBIE
De waarheid. De dingen zoals de dingen
zijn. Zoals jij de dingen zeggen kunt. De shit van alledag. Dit [Graait plastic tasjes van tafel].
CARLA
Wat ik wil is dat ze lachen, die
waarheid wint van alle andere..
[Vanachter
klinkt geschreeuw. Gebons op deuren. JIMMY komt eraan]
JIMMY
[Van
achteren] Zombie!
ZOMBIE
[In
paniek] Daar issie. Hoe komt
ie binnen? Zeg dat ik weg ben. Of schop hem de deur uit.
ZOMBIE
duikt met haar spullen onder de tafel
JIMMY
[komt
de kamer binnen met rode opgefokte kop] Waar
is ze. Zombie!
JESSICA
[Stormt
de kamer in] Guus?!
JIMMY
Ben ik Guus? Of ben ik gek?
SIMONE
Ik kon hem niet tegenhouden.
[ANDERE
BEWONERS verschijnen. CARLA maakt ze non-verbaal duidelijk dat ZOMBIE onder de
tafel zit. ANDEREN schermen de tafel af]
ZWAAN
Dus jij bent Jimmy?
JIMMY
Waar is Zombie.
CARLA
Zombo. Sinds ze is afgekicked heet ze
Zombo
JIMMY
Zal wel. Ik zal dr afkicken. Die griet
zit vol leugens.
CARLA
Ze is er niet. Haar kamer is verhuurd
aan een ander.
JIMMY
Liegen is besmettelijk. Wil ik zien.
Heeft iemand een sleutel… Als die deur niet vanzelf opengaat, trap ik hem in.
ZWAAN
[Wijst
naar ENGEL] Zij heeft de kamer
dus zij heeft de sleutel.
JIMMY
… Hier die sleutel. [Krijgt de sleutel. Ziet hoe de anderen zich
massaal rond de tafel hebben gegroepeerd] Die griet hoort bij mij, en als
ze niet bij mij hoort, dan wil ik het geld terug dat ik geďnvesteerd heb. Ik
hou van dr. Yes. Ik hou van dr. En als je van iemand houdt stop je dr geld in…
Geloof je me niet…. Als ik niet van dr
hield, zou ik er dan geld in stoppen? Ik zweer het. Ik hou van die griet. [Af, even later weer terug]
Waar
is ze naar toe? Zeg niet dat ze zielig en dakloos is. Die griet heeft altijd
wel ergens een bed waar ze terecht kan. Die griet hoefde niet eens af te
kicken, Wat heeft ze jullie verteld?
Dat ze zwaar aan de dope was zeker. Zeker. Dat ze seks deed met kerels
voor de centen? Ze deed geen seks met kerels voor de centen. Nou ja, ze deed
wel seks met kerels voor de centen, maar meer zo dat ze dan een tijdje kon
blijven. Dat soort kerels. Dan vrat ze
de koelkast leeg, plukte je portemonnee, en op een dag was ze weer pleite.
Vertel mij wat. Van mij mag zij terug. Of m’n geld. [Schreeuwt uit het raam:] Hee teringtrut ik hou van je! Sorry
meisjes, ik ben ook zo’n emotionele jojo.
Waar
is ze? Zeg niet dat je niet weet waar ze is. Alle meiden zijn solidair, als er
geklaagd moet worden op de mannen. Okee, ik wacht wel. [Gaat zitten]
ZWAAN
Gezellig!
JIMMY
Ik heb de hele nacht
DIP
En ik de telefoon
CARLA
Grote, doortastende jongen. Nu begrijp
ik wat die lieve kleine Zombie in je zag, voordat ze met dat blauwe oog hier
kwam wonen.
JIMMY
loopt woedend weg.
JIMMY
Ze moet dr bek houden over dat soort
dingen. Ze moet dr bek houden. Er zijn nog zoveel andere dingen te vertellen. [Af]
ZOMBIE
komt onder de tafel weg.
CARLA
Volgens mij houdt ie van je
ZOMBIE
Houd je mond maar. Daar issie goed in,
zulke dingen zeggen. Gek word ik van hem. [Zwijgt,
kijkt uit het raam.]
3.5.
VOLGENDE
DAG. ENGEL zet stoelen klaar. JONAS verschijnt
JONAS
Hai
ENGEL
Hai
JONAS
Ik heb bloemen gezet op het graf van je
moeder… Woon je daar? [Wijst] Je kunt
zo naar boven klimmen als je wilt.
ENGEL
D’r is een deur
JONAS
Ik ben verschrikkelijk sterk. Als ik
kwaad ben ben ik verschrikkelijk sterk. Ik ben altijd kwaad. Dat is het
makkelijkst. Soms moet ik huilen. Huilen is shit.
ENGEL
Waarom?
JONAS
Meisjes kunnen beter huilen, zeggen ze.
Ik ken geen meisjes die beter huilen dan ik. Later wil ik een hond. Een
verschrikkelijk grote hond. Een hond moet je schoppen als ie niet doet wat je
zegt. Dit word niks.
Ik ben heel sterk.
KLANT
[Roept] Hee, is er iemand die mij kan helpen?
ENGEL
Waarom zet jij bloemen op het graf van
mijn moeder?
KLANT
[Roept] Hee!
JONAS
Als je bang bent hoef je niet bang te
zijn, als ik er ben. [Houdt ENGEL, die
wil gaan helpen, tegen] Als ik kwaad ben ben ik alleen maar kracht. Ik ben
op een nacht van Nijmegen naar Anhem gelopen. Ik heb van een trein alle ramen
ingegooid. Toen ben ik teruggelopen.
KLANT
[Roept] Hee, is er iemand
JONAS
Ik zou best de vierdaagse kunnen lopen.
Als ik me maar kwaad maak… Zal ik zeggen dattie op moet rotten
ENGEL
Waarom? [Gaat om te helpen]
KLANT
[Loopt
boos weg] ‘t Is goed. Scheelt
mij een portie vet, en jou een boel centen. De wereld is gered van een hoop
ellende. Aan jou hebben ze een goeie.
JONAS
Zal ik hem slaan.
ENGEL
Moet je niet naar school?…. Wat wil je
van me… Wil je seks met me hebben?
JONAS
Nu? [Loopt
enigszins geschrokken weg]
3.6
KEUKEN.
Iedereen is er. SIMONE staat op de tafel alsof het de catwalk is. DIP ernaast.
ENGEL kijkt geamuseerd toe. JESSICA staat geďrriteerd voor het raam.
DIP
Heb je geen heupen, je loopt als
pinokkio. Wat wil je, in de Wehkamp? Okee, naar voren, draaien, lachen, nee,
lachen, echt lachen
ZWAAN
Hoe kun je nu echt lachen als je met
zulke kleren op een tafel
DIP
[Reageert
op lachende Simone] Prachtig.
Hoofd recht. (ENZ)
JESSICA
Waarom die kleren aan, als die
fotograaf wil dat jij ze uittrekt.
DIP
Engel! Nu jij.
ENGEL
komt erbij. De lichten flikkeren, SIMONE showt, ENGEL komt los, doet mee.
MUZIEK: AFTELSTIENTAL CARLA komt binnen
CARLA
Gek gezicht, die keukentafel zonder
Zombie als tafelkleed. Nieuwe mogelijkheden… En dan nu allemaal de navel bloot!
Na
enig aandringen, ontbloot iedereen de navel
CARLA
[Als
ENGEL aarzelt] Of heb jij geen
navel. De navel is het monument voor onze moeders. Wij zullen het monument
onthullen. Muziek. Sst. [Ontbloot ENGELS
navel] Is het geen navel om te zoenen. Moeders mooiste.
N A V E L S T R E N G
Ik zag een foto van mijn moeder in
bikini
zij was zwanger van mij, haar buik was
koepelrond
met op de bolste punt het knoopje van
haar navel
die haar ooit met mijn grootmoeder
verbond
Want
elke moeder heeft een moeder
elke
dochter heeft een navel
de
mijne is een kuiltje met een knoopje
zo
begon ik als een hoopje
zich
ontwikkelende cellen
en
na negen maanden tellen
heeft
mijn moeder mij gebaard
ze
had daarna nog veel met mij te stellen
maar
ik weet als ik navel heb gestaard
wij
tweeën zijn de moeite waard
Als ik na een nachtje stappen ‘ s
morgens thuiskwam
lag ze wakker van mij, ik zei doe dat
nou niet
en ze kon zo zenuwslopend blijven
zeuren
met die mengeling van boosheid en
verdriet
Het ging niet goed met mijn
studieresultaten
ik had vrienden die zij mij tevergeefs
verbood
ik zei ik haat je en zij zuchtte dan
gepijnigd
dat ik al wild zat te schoppen in haar
schoot
Nu ik niet meer bij haar woon gaat
alles beter
zij pakt de telefoon of komt even op
bezoek
en we kletsen openhartig bij de koffie
met een flink stuk zelfgebakken
moederkoek
Ik heb een piercing door mijn navel om
te vieren
al dat geruzie dreef ons niet blijvend
uit elkaar
en met moederdag, onthul ik haar mijn
navel
en dan schenk ik net zo’n ringetje aan
haar
Want
elke moeder heeft een moeder
elke
dochter heeft een navel
de
mijne is een kuiltje, een knoopje, en een ring
WOLFF
[Stond
al enige tijd binnen] Goodnight ladies.
[Bewoners
kijken verbaasd en geschrokken. WOLFF laat sleutel zien]
CARLA
Mannen. Er zijn teveel mannen in deze
keuken, die hun sleutel in de verkeerde sloten stoppen.
WOLFF
Van mij zijn de sleutels en de sloten.
Van mij is de wil of ik wel of niet met jullie wil. Mooie navel. Leuke ring.
Alleen nog een ketting dr door, en dan op stal.
CARLA
Ga weg. Waar is Mrs. Lowland
WOLFF
Deze plek is voor 80% van mij. Mrs.
Lowland en ik gaan samen in zaken. Snackpalace wordt een erotisch pretparadijs.
Beetje ordinair, maar wel lekker. Als je me niet gelooft [Haalt GSM uit binnenzak, toetst nummer:] Met Wolf, kun je de dames
vertellen hoe de zaken er voor staan?
[Geeft GSM aan CARLA, die luistert.] Elk kamertje krijgt z’n bestemming. En
wat betreft de meisjes: Je kunt vertrekken als je wilt, maar blijven mag ook.
Al zul je nu en dan iets meer moeten ontbloten dan die lieftallige naveltjes
van je. Moet kunnen.
ZWAAN
Kan dit?
WOLFF
Ja, dat kan… Hoewel ik als klant voornamelijk zou vallen op het lieve
onschuldige meisje Engel, dat zichzelf zo graag wegcijfert om goed te doen.
Jullie zijn aardig geweest voor haar. Nu wordt het tijd dat zij eens aardig is
voor jullie.
Lieve
Engel, één nacht seks met jou, en ik laat je metgezellen verder met rust.
CARLA
Schop die man de deur uit
WOLFF
Eén nacht met jou en 80% van dit pand,
met alle vrolijkheid en solidariteit die er heerst, is jullie eigendom. Alle sleutels in eigen bezit.
Lieve
Engel, wat is goedheid die niks kost. Laat zien hoever je liefde gaan kan.
CARLA
Voordat je verder uit je nek kletst,
luister eerst eens wat zij te zeggen heeft.
WOLFF
Engel praat niet, engel denkt… Wat
stelt het eigenlijk voor. Een afspraak met de tandarts is intiemer. Zoals die
kerel in je bek zit. Dr hoeft geen koe geslacht, geen mens vermoord, geen bank
beroofd. 1 Nacht. Deze nacht.
[De
anderen hebben zich tot een front gevormd en komen op WOLFF toe]
CARLA
Wilt u weggaan
WOLFF
Is de wind goed, of issie slecht. De
wind is de optelsom van meteorologische feiten. Ik kom niet met dood en
verderf, ik dwing niet, ik gooi een steen in de vijver en kijk naar de rimpels.
Dat heet drama.
[Af]
ENGEL
[Roept
hem na] Wacht
ZWAAN
Niet doen… Doe het niet. Waar ken je
die kerel van? Zeg wat!
ENGEL
[Opent
deur, schreeuwt] Wacht!
[WOLFF komt terug]… Ik doe het.
WOLFF
Zeg maar wanneer, ik wacht wel
ENGEL
Ik wil het nu! Zeg maar waar?
WOLFF
[Tegen
de anderen] Dit is haar leven.
Zij beslist. [Tegen ENGEL] Waar is de
sleutel die ik je gaf.
ENGEL
Kwijt.
WOLFF
Kwijt… De sleutel van de villa.
ENGEL
Ik heb jouw sleutel weggegeven.
WOLFF
Weggegeven… Het lot gaat z’n eigen
gang. Aan wie?.
ENGEL
Aan een vriendin, een meisje zonder
dak….
WOLFF
Een varken dat je wast en loslaat in de
modder… Dan doen wij het hier. Laat mij je meisjeskamertje maar eens zien.
Hopelijk heeft niemand bezwaar.
DE
EEN NA DE ANDER
Ik heb bezwaar
ENGEL
Het is mijn kamer
SIMONE
Ik bel de politie
ENGEL
Het is mijn kamer, ik weet wat ik doe,
laat mij
[Ze gaan af]
[De
tijd verstrijkt, spelers nemen pose in dichter bij voorrand, wachten
zichtbaar.]
DIP
[Roept
ze na] Doe het wel veilig
hč.
CARLA
Die kerel in een condoom stoppen en
wachten tot ie stikt, dat is veilig.
ZWAAN
‘Ik weet wat ik doe’. Dat kind weet
niet wat ze doet.
[LICHT
wordt zwakker spelers verplaatsen zich, nieuwe pose. Licht aan]
SIMONE
Waar kent zij die kerel van?
JESSICA
Ze hoeft niet. Laat die kerel maar
proberen ons hieruit te krijgen.
CARLA
Nee, ze hoeft niet. Voor mij hoeft ze
niet.
DIP
Ze moet gewoon voor zichzelf. Zo zit ze
in elkaar. Lief zijn en jezelf opofferen.
[LICHT
wordt zwakker spelers verplaatsen zich, nieuwe pose. Licht aan]
CARLA
Moeten wij haar terughalen. Kom dan.
Dan halen wij haar terug, met z’n allen. Of ze wil of niet. Volgens mij weet
zij helemaal niet wat ze wil.
ZWAAN
Weet jij dan wel wat je wil?
CARLA
Zou jij dat doen… Zou jij met een kerel
naar bed gaan om er beter van te worden. Voor een baan. Voor het geld. Stel je
voor: jij was Engel.
ZWAAN
Nooit.
CARLA
Ik bedoel: wat stelt het voor. Waarom
is dit erger dan in het water springen als iemand verzuipt. Is het slecht om
slecht te doen, als er iets goeds tegenover staat. Dat is toch jouw hobby, dit
soort vragen stellen.
ZWAAN
Kom op dan, we schoppen die klootzak de
trappen af.
[Van
achter komt een verschrikkelijke schreeuw: “NEE!’ Dan nog een keer. [Spelers
schieten op uit wachthouding]
CARLA
Engel!
ANDEREN
Engel. Engel
[CARLA
schiet de trap op, DIP pakt mes, anderen aarzelen nog even, gaan dan ook.
Spelers schreeuwen tegen de muziek op: ENGEL! ENGEL! DIP blijft staan met groot
mes. DONKER.]
4.1
Z E LF V E R D E D I G I N G
KOOR
Als iemand waar dan ook mijn privacy
induikt
mijn vriendelijkheid misbruikt
om mij in te kunnen pakken
dan zet ik hem te kakken
kan niet schele welke plek
en welke rijkdom hij gewoon is
ik val niet voor kapsones
ik ben wel aardig maar niet gek
REFREIN
Maar
wat ik denk te doen,
zo
daadkrachtig assertief
loopt
stuk op goed fatsoen
en
de beperking van mijn kracht
ik
ben te zacht, te lief, te groen
Legt iemand ongevraagd z’n hand in m’n
kruis
dan schreeuw ik handen thuis
als je niet wilt dat ik ga hakken
ik laat mij door niemand pakken
als jij denk de haan te zijn
die mij probeert te naaien
dan laat ik je kraaien van de pijn
Als zo’n hufter ‘s avonds laat
op straat mij lastig valt
dan schreeuw ik lazer op
als je niet wilt dat er een schop
in jouw kippenhokje knalt
-
ik zal hem op het asfalt kwakken
en
bewerken met m’n hakken
- ik zal met oorverdovend gillen
de lenzen uit z’n ogen trillen
-
ik zal mijn passie voor karate
op
z’n varkenskop loslaten
- en als ie toch van mij mocht winnen
zal ik ‘m dood of levend vinden
-
ik zal ‘m zwetend doen ontwaken
als
ie ooit nog denkt te slapen
- en bij het in de spiegel kijken
denkt ie enkel: wat een eikel
als jij je botte lijf wilt misbruiken
op het mijne
behoor je tot de zwijnen die rijp zijn
voor de slacht
Te lief te zacht te groen, juist dat is
mijn talent
bespaar mij het moment dat lompe
lustbevrediging
mij dwingt tot zelfverdediging
want waarom niet gewoon
als wij elkaar ontmoeten
passeren of begroeten
zoals mensen kunnen doen
of
als je dat niet wilt, of als je dat niet kunt
dat je mij m’n vrijheid gunt,
zoals ik jou de jouwe laat
(maar
ietsje minder groen, dat kan geen kwaad
dus
geef me rustig raad, wat daar aan valt te doen)
4.2
KEUKEN,
ontbijtspullen op tafel, iedereen, op
ZOMBIE na, is er. ENGEL staat apart. JONAS staat bij het raam
JONAS
Ik sloeg hem niet eens zo hard.
JESSICA
Nee, het bloed zat tegen de muur.
SIMONE
Dat bloed dat stonk. Ontzettend wat een
stank.
DIP
Alle bloed stinkt.
SIMONE
Niet waar. Dit bloed stonk, als geen
ander bloed. Alsof het oud is en nooit ververst. Ja, bloed wordt doorlopend
ververst. Ja toch.
ZWAAN
Ja. Maar daar gaat het niet om. Die
kerel met z’n vunzige voorstel ligt daar, bloedend, in de kamer van Engel. Alle
leven geweken. Ja?
ANDEREN
Ja.
ZWAAN
Iedereen was er bij. Ja. Alles gezien.
En waar issie nu? Dat lijk?… [Tegen
JONAS] En jij, jou snap ik niet, waar kom jij vandaan?
JONAS
Heb ik al gezegd
ZWAAN
Wat doe jij in de kamer van Engel?
JONAS
Ik zag die kerel binnen komen. De
vuilak. Ik hield hem in de gaten. Die kerel liegt. Hij is de vader van Engel,
zei die. Volgens mij is het haar vader niet. [tegen Engel] Is dat jou vriend? Mooie vriend. [Geen reactie]
ZWAAN
Jij klimt bij ons naar binnen
JONAS
Bij haar. Het raam stond open.
ZWAAN
Jij hebt je verstopt. Op de kamer van
Engel.
JONAS
Ik wilde met haar praten.
ZWAAN
Wat maakt jou beter dan die kerel die
jij vermoord hebt.
JONAS
Ik wou die kerel niet vermoorden. Weet
je wat die kerel van dr wou
JESSICA
Ja, dat weten wij nu wel
JONAS
Zij zat op haar bed, en hij wou
JESSICA
Ja, dat weten wij nu wel
ZWAAN
En als wij iets doortastender waren
geweest, hadden wij dat niet hoeven te weten.
JONAS
Sorry. Ik werd kwaad.
DIP
En als je kwaad bent, ben je
verschrikkelijk sterk…
CARLA
En toen jij dr vandoor wou gaan zijn
wij met z’n allen boven op jou gedoken, om te zorgen dat je niet wegkwam. En
inderdaad, als je kwaad bent… En vervolgens was het lijk, waarvan wij dachten
dat het een lijk was niet daar waar wij dachten dat het lijk was. Kortom: het
lijk was geen lijk. Het was de deur uit gewandeld. Het was het raam uit
geklommen.
DIP
Als dat lijk geen lijk was, zal ik
voortaan stoppen met eten. Die kerel had z’n bek vol bloed.
JESSICA
Hoe vaak heb je die kerel wel niet
geslagen.
JONAS
1 Keer geslagen. 5 Keer geschopt.
ZWAAN
Samengevat: Jij slaat een kerel dood,
wij pakken jou, het lijk van die man is intussen verdwenen, het raam van de
kamer gesloten, en Engel kijkt alsof ze weet van niks. [Tegen ENGEL] Wie was die man Engel? Heb jij het raam gesloten?
Weet jij waar het lijk naar toe is?…. Als ik Duits zou praten, leek ik Derrick
wel.
ENGEL
Niemand. No body.
CARLA
Misschien moet ik vragen: wie ben jij?
ZWAAN
Niemand is zomaar niemand.
CARLA
Wie was die man?
ZWAAN
Wat had jij met die man?
CARLA
Wat heb je gedaan met die man?
ZWAAN
Waar issie gebleven?
ENGEL
Weg
ZWAAN
Heb jij het raam gesloten? Zeg wat.
ENGEL
Ik had m’n ogen dicht. Ik wilde niks
zien. Laat mij. Er is niks gebeurd… Ik ga werken
ZWAAN
Wacht… Je
kunt niet werken
ENGEL
[Heftig]
O nee? Ik kan wel werken. Ik wil alleen nog maar werken en verder wil ik
niks. [Blijft staan]
[Tijdns
haar laatste woorden komt GUUS binnen. ZWAAN blijft dicht op ENGEL]
GUUS
En daar is Guus…. U heeft van mij
gehoord, neem ik aan.
DIP
Zodra dr een man verschijnt wordt het
ellende.
GUUS
De deur staat open. Iedereen kan zomaar
naar binnen lopen. Maar jullie boffen. Ik ben het. [Als JESSICA niet op hem reageert] Jessica? Jessica?… Niet om het
een of ander: maar het stinkt waanzinnig op de gang… Is er wat?
JESSICA
valt GUUS in de armen JESSICA maakt zich los, en begint hysterisch ruzie te
maken met GUUS, die niet begrijpt waarom. De anderen negeren het gęnante
geruzie
JESSICA
Waar was je
GUUS
Waar ik was? Dat heb ik je verteld. Ik
was in Groningen.
JESSICA
Jij zou hier zijn. Ik heb op je gewacht,
twee dagen.
GUUS
Ik zou niks. Ik zou naar Groningen
JESSICA
Je zou hier komen wonen
GUUS
O. Ik zou hier komen wonen? Ik zou
komen kijken naar een kamer hier, om te zien of ik hier eventueel zou willen
komen wonen. Er kwam een kamer vrij zei jij. Stinkt het hier altijd zo. Leuke
keuken overigens.
JESSICA
Je zou bij mij kunnen komen wonen.
GUUS
En jouw kamertje is
JESSICA
Groot genoeg om te beginnen. Dan kijken
we later wel verder.
GUUS
Dan hebben wij elkaar verkeerd
begrepen, denk ik.
JESSICA
Ik dacht dat jij (de kamer van Zombie
zou )
GUUS
Wie is Zombie
ZOMBIE
komt binnen, een en al enthousiasme
ZOMBIE
Dit geloven jullie nooit
JIMMY
[Duikt
naast haar op] Yeah. Dit geloven
jullie nooit.
ZOMBIE
Zeg het maar
JIMMY
Zeg jij het maar.
ZWAAN
Jullie gaan trouwen
ZOMBIE
Ja
ZWAAN
Ik dacht: ik zeg het meest idiote wat
er bij mij op komt.
CARLA
Dat meen je niet.
ZOMBIE
[Zet
grote koffer op tafel] Hier. Jurken.
Kost niks. [Als niemand nieuwsgierig
wordt, opent ze de koffer en haalt er een stel schitterende baljurken uit] Voor
iedereen een jurk. En deze is voor jou Engel, de mooiste, dank je wel, je weet
zelf niet wat je gedaan hebt.
ZWAAN
Inderdaad
ZOMBIE
[Als
verder niemand reageert] Oké, dan gaan
ze dr weer in. Ik ga wel weer. Jullie kunnen er niet tegen zeker dat het goed
met me gaat. Jullie zien mij als iemand die gedoemd is te mislukken. Met de kop
op de tafel. Maar ik ben niet gedoemd om te mislukken. Alles gaat lukken vanaf
nu. Ik heb alles wat nodig is om alles te laten lukken. Jimmy, we gaan.
CARLA
Zombie…
ZOMBIE
O je weet nog hoe ik heet
CARLA
Waarom die trouwerij opeens? Jij in een
huwelijk is zoiets als ik in een jurk. Bovendien
ZOMBIE
Hou jij je mond maar. Het is wel goed
zo.
ZOMBIE
is pissig en wil weg
JIMMY
Die hingen in de kast, kasten vol.
Zombo wil een gigantisch feest in de tuin van de villa. Dr is zo’n grasveld, zo
groot als een golfbaan, waar je van die tenten kunt opzetten. Dr zijn van die
tenten in het tuinhuis. Het tuinhuis is zo groot dat je dr kunt volleyballen.
Ze wil een trouwerij met ambtenaar, en koor, en duifjes, en bruidsmeisjes. En
wijn. Dr is een wijnkelder die is zo groot dat je dr kunt voetballen. In een
hok naast de tuinschuur zitten duifjes.
DIP
En dat hok is zo groot als een
squashbaan.
JIMMY
Zij wil alles optimaal.
CARLA
Dus zij wil jou, en jij wil haar?
JIMMY
Ja. Is dat zo gek? Wij trouwen met
elkaar, want wij houden van elkaar. Hč Zombo. Ik noem haar tegenwoordig Zombo.
Maar als we getrouwd zijn noem ik haar… hoe was het ook weer lieverd.
CARLA
Je klinkt alsof je al nu jaren getrouwd
bent. [Tegen ENGEL] Waarom heet jij
Engel, sinds je hier bent is het alleen maar ellende.
ENGEL
Ik ga. Ik ga werken.
ZWAAN
[Tegen
ENGEL] Je kunt niet werken
ENGEL
Ik kan wel werken.
GUUS
Leuk is het hier.
SIMONE
[Tegen
GUUS, over ENGEL] Zij heeft de
kamer waarvan Jessica dacht dat jij die zou kunnen krijgen.
ENGEL
Waarom kan ik niet werken?
ZWAAN
Omdat elk patatje oorlog doet denken
aan die opengespleten schedel van die hoerenloper.
ENGEL
Ik ga werken. [Af]
JONAS
Zal ik met haar meegaan?
ZWAAN
[Verspert
hem de weg.] Ja. Zoals je gekomen
bent. Door het raam. [En tegen GUUS]
En jij, als jij hier iets te zoeken had, neem mee wat je gevonden hebt, en
vertrek. En dan ga ik nu naar m’n bed, om te slapen, of om een potje te janken.
4.3
De
villa. Kamertje van WOLFF, donker. DR. FUST komt binnen, doet het licht aan,
WOLFF schrikt overeind, Zijn kop is zwaar verminkt, en smerig van het bloed
DR.
FUST
De zes dagen zijn om.
WOLFF
Geniet. Je hebt gewonnen.
DR.
FUST
Wist ik… [Kijkt met afschuw naar WOLF’s uiterlijk] Ik dacht dat je
onkwetsbaar was.
WOLFF
Onsterfelijk. Je had me moeten zien
toen ik gevierendeeld was.
DR.FUST
[Begint
WOLFF een beetje te fatsoeneren] Middeleeuwen.
WOLFF
Vietnam. Ze hingen me tussen vier
helikopters, en trokken me uit elkaar. Zij waren stoned, en ik was weer een
tijdje bezig. Het heeft me vier maanden gekost om alles weer bij elkaar te
vinden. Soort legpuzzel, onschuldig vermaak tegen de verveling.
DR.FUST
Mijn ouders legden legpuzzels. Dat
maakte ze gelukkig. Mij niet. Terzake. Ik heb gewonnen
WOLFF
Bijna had ik gewonnen. [terwijl FUST hem opkalefatert] Ik wilde
dwingen wat moest groeien. Krankzinnig, onsterfelijk zijn en haast hebben.
Misschien was het begeerte. Voor het eerst was er weer zoiets als…. Ik had haar
zover. Gordijnen dicht. Klein kamertje. Bed. Stoel met kleren. Bijna had ik
gewonnen.
Het
rook er naar jonge meiden… Ik keek haar in de ogen. Beetje weerloos. Was ik
ook. Beetje Bambi. Ik sta op het punt te zeggen: laat maar, ik zal je geen
kwaad doen… Zij neemt plaats op dat
krakende bed. Ik dacht wat kraakt het. Was het mijn schedel. Een of andere gek
sloeg mijn schedel aan barsten, en trapte m’n ribben zo kapot dat ik m’n organen
terug moest proppen voor ik naar huis kon.
FUST
Bijna gewonnen is verloren.
WOLFF
Ik ben geheel de jouwe.
FUST
Geef mij het script
WOLFF
Alsjeblieft. Geniet. Maar doe het met
mate. Lees. Maar begin niet aan het eind.
FUST
Waarom niet? [Bladert]
WOLFF
Om wat er staat
FUST
Kan ik het lezen
WOLFF
Je kunt het lezen. [Geeft FUST zijn bril] Mijn ogen heb je.
FUST
[Bladert] Schitterend…[leest]
WOLFF
Weet je wat zij deed? Ik lag daar, als
een slordig schilderij van Karel Appel, weinig charmant. En terwijl ik al zo
goed als dood lag, sloeg zij de stoel verder kapot op m’n ogen… Begrijp jij
dat? Voor onze lieve Engel was dit een prachtige misdaad tegen de eigen moraal.
Punt 2 van onze weddenschap. Vervolgens klom zij in het raam om te springen.
Punt 3. Bijna. Ik zei: doe dat nou maar niet, ik ga wel. Lastig, zo praten met
de bek vol bloed. Kortom: Ik ben hier gekomen, zij is daar gebleven. Bijna
gewonnen, op alle drie punten.
DR.FUST
Bijna… Dus daarom ben jij… niet meer
als wij. Jij bent wat wij zullen worden.
WOLFF
Kijk niet zo begerig. Kalm aan. Het is
niet goed om alles te weten wat te weten is. Kennis is niet wat je pakt, kennis
is wat zich ontwikkelt.
FUST
Bespaar me die moralistische
christelijke onzin. Wetenschap is wetenschap, en dat is al moeilijk genoeg.
WOLFF
De regels kun je lezen, niet wat er
tussen staat.
FUST
En het eind? [Leest het eind]
WOLFF
Dit is zo voorspelbaar:[Citeert de regieaanwijzing die volgt] Fust
leest het eind en sterft. De papieren dwarrelen in het rond.
FUST
leest het eind en sterft. De papieren dwarrelen in het rond
WOLFF
[Haalt
de bladzijden weer bij elkaar]
Laatste hoofdstuk: [Leest] Fust
sterft aan een overdosis kennis. [Trekt
jasje van FUST aan, vindt portefeuille in de binnenzak, bekijkt pasjes] Nu
zelf nog het een en ander. Verontrustend. Waarom sloeg ze die stoel kapot op
m’n ogen. En waarom geniet ik van die vraag.
4.4
Terras
Snackpalace, muziek, er klopt iets niet in de sfeer. MRS LOWLANDS staat
onverschillig opzij, ENGEL is bezig keukenstoelen neer te zetten, dat gebeurt
op het ritme van de tekst van de KLANT.
KLANT
Ik mag geen kroketten, nee, ik wil geen kroketten.
[TAK! Stoel,
KOOR, ah!]
Het is te vet. Ik mag wel vet, maar ik wil geen vet.
[TAK! Stoel,
KOOR, ah!]
Niet dat ik dik ben, nee toch. Er zijn dingen die wil je
gewoon. Dat is karakter.
[TAK! Stoel,
KOOR, ah!]
Het is zo gemakkelijk, gewoon maar nemen wat je wilt.
[TAK! Stoel,
KOOR, ah!]
Typisch de jaren ’90. Mijn moeder is 2x zo dik als ik. Ze
vindt dat ik me aanstel. Ik wil ze niet. [TAK! Stoel,
KOOR, ah!]
Hooguit een halve. [Haalt kroket achter haar rug
vandaan] Zullen we delen. Met
jou wil ik wel delen.
ENGEL
[Barst
los in woede] Zeik. Niet. Wijf! [Ze heeft een stoel in haar handen om toe te
slaan]
MRS.
LOWLAND
[Bestraffend]
Engel! Foei.
DE
MEISJES verschijnen op de trap, poeslief, ze zingen:
DE
MEISJES
Jij bent niet zo
KOOR
[Verschijnt,
langzaam, terwijl MOEDER op de keukentafel wordt opgedragen, ze draagt opnieuw
haar trouwjurk, opnieuw heeft ze een bolle buik
E.N.G.E.L
(3x)
Engel is haar naam
DE
MEISJES
[Komen
naar voren, verdringen zich rond de microfoon]
Hai
ik ben engel. Ik wil dat het vrede is voor alle mensen ongeacht de kleur van
hun huid. Ook als hun huidkleur niet zo
mooi is als de mijne. Ook als hun geloof niet zo goed is als het mijne
Hai, ik ben engel,
ih hou van alle mensen en vooral van de zielige kindertjes in de arme landen
die in donkere kamertjes voetballen moeten naaien, en vreemde mannen, en de
plantjes in het regenwoud, en de uitgestorven dieren,
Hai, ik ben
engel, ik houd heel veel van mijn vriend, en ik zal hem altijd trouw zijn en
blijven, ook al komt er zo’n jongen langs waarvan je denkt wauw, nou, wauw
[Ze kijken fictieve jongen na]
Hai ik ben
engel en ik… ben
- Zeg het dan. Zeg het dan
Heel heel….
Heel erg verlegen
Hai ik ben
engel en ik ben altijd heel gehoorzaam , en als mijn vader zegt, kom even bij
mij op schoot zitten, liefje, dan zeg ik ja papa, liefje komt heel even bij jou
op schoot zitten, en dan zegt papa, jij bent mijn liefste meisje, en dan zeg
ik, ja papa ik ben jouw liefste meisje, want mijn papa heeft geen ander meisje,
en dan zegt hij jij wilt papa natuurlijk wel gelukkig maken, en dan
Hai ik ben
engel, als het gesprek een beetje stuk loopt zeg ik altijd gewoon even iets
gezelligs
[Achter
hen zet de bevalling in met stuwende muziek. DE MEISJS kijken om, kijken toe,
gaan er op af. ENGEL laat stoel vallen, kijkt toe.]
Ik was de kom
jij was de vis die in mij zwom
zonder te weten van het water
van de kater en de kou
geen keuze tussen kwaad en goed
wij waren van het zelfde bloed
geen scheiding tussen mij en jou
-
Jij bent niet zo.
[Het
wordt even stil. DE MEISJES slaan hun vingers in MOEDERS BUIK: een babypop
wordt geboren. DE MEISJES Graaien de pop weg, beginnen armen en benen
er af te trekken, verdelen ze, eten ze op.]
voor uw trek van a naar b van op naar
af
voor uw tijdelijke trek van wieg tot
graf
zijn wij de snelle snack
voor al uw seks voor al uw fun voor al
uw pret
zijn wij de snacks lekker snel en
lekker vet
JONAS
[door
muziek heen] Engel?…. Engel!
ZOMBIE
[komt
langs, met JIMMY en klerenkoffer, ze knuffelt ENGEL eventjes] Engel, je komt toch wel op mijn bruiloft. Je moet. Je moet.
Iedereen kom. Het wordt gigantisch.
MRS.
LOWLAND
[In
bijzijn van boze klant] Engel! Ga naar
binnen. Ik weet niet wat in jou is. Go inside. Now.
ENGEL
Luister Jonas, ik heb hem op z’n ogen
geslagen. Ik was verschrikkelijk sterk. .Ik heb de stoel kapotgeslagen op z’n
ogen. Begrijp je dat? Begrijp je dat? Begrijp je dat? Denk je dat ik dood ga,
Jonas. Denk je dat ik dat kan. Denk je dat ik dat kan. [Blijft die woorden herhalen over de muziek heen]
4.4b
ENGEL
blijft staan waar ze staat op het voortoneel. Het wordt donker. De keukendeur
gaat open, DIP komt binnen, koelkast
gaat open.
ENGEL
Denk je dat ik dood ga, Dip?
DIP
Spring uit het raam, dan weet je het.
ENGEL
Dip…. [DIP komt bij haar staan] Ben jij wel eens gestorven?
DIP
Zeven keer. 6 Keer tijdens mijn examen.
1 Keer toen ik verliefd was, op een meisje uit mijn klas, ik zei tegen haar dat
ik verliefd op haar was: Gatver, zei ze.
ENGEL
Denk jij dat ik een engel ben?
DIP
Gaat het wel goed met jou?
Morgen gaat ze trouwen, Zombie. Wat
denk je? Waar moet je zijn om gelukkig te zijn.
Als jij een engel bent, kom ik uit de
hemel.
ENGEL
Hemel?
DIP
Nee, Heelsum. Ik kom uit Heelsum. Toen
ik er woonde, haatte ik het, en nu iedere nacht als ik wakker lig, wil ik
terug.
ENGEL
en iedere nacht als ik wakker lig, wil
ik terug. Waarheen?
DIP
Naar Heelsum. De straten waar ik kind
was, en groot werd, en bij ieder raam naar binnenkeek. [Muziek begint te spelen] En dan ben ik er, en dan wil ik weer weg.
O
H E E L S U M
O Heelsum, ieder uur gaat er 5 maal een
bus
mensen bij de halte, zij geeft hem een
kus
hij spuugt z’n kauwgum uit in de goot
ze zegt: kijk je uit, de stad is zo
groot
als de bus arriveert ziet hij hoe een
kat
ternauwernood aan de dood ontsnapt
Uit de Dopheidelaan komen jongens
gefietst,
van het Wilhelminapark, met een tas
achterop
bezweet is hun kop, luidruchtig
hun stem
de voetballerstrots van Redichem
een vuilniswagen claxonneert
naar het kind dat zojuist heeft fietsen
geleerd
O
Heelsum als op een zwoele zomernacht
met
alle ramen los de wolfhezertrein
over
het wolfhezerbos de slaapkamer inwaait
en
als de wind is gedraaid ruist het snelwegverkeer
dat
raast her en der gehaast heen en weer
in
het hart van al die wegen kom ik jou
mijn
bed en mijn brood
steeds
weer tegen
Bij van de Bovenkamp, garage op de hoek
staan de occasions weer ‘ns breed op de
stoep
en de verbouwing die daar al decennia
duurt
irriteert met z’n rotzooi de hele buurt
en in de bernardlaan trekken eik en
plataan
voor de komende zomer hun blad weer aan
Café het Zwarte Paard, ooit heelsums
bordeel,
schenkt wielrenners koffie, ze lachen
luidkeels
de kastanjelaan af naar de heelsumse
beek
waar de paarden staren, in vochtig
groen gras
naar de kerk op de heuvel, die oud van
lijf
nog steeds de zondagse liefde bedrijft
O
heelsum als
ach heelsum ieder uur vijf maal een bus
mensen bij de halte, zij geeft hem een
kus
hij spuugt z’n kauwgum uit in de goot
zijn rugzak zakt af, haar ogen zijn
rood
en ze vraagt nog weer eens
waar hij heen denkt te gaan
hij zegt: zo ver mogelijk hier vandaan
4.5
Kamer
van Wolf. Van ver komen feestgeluiden: muziek, stemmen. ‘Daar komt de bruid’
Licht van lucifers. Geroezemoes. Spelers verkleden zich op podium. Klaar voor
het feest. Dan wordt het donker.
WOLFF
[Praat,
kijkt uit het raam, schrijft] Ik
volg haar, ik kijk naar haar, ik wil haar begrijpen: Wat is er engel aan Engel?
Ik wil dat het goed gaat met haar, maar het gaat niet goed. Gaat het goed met
mij? Ja, met mij gaat het goed.
Ze
maken lawaai hier beneden. Ze vieren de liefde die alles overwint. Trouw tot de
dood ons scheidt
Ik
wordt gek, zo goed gaat het mij, een soort spierpijn in de zenuwen, alles wat
jarenlang dood was, begint zenuwtrekkend te zeuren, te tintelen. Wat is er
engel aan Engel? Ik wil dat niet. Wie heeft bedacht dat een mens gelukkig wil
zijn..
Ik
ben een 5-eeuwen oude puber, die zich weer laat verleiden door dezelfde truc.
Goochelaar Passie. Het konijn uit de hoed.
Moet
je ze horen. Die meid die nooit wat zal worden, maar zo nodig moest trouwen.
Zombie vindt het geluk. Met een of ander labiele neuroot, die haar al vijf
weken niet meer ‘per ongeluk’ heeft geslagen. De sentimentele trut.
Konijnen bespringen elkaar, konijnen fokken als beesten,
konijnen vermenigvuldigen zich als bacteriën in een vuile onderbroek. Slacht ze
voor je van ze gaat houden, dan stilt het de trek en bespaart het je verdriet.
Moet
je zien hoe gelukkig ze doen. Zo opgefokt gelukkig. Die meid hier beneden die
mijn villa bevuilt alsof het de hare
is. Binnenkort wil zij een kind, zo’n klein rimpelig wezentje dat honger heeft
en jankt en poept, en op een dag wordt geslagen door de vader en wordt verlaten
door de moeder. [Knipt het licht aan]
Laat ze mij maar vinden. Ik ga weg hier. Laat ze mijn villa maar verruďneren.
4.6
Heldere
zomernacht. Sterren. Feestverlichting. Flessen, glazen. Op het gazon voor de
Villa zitten alle feestgangers bij elkaar, iedereen op z’n allermooist. JIMMY
in prachtig pak, ZOMBIE in trouwjurk. JESSICA is er met GUUS, maar GUUS is
vooral geinteresseerd in SIMONE, en omgekeerd., JONAS hangt slaperig tegen
ENGEL aan. ENGEL staat apart bij de zwembadrand. Ze kijkt voortdurend achterom,
omhoog.
JESSICA
[Tegen
SIMONE] Je mag hem hebben
SIMONE
Wie
JESSICA
Je mag hem hebben. Hem. Guus.
SIMONE
Waar heb je het over.
JESSICA
Doe niet zo onnozel… Vanaf de eerste
dag dat jij hem zag, en hij jou. De hele avond al
SIMONE
Omdat jij zo saggerijnig doet, bemoei
ik mij een beetje met hem. Mag dat niet.
JESSICA
Bemoei ik mij een beetje met hem… [Loopt kwaad weg.]
ZOMBIE
Wat is er?
ENGEL
[Wijst
naar de villa, hoog] Daar boven
brandt licht. Kan dat… Zwaan, ben jij
wel eens gestorven
ZWAAN
Is dat een grap…
ENGEL
Wat is een engel
ZWAAN
Een engel is iets van een andere orde.
Over engelen kun je alleen fantaseren. Heb je een engel gezien.
ENGEL
Volgens mijn moeder ben ik er een…
ZWAAN
Dat zeggen alle moeders, behalve de
mijne
ENGEL
Kunnen engelen sterven.
ZWAAN
Een engel is een manier om zichtbaar te
maken wat niet zichtbaar is. .. Wat is er gebeurd met die man op jouw kamer? [ENGEL sluit de ogen] Ik wil het weten.
Ik weet niks. Niks van wat er gebeurd is. Wie ben jij?
ZOMBIE
Engel? Voor jou heb ik vleugels.
ZWAAN
Is het waar wat er gefluisterd wordt,
door mensen die jou denken te kennen. Is het waar dat jouw moeder je 17 jaar
verborgen heeft gehouden, omdat ze bang was, of omdat zij zich schaamde? Omdat
ze verkracht is door een kerel, die niemand kent, en toen zwanger werd? Is het
waar dat jouw moeder voordat ze doodging, volkomen in de war was. Alleen nog
maar wereldvreemde onzin uitsloeg. Is dat waar?
ZOMBIE
[Roept] Engel.
ZWAAN
Ga naar dr toe. Zeg iets aardigs. Schei
uit over doodgaan. Jij bent de engel die Zombie gelukkig heeft gemaakt.
[ENGEL
ziet ZOMBIE naderen, fluistert ZWAAN iets in het oor, en schiet weg.]
ZOMBIE
Wat zei ze?
ZWAAN
Ze zei dat ze moest poepen.
ZOMBIE
Engelen poepen niet.
ZWAAN
Dan is ze geen engel
CARLA
Of ze poept niet… maar wat doet ze dan
wel.
ZOMBIE
Goed, en dan nu, gaan we met z’n allen
zwemmen… In mijn zwembad. Allemaal.
IEMAND
Weet je hoe koud het is.
ZOMBIE
Kom op. Kleren uit. Dit is mijn
feestje. Allemaal.
IEMAND
Ik heb geen badpak bij me.
ZOMBIE
Hoezo badpak. [Begint aan de sluiting van haar trouwjurk te frummelen] Wie helpt
mij uit die klerejurk?
GUUS
[Als
niemand reageert] Zal ik dan
maar.
JIMMY
[Duwt
hem weg] Afblijven… Moet dat
nu?
ZOMBIE
Dit is de meest paradijselijke plek, op
het meest paradijselijke moment. Had Adam een zwembroek? Had Eva een bikini?
CARLA
Heeft iemand wat te verbergen.
JIMMY
Ik niet
GUUS
Okee dan. [Begint zich uit te kleden, JONAS volgt aarzelend]
CARLA
[Tegen JONAS die zich afzijdig houdt] En
Jonas, bang voor de naakte waarheid?
M I J N D I K K I E D I C K
CARLA & ZOMBIE
Ik draag niet graag een strakke broek
wanneer de zon doorbreekt
en ik verhit het strand bezoek
uit angst dat dit soort klederdracht
het volk onthult dat onverwacht
mijn dick de kop opsteekt
REFREIN
Mijn dikkie dik heet dick mijn dikkie
zoekt een chick
ziet hij zo’n blik ziet hij zo’n lijf
dan staat hij ogenblikkelijk rechtop
ik plaats een mop ik schenk een lach
ik vraag of ik iets met haar mag
en zij zegt ja misschien maar meestal
nee
en na zo’n pils of zeventien
houdt mijn dick het dick het dick het
voor gezien
Stel je voor die eerste keer
wanneer ik ‘s morgens klam
wakker word en constateer
mijn onderbroek vertoont een vlek
en ook het dekbedovertrek:
hoe zeg ik het mijn mam
Mijn jongste zus koopt haar bh
de eerste die ze draagt
gezellig samen met mijn ma
zij praten dat soort dingen door
daar heb ik mijn vader voor
maar die weet zich geen raad
REFREIN
wij tweeën zijn een prettig paar
mijn Dickie weet z’n plek
hij heeft een nest van kroezig haar
daar leeft ie meestal heel content
zolang hij tijdig wordt verwend
maar soms maakt ie me gek
CARLA
Ho wacht sst. Voor we verder gaan. [Zoekt
verhoging. Tegen ZOMBIE, die bij alle harde woorden steeds meer afstand neemt]
Lieve Zombie, bedankt voor je feestje, en nu, nu het voorbij is wil ik je
zeggen: Dit is het stomste wat je ooit hebt gedaan. Niet vanwege Jimmy, maar
vanwege jou. Je zag de ambtenaar vanmiddag denken. Dit wordt niks, dacht ie, en
kletste er wat clichés tegenaan. Ik zeg wat hij dacht, omdat iemand het moet
zeggen: Dit is het stomste wat je ooit hebt gedaan. Hoe lang duurt het voordat
je ook hier weer wegloopt.
Deze
villa, dit paradijs; over twee jaar is het hier een puinhoop. Je hebt het geld
niet om dit huis te onderhouden.
ZOMBIE
Dan verkoop ik het.
CARLA
Je kunt niet eens bewijzen dat het van
jou is.
ZOMBIE
Ik heb de sleutel.
CARLA
Jij hebt de sleutels van zoveel huizen
al gehad, maar ze waren nooit van jou.
ZOMBIE
Dan verhuur ik het
CARLA
Zet er 90 studenten in, dan wordt het
evengoed een puinhoop… En nog een kindje, zo’n lief schattig speelgoedje. En
dan alles anders dan jou is aangedaan… Ja toch… Ik moest van jou het lef hebben recht voor z’n raap te zeggen wat
ik vind. Dit vind ik. Maar ik hou van je. Ik wil je niet weer zien flippen. [Na enige aarzeling omhelzen ze elkaar. Dan
tegen JIMMY] En wees goed voor dr. Anders kom ik ‘r halen.
GUUS
Mooie toespraak.
ZWAAN
Beetje laat
DIP
[Verschijnt] Hee!
GUUS
Mocht je kamers gaan verhuren, denk dan
aan mij.
DIP
[Als iedereen opkijkt]
Engel. [Wijst naar waar de villa staat] Ze
stond in het raam. Daar waar het licht brandt. De zolderkamer. Vleugels op de
rug. Ik dacht ze maakt een grap. Maar ze maakte geen grap. Ze maakte een
sprong.
Even
stilte. Alle aanwezigen gaan af. Het geluid van een ambulance zwelt aan. Blijft
lang klinken.
4.7
Op
de klanken van de ambulance komt WOLFF op. Hij neemt een stoel, en gaat zitten
bij de rand van het zwembad, schenkt zichzelf een glas vol uit een
achtergebleven fles.
WOLFF
Komt ze mijn kamer in. Klimt ze in het
raam. Niet verbaasd dat ik er ben. Ik zeg haar: Engel, doe dat nou niet. Mijn
vingers trillen. Ik wil onverschillig blijven. Kijkt ze me aan.
STEM
VAN ENGEL
Ik wil het weten. Hoe het is.
WOLFF
Ik eerst.
STEM
VAN ENGEL
Jij weet alles al.
WOLFF
Ik dacht dat ik je begreep. Nee dus.
Waarom
STEM
VAN ENGEL
Hoe kon je zo dood zijn, en toch het
raam uitklimmen. Ik wil niet zijn zoals jij. Ik wil zo leven dat het leven is,
daarom wil ik weten of ik sterven kan.
Ondertussen
verschijn ENGEL zelf, ze staat stil, glimlachend,. Praat niet. Haar stem komt
van elders.
WOLFF
Dat bedoel ik niet: Waarom sloeg je mij
met die stoel op mijn ogen?
STEM
VAN ENGEL
… Op een dag kwam onze kat binnen met
een vogel in z’n bek. Bloed. Veren. Het beest fladderde nog wat met gammele
vleugels. Mijn moeder draaide het dier de nek om. Beter dood, dan lijden zei
ze… Ik wilde je afmaken.
WOLFF
Je liegt. Jij weet niet beter of ik lig
daar hartstikke dood. Er was niks af te maken toen jij sloeg. Pas nadat jij
sloeg, raapte ik mijn organen bijeen, en klom uit het raam.
STEM
VAN ENGEL
Ik deed het gewoon. Kan het je wat
schelen.
WOLFF
Ja. Tot mijn verbazing: ja.
STEM
VAN ENGEL
Ik zat op het bed. Wist ik veel wat jij
van mij verwachtte. Kon me niet schelen. Het schaap was klaar voor de slacht.
Zij waren goed voor mij, ik zou goed voor hen zijn. Maar dat was het niet. Jij
zat met trillende vingers aan mijn kleren. Onder mijn kleren. En je keek… En
terwijl je keek, aarzelde je
WOLFF
Ik zag je zitten, en ik aarzelde
STEM
VAN ENGEL
En terwijl je aarzelde
WOLFF
Terwijl ik aarzelde…
ENGEL
Zoals je keek..
WOLFF
Ik had willen zeggen: ga maar,
STEM
VAN ENGEL
werd ik nieuwsgierig.
WOLFF
het is wel goed zo
STEM
VAN ENGEL
naar jou. Hoe het zijn zou. En terwijl
ik nieuwsgierig werd, op een rare verwarrende manier nieuwsgierig, sloeg en
trapte Jonas jou aan flarden. Stinkend vlees was je. En wat was ik? Dom, en
slap, en smerig… Wat was er gebeurd als Jonas niet gekomen was.
ENGEL
[Gooit
vleugels weg] Vleugels zijn gelul.
Vleugels is voor maandverband.
STEM
VAN ENGEL
Dat je mij zo zag. Heb jij mijn moeder
gekend?
WOLFF
Ja
STEM
VAN ENGEL
17 Jaar geleden?
WOLFF
Hoe moet ik dat weten.
STEM
VAN ENGEL
Is het waar, ben jij mijn vader?
WOLFF
Hoe moet ik dat weten. De eerste 50
jaar heb ik nauwkeurig bijgehouden. De laatste 600 jaren zullen mij een rotzorg
zijn… [Staat op] En toen is ze
gesprongen. [In de war, gooit glas in het
water:’Plons’] Nee, ze is niet gesprongen. Ik heb haar laten vallen.
Terwijl
ENGEL blijft staan komen de anderen op. Ze zingen.
H A P P Y E N D /
I G O T L I F E
Wie bepaalt er het moment
voor al dan niet een happy end
wanneer de gang van het verhaal
voor even wordt gestaakt
en de balans wordt opgemaakt
voor wie het ziet en wie het hoort
maar ondertussen gaat het voort
en tussen toekomst en wat was
in zo’n eindeloos moment
wil ik gezien zijn en gekend
REFREIN
er is geen
einde
er is geen
einde,
geen sluitend
slot, geen happy end,
er is alleen
maar het moment
wanneer de tijd een tijdje staakt
als foto’s van jezelf gemaakt
waarop je staat en niet beweegt
in één zo’n uitgelicht moment
terwijl jezelf weer verder bent
voor mijn gevoel, naar mijn idee
ben ik een weg van a naar b
geboren tussen a en z,
misschien bij toeval of gepland
maar wat ik ben is dit moment
REFREIN
er is geen
einde,
er is geen
einde,
geen sluitend
slot, geen happy end,
er is alleen
maar het moment
- Ain't got no
home, ain't got no shoe
er is geen
einde,
- Ain't got no
money, ain't got no class
er is geen
einde,
- Ain't got no
friends, ain't got no schoolin'
geen sluitend
slot, geen happy end,
- Ain't got no
wear, ain't got no job
er is alleen
maar het moment
- Ain't got no
man
Ain't got no
father, ain't got no mother
Ain't got no
children, ain't got no ….
Ain't got no
earth, ain't got no water
Ain't got no
ticket, ain't got no token
Ain't got no
love
I got my hair,
I got my head
I got my
brains, I got my ears
I got my eyes,
I got my nose
I got my mouth,
I got my smile
I got my arms,
I got my hands
I got my
fingers, Got my legs
I got my feet,
I got my toes
I got my liver,
Got my blood
- Got life , I got my life
Er is geen einde
- Got life , I got my life
Er is geen einde
- Got life , I got my life
You cannot ever stray too far:
your Destiny is where you are
- Got life , I got my life