.
Toen hij zijn spiegelbeeld verloor,
moest hij het doen met zijn schaduw
M A D M A N '
S
R O U L E T T E
tekst
Marinus van der Werf
muziek
Eugène Ceulemans
[MADMAN heeft een kleine hogergelegen kamer, met
bureau, met typemachine, met spiegel, met daarnaast een foto van zijn tweelingbroer
op jonge leeftijd, en een object dat sterk lijkt op de readymade van Marcel
Duchamp: een fietswiel op een krukje. Er gaat een trap naar boven.]
D E E
L I
0.
[MADMAN zit op zijn kamer, er klinkt muziek: DE
OUVERTURE Of LITTLE WINGS van Jimi Hendrix. Hij schrijft. In het spotlicht dat
zijn kamer plotseling binnenvalt verschijnt zijn alterego DR. EGO. DR EGO kijkt
mee over de schouders van MADMAN, leest gedeeltelijk mee. MADMAN reageert niet
op hem. DR EGO grist een vel papier van MADMAN's bureau]
DR.EGO
[Declameert theatraal]
Hij beukt
zijn kop tegen de muur.
Het goedig
pindamonsterbeest.
De
olifant.
En in zijn
stinkend winterhok
beweegt
hij bovenlijf en slurf.
De
regelmaat...
Gelijk
zijn metgezel ernaast,
het
slingeruurwerk van een klok.
Ze hebben
tijd...
'Ze dansen
samen', zegt de man,
'zoals die
tweeling in parijs,
maar
minder slank'.
Hij haalt
Parijs weer voor z'n geest.
Zijn vrouw
wil weg, trekt aan zijn mouw:
'God wat
een stank'...
EGO
Zielig...
Héél zielig... Zoo zielig. Poezie. Poezíelig. Ai... [Aait MADMAN door het haar. MADMAN draait z'n hoofd weg. EGO richting
zaal:] Ik ben Dr. Ego... Tijd voor een spelletje: Leedvermaak. Je weet niet
wat je ziet.
1.
[Het station. Wachtende mensen. De OUVERTURE klinkt,
aangevuld met geluiden van een voortdenderende trein. Op het perron wacht
KINGKONG op BERTJE. De muziek stopt, evenals trein. CHRISTINE komt het perron
op, met een grote koffer. Ze zet de koffer neer en bekijkt de tijden van de
trein. Met haar arriveren de leerlingen van later. BERTJE arriveert en begroet
luidruchtig KINGKONG. Samen bekijken ze uitvoerig de opvallende verschijning
CHRISTINE. BERTJE graait de koffer weg. ]
Links en
rechts het donker
van de
gekte en de dood
onder je
en voor
een net
nog zichtbaar spoor
van licht
waarop je balanceren moet
je voeten
voet voor voet
je spreidt
je armen wijd
je lichaam
richt zich op
in wankel
evenwicht.
CHRISTINE
[Ziet dat BERTJE haar koffer aan het versjouwen is] Hee. [BERTJE laat de koffer los, KINGKONG geeft
er een schop tegenaan, de koffer valt open, spullen vallen er uit. KINGKONG en
BERTJE lachend af met de andere LEERLINGEN. SPOT op CHRISTINE. Ze geeft teken
dat de band moet stoppen. Stilte. Ze pakt de koffer in.]
2.
[MADMAN's kamer]
MADMAN:
[Leest] "Donderdag, 17 oktober.
Enthousiast als een kind pakt mijn moeder de koffers in. Nu al. Bang als een
moeder dat ze iets vergeten zal. Tien dagen Praag voor 2 personen. De prijs die
ze won met een kruiswoordpuzzel in de Libelle. Uit de stapels goede inzendingen
werd de hare - met ogen dicht - getrokken. De rest werd bij het vuilnis
geflikkerd. Tien dagen zonder ouders. Ze vindt het jammer dat ik niet mee kan,
zegt ze. Ze zal blij zijn dat ze 10 dagen van me af is. Zo'n vrolijke jongen
ben ik niet. En uiteraard is ze bezorgd
MOEDER:
[Roept naar boven.] Herman!
MADMAN:
....
bezorgd dat ik te laat op school zal komen, als zij er niet is.
MOEDER:
Je komt te
laat op school, Herman. HERMAN!
MADMAN:
[typt en leest:] Toen ik geboren werd en
een tweeling bleek te zijn. moest er in de haast nog een naam worden verzonnen.
Nico en Herman, op één van de twee was niet gerekend. Misschien was ik dat.
Wie noemt z'n kind Herman.
MOEDER:
HERMAN!
MADMAN:
Schreeuw
niet zo. Niet iedereen hoeft te horen dat ik Herman heet.
MOEDER:
[Loopt de trap op] Herman?
MADMAN:
[Schreeuwt geirriteerd:] Jaaa. [Ziet dan z'n moeder]
MOEDER:
Ik wist
niet of je al op was [Af].
MADMAN:
Nico zal
geen last meer hebben van zijn naam.
[Trekt het papier uit de machine, legt het in een map, die al dik gevuld is met
papieren. Recht z'n rug, alsof hij in de houding staat] Madman gaat naar
school. Nog wel.
[Hij blijft staan]
3.
[In de klas. Geroezemoes. Als de leraar stilte gebaart,
lijkt de klas op een klas. Alleen KingKong valt enigszins uit de toon. De
leraar haalt papieren tevoorschijn.]
LERAAR:
Cijfers.
[Hij geeft de papieren door, ritselend gaan ze van
hand tot hand, er klinken onverstaanbare reacties. MADMAN komt binnen, blijft
achterin de klas staan. De leraar ziet hem als eerste. De klas draait zich als
één man om. De klas wordt stil. Op KINGKONG na. Die lacht en roept:]
KINGKONG
MADMAN!
LERAAR:
[Tegen MADMAN] Je bent laat.
KINGKONG
Madman is
altijd te laat. [Zingt met BERTJE] 'En
af en toe klinkt er geroep, de gek staat op de stoep...'
LERAAR
Schei daar
mee uit.
KLAS
[Zingt fluisterzacht] De gek
staat op de stoep.
[De Leraar stopt het zingen met blik en gebaar.
Stilte. Hij kijkt KingKong beschuldigend aan. KINGKONG komt overeind, draait
zich om naar MADMAN, maakt een malle smoel met vingers, neus en oren;]
KINGKONG:
La la la la la la la
[LERAAR slaat KingKong]
KINGKONG:
[Verontwaardigd, gaat staan] Je sloeg
me meester. Je sloeg me.
LERAAR:
[Na stilte] Sorry.
KINGKONG:
[Grijpt de misslag van de leraar aan, voor een eigen
egotrip. Hij drentelt door de klas.] Als Madman 's morgens wakker
wordt:
LERAAR:
Ga zitten
Johan!
KINGKONG:
Dan
schuifelt ie z'n voeten schichtig richting school. Z'n moeder zei nog: "Loop
door mijn jongen, blijf op het pad, sta niet stil", maar Madman komt op de
brug, staat stil, en staart in het water, dat dieper en duisterder is dan hij
zelf. O Madman. Was hij maar als dat water. En hij kijkt naar de wolken. Hij
kijkt naar de hemel: Of het al tijd is dat ze hem komen halen. En dan....dan
hoort ie de bel. Te laat! En langzaam sjokt Madman verder naar school.
LERAAR:
Schei daar
mee uit!
KINGKONG:
Want
Madman zal nooit rennen. Madman is bang voor blosjes op z'n wangen. Madman is
bang voor het rood op zijn huid. Madman wil bleek zijn, en interessant. En op
school schreeuwt de meester kwaad: Madman, je bent alweer te laat.
LERAAR:
Zitten!
KINGKONG:
[Gaat zitten. Ondertussen:] De
meester zei: Ga zitten Madman. De les is toch al bijna om, Madman. Altijd lief
zijn voor Madman, meester. En houd je handen thuis. [KINGKONG kijkt rond, niemand reageert]
LERAAR:
[Tegen KINGKONG] Jou spreek ik na de bel. [Tegen MADMAN:] Ga zitten Herman. [MADMAN blijft staan.] Ik heb jouw
werkstuk over de Dierentuin gelezen. Ik werd er niet vrolijker van. Volgens de
regels van een scriptie is het geen scriptie. Wat moet ik ermee? [MADMAN
reageert niet. De leraar pakt het werkstuk en leest.] 'DE HAAI. De dood
zwemt veilig achter glas. Als in een speelfilm. Zijn publiek noemt hem de
haai. Gevarendriehoek op zijn rug, zijn wit gebit, hier zwemt de dood... Maar
geen gevaar.' Is dit biologie?
MADMAN:
Ik houd
niet van dierentuinen. [Loopt weg.]
LERAAR:
MADMAN!
... Herman!
[MADMAN draait zich om. LERAAR en LEERLINGEN bevriezen
in hun beweging. DR. EGO, in gezelschap van de SCHADUWEN, komt op, Ze zingen:]
D E H A A I
De dood
zwemt veilig achter glas
als in een
speelfilm
Zijn
publiek noemt hem de haai.
Gevarendriehoek
op zijn rug,
zijn wit
gebit, hier zwemt de dood.
Maar geen
gevaar.
[De bel gaat, Dr. EGO en z'n SCHADUWEN schieten weg,
de leerlingen komen in beweging, dringen zich langs MADMAN naar buiten.
KINGKONG blijft na.]
LERAAR:
[Tegen MADMAN. KINGKONG luistert mee] Om eerlijk
te zijn... ik vond het heel mooi. Maar wat moet ik ermee? Ik zou je een vier
moeten geven. [Geen reactie van MADMAN]
Je derde vier tot nu toe. Terwijl ik weet dat je goed bent. [Geen reactie] Een twee, zou ik moeten
geven. [Kijkt KINGKONG aan.] Ik geef
je een acht. Maar de volgende keer wordt het menens.
4.
[Het schoolplein. Op het voorspel van 'HET MENSELIJKE
RAS' komen de leerlingen massaal naar buiten: Pauze. Het lied functioneert als
pauzepraat, tijdens het lied wordt er door leerlingen gevochten, gevreeen,
gegeten, en komt de genoemde MISS MADONNA GEURTJE opvallend langs. De teksten
tussen de coupletten door worden gerapt, op een lekkere basdreun, de cursieve
regels worden door de hele meute herhaald. ]
A L L E S I
S W I N D
EGBERT
Het
menselijke ras
ALLEN
- Alles is
wind
EGBERT:
Zo verrekt
superieur
ALLEN:
- Alles is
lucht
EGBERT:
Het
ontbloot zijn diepste wezen
Met het
haakje op de deur
ALLEN:
- Alles is
ijdelheid
- Alles is
wind
EGBERT:
Het
menselijke ras
- Alles is
wind
Peutert
neus en krabt zijn gat
- Alles is
lucht
Houdt van
al wat wollig is
Rijdt het
op het asfalt plat
- Alles is
ijdelheid
- Alles is
wind
KINGKONG:
[Rappend] Mutsaert die z'n gat
staat te
krabben terwijl
hij met
vage tekeningen op het bord
het
mysterie onthult
- het mysterie onthult
van het
zaadje en het eitje
- het zaadje
en het eitje
en hoe uit
al die smurrie
een kind
geboren wordt
krabt z'n
gat
- yeahyeah
krabt z'n
gat
- krabt z'n gat, krabt z'n gat,
- krabt z'n
gattegattegat
EGBERT:
Het
menselijke ras
- Alles is
wind
Zo verrekt
superieur
- Alles is
lucht
Het
zwijmelt aan de voeten
Van z'n
god of direkteur
- Alles is
ijdelheid
- Alles is
wind
LERAAR:
Het vreet
het zwoegt het zweet
- Alles is
wind
Het jaagt
z'n dromen na
- Alles is
lucht
Het draagt
z'n water naar de zee
En toch
wordt de zee nooit vol
- Alles is
ijdelheid
- Alles is
wind.
KINGKONG
En
Gosselings die met
z'n pink
in z'n oren
tot aan
het eerste kootje erin
- Erin
naar
binnen poogt te boren
- naar binnen poogt te boren
terwijl ie
naar behoren
z'n
verplichte stukkie bijbel leest
om tot
slot daarvan nog even
te kijken
of ie onder
z'n
nageltje nog wat gevangen heeft
Wonder
boven wonder
- Wonder boven wonder
het is
geel
- Het is geel en het leeft
ALLEN:
Het
menselijke ras
Alles is
wind
Zo verrekt
superieur
Alles is
lucht
Verspreidt
z'n diepste waarheid
Met een
penetrante geur
Alles is
ijdelheid
Alles is
wind
KINGKONG
Miss Madonna Geurtje
Op d'r
pumps gaat ze tikkend
bijna
enkelverzwikkend door de gang
en zit ze
dan wipt ze
dan wipt
ze
dan wipt
ze
de
schoenen van haar voeten
haar
roodgeworden voeten
haar
scheve lange tenen
steken
pinnig in haar pantie
als
pinda's in een netje
- PINDAKAAS
[Tijdens het lied zoekt EGBERT KINGKONG op.]
EGBERT:
Dat
verhaal over Madman op die brug had je van mij.
KINGKONG:
Weet ik.
Maar het lef heb ik van mezelf. Hoe gaat het met m'n zus. Heeft ze al hapklare
brokken van je gemaakt?
EGBERT:
Ik ga
interviews maken voor de schoolkrant. De onbekende leerling. Wat ie denkt. Wat
ie meemaakt. Als eerste slachtoffer wil ik jou.
KINGKONG:
Mij?
Flikker op jij.
EGBERT:
Die
toiletdeur bijvoorbeeld. Laten wij het hebben over het intrappen van dichte
deuren Men zegt
KINGKONG:
Klets
niet.
EGBERT:
Men zegt
dat je zo nodig moest.
KINGKONG:
[Wijst zusje JOSÉ aan] Zei zij
dat?
EGBERT:
Men zegt
dat je zo nodig moest dat je door de deur heenging, zonder hem open te doen.
Men zegt dat je het vervolgens in je broek deed omdat je niet durfde piesen
met zo'n gat in de deur.
JOSÉ:
Ze zouden
zien dat je nog steeds niet kunt mikken.
KINGKONG:
Flikker
op.
EGBERT:
Ik bied je
de kans om roddels te ontzenuwen.
KINGKONG:
Waarom
mij?
EGBERT:
Iedereen
kent jou.
KINGKONG:
[wijst op MADMAN] Iedereen kent hem, Madman,
neem hem.
[Het idee slaat aan. EGBERT gaat op MADMAN af.]
EGBERT:
Ik ga een
interview maken voor de schoolkrant. De onbekende leerling. Wat ie denkt. Wat
ie meemaakt. Als eerste slachtoffer wil ik jou.
MADMAN:
Rot op.
KINGKONG:
Laat hem
een gedicht over haaien schrijven. Weet je wattie had? Zeg wat je had Madman.
3 Kantjes tekst. Een 8. [MADMAN loopt
weg.] MADMAN!
MADMAN:
[Blijft staan, draait zich om, komt terug, traag
alsof ie alle moed verzameld heeft:] Wat wil je van me?
KINGKONG:
[Wacht. Denkt.] Ik wil jou wel eens zien
dansen. Wat dacht je van vanavond.
MADMAN:
[Wacht. Denkt.] Okee. Ik ben er. [Af]
KINGKONG:
Egbert, ik
weet het goed gemaakt met jou. Jij stelt mij de vragen van jouw intervieuw, en
ik geef antwoord alsof ik hem ben. De hemel behoede mij.
5.
MADMAN:
[Leest, terwijl hij met de speelgoedrevolver van zijn
overleden broer speelt] Vrijdag 18 oktober. Ik zou schrijver willen zijn.
Soms komen de woorden als vanzelf. Zolang het lukt voel ik me prima. Thuis in
fantasie die vreemd is, maar niet vijandig. Als ik mijn woorden teruglees
zijn ze het niet waard om te blijven.
[Staat op] IJdelheid en geouwehoer. [Verfrommelt
het papier, gooit het weg] Ik zou willen schrijven over alles, maar ik heb
alleen mezelf en dat is niks.
[Hij raapt het papier op, vouwt het open, bedachtzaam,
bergt het op in de map, draait een nieuw vel in de machine en typt verder.
Terwijl hij typt klinkt als van ver:]
Kom
dichterbij en leeg je glas.
en knoop
de knopen
van je
doordeweekse jas... los
Spreidt
hem wijd aan je voeten op de vloer
en laat
maar komen
laat je
gaan in trance, dans,
dans de
knopen van je jas
dansen op
het dreunen van de bas.
MADMAN:
[Leest] Als ik schrijf dat mensen dansen,
dat is wat mensen doen, dan weet ik de kleur niet van hun kleren, de geur van
hun zweet, wat ze drinken, hoe ze elkaar in de armen vallen, hoe het voelt, wat
het betekent.
Ik heb
nooit gedanst.
Ik heb
nooit wat gedaan.
Alles wat
ik mee heb gemaakt, deed ik samen. Met Nico. Op die vervloekte avond na,
waarop ie zonodig solo moest. Ik weet niet wat hem bezielde, wel, ik weet
het wel. Ik wil het niet weten. Ik wil het niet weten!
[DR EGO verschijnt en spiegelt glimlachend de theatrale gebaren van MADMAN. De eerste poging tot een dans.]
Vanavond
ga ik solo, Nico, deze avond is van mij. Vanavond ga ik dansen. Ik. Ik kijk de
meisjes recht in de ogen. Ik onthoud de kleur van de kleren, de geur van het zweet.
Ik proef wat ze drinken, ik zie hoe ze hun lijf bewegen. En misschien val ik
iemand in de armen. Ik heb nooit geleerd om te dansen.
[MADMAN schiet op zijn voeten, met de
speelgoedrevolver, als in een cowboyfilm voor doe-het-zelvers,]
Dans!
[Hij doet een eigenaardig dansje. De SCHADUWEN verschijnen, bekijken hem. De scene ontaart in gekte. MADMAN stopt als hij merkt dat hij bekeken wordt, raakt in verwarring, blijft op één plek staan. LOLA, maakt zich los van de groep:]
LOLA
De eerste
keer moet meteen de beste zijn. Je handen, geef ze alle vrijheid. Je bent het
zelf. Je heupen, dans vanuit je heupen, je bent niet van hout. En dan je
voeten...
[Ze beweegt zich verleidelijk dansend richting MADMAN. TUT en HOLA kijken nieuwsgierig en giebelend toe, ze vinden alles gek aan hem. KAT en KNUFFEL komen links en rechts van MADMAN staan. JUNIOR vindt de gevallen speelgoedrevolver.]
KAT:
[Streng] Iedereen kan het. Iedereen doet
het. Stel je niet aan.
KNUFFEL:
[Tuttelt] Sst. Het is nog een kind.
KAT:
Het kind
is bijna twintig.
KNUFFEL:
Hij is
geen twintig.
KAT:
Zeventien.
Okee. Een puber, een kleuter, een peuter van zeventien.
KNUFFEL:
Hij is
lief. En klein. En bang.
KAT:
Bang? Een
trap onder z'n gat moet ie hebben.
[JUNIOR loopt weg]
KNUFFEL:
Geef
hem de tijd. Laat hem. Alles komt goed. Hij komt er wel uit.
[JUNIOR vindt revolver, en richt hem op MADMAN. Hij
schiet:]
JUNIOR:
Pauw!
[TUT en HOLA schieten weg.]
TUT&HOLA:
Nico!
Nico!
[De SCHADUWEN hebben de kamer verlaten, kijken op afstand toe. Dr. EGO legt zijn hand op MADMANs schouder.]
DR EGO:
Laten we
gaan.
MADMAN:
Laten
we gaan.
DR EGO:
Kom op.
MADMAN:
Kom
op. We gaan. [Hij blijft staan]
6.
[Discotheek. Muziek. Toneel baadt in lichtshow, alle spelers staan op de dansvloer. Tijdens de eerste solo van het lied arriveert MADMAN. Iemand helpt hem uit de jas.]
L E U N E
N O P H E T D R E U N E N
ZANGERES
Kom
dichterbij en leeg je glas
En knoop
de knopen
- rits de
rits
Van je
doordeweekse jas los
Spreidt
hem wijd aan je voeten op de vloer
En laat
maar komen
- Kom maar
Komen
- Kom
maar, kom maar, kom maar...
Laat je
gaan in trance. Dans!
Dans de
knopen van je jas
- Kom maar
Dansen op
het dreunen van de bas.
ALLEN
Leunen op
het dreunen van de bas
Leunen op
het dreunen van de bas
[MADMAN zoekt een plek om onopgemerkt te kunnen staan als de dansers met hun dans zijn richting opkomen]
[Het lukt KINGKONG en BERTJE om MADMAN aan het dansen te krijgen. Uiteindelijk komt hij los.]
Sidder in
je voeten
Knikkend
in je knieen
Krijg het
op je heupen
Bloed
zweet en hormonen
Glijend
langs je dijen
Spannend
in je spieren
Schokkend
in je schouders
[CHRISTINE komt binnen, ze neemt plaats tussen de jongens en danst mee.]
Bloed
zweet en hormonen
Tintel in
m'n vingers
Sla me om
de oren
Flikker in
m'n ogen
[CHRISTINE neemt de microfoon uit handen van de zangeres
en zingt:]
J E H E B T T W E E
B E N E N
CHRISTINE:
Je
hebt twee benen
ALLEN:
Bloed
zweet en hormonen
CHISTINE
Dat zei
mijn moeder
DANSERS:
Bloed
zweet en hormonen
CHRISTINE
Je zult
vaak vallen
Maar vaker
opstaan
En ze
schopte mij de deur
En zie
daar lag ik, maar ik stond op.
Je hebt
twee benen, riep ik rondom me,
Tegen de
vogels, tegen het asfalt.
En ik
schopte mijzelf de stad door
En als ik
uitgleed stond ik weer op.
Ik zocht
de nacht op, om daar te dansen,
M'n eigen
ritme, m'n eigen dans
Op hoge
benen, in lichterlaaie
En als ik
slaap had viel ik in slaap.
Ik zal
geen slaaf zijn en niet marcheren,
Ik kies
mijn ritme, ik kies mijn woorden,
En ik
schop wie met de zweep slaat,
En als ik
neerga, dan sta ik op.
[MADMAN kijkt verwonderd en bewonderend toe. Christine gooit hem zijn jas over het hoofd, en tegen de tijd dat MADMAN de jas in handen heeft is zij verdwenen. MADMAN trekt zijn jas aan en gaat naar 'buiten.]
7.
[Op straat. de Disco gaat uit. MADMAN ziet de anderen naar buiten komen. Hij begluurt van een afstand hoe ze elkaar paarsgewijs in de armen vallen. O.a. KINGKONG met SUZET en EGBERT met JOSE.]
MADMAN:
Zij legt
haar armen om zijn nek, hij buigt zijn hoofd, zij draait zich weg, ze
fluistert, hij bijt haar, hij sluit zijn armen...
[KINGKONG betrapt hem, BERTJE zet hem klem. KINGKONG neemt MADMAN zijn bril af:]
KINGKONG
En, heb je
gezien hoe het moet, Madman? Leuk he, meisjes. Weet je wat zoenen is Madman?
Zoenen doe je met je lippen. En met die van een ander. Niet met je ogen Madman,
niet met je ogen. Ik zal het je leren. [Hij
maakt aanstalten om Madman te zoenen.] Suus! Kom hier. Laat die jongen
zien wat zoenen is. [SUZET weigert]
Suus! [SUZET lijkt te gehoorzamen.]
JOSE
[Praat tegen Madman, maar haar bedoeling is om
KINGKONG te kleineren:] Toen ie elf jaar was, dit broertje van mij, toen was
ie dik en onbeholpen. Ze gaven hem de bijnaam Kingkong. Mocht niet van de meester,
deden ze toch. En dan kwam ie huilend thuis. tranen in de thee. Mam, ze pesten
me. 's Morgens kroop ie onder de dekens, wilde niet naar school. Beetje slap
ventje, beetje zacht ei met de bijnaam Kingkong. Later kreeg ie haar op z'n
borst, zullen we maar zeggen. De bijnaam hield ie, maar nu probeert ie een
hardgekookt eitje te zijn, he, broertje.
KINGKONG:
[Driftig. Opgefokt, tegen SUZET] Zoen 'm.
Zoen 'm plat op z'n bek. Sla de vlam in z'n schedel, brandt z'n hersens er uit,
dat weke gezwel waarmee hij denkt te denken. Liefde Madman, het is allemaal
uit liefde. HET!
[Dan duikt CHRISTINE op.]
CHRISTINE:
Dus jij
weet wat zoenen is? [KINGKONG grinnikt,
ontspant zich, kijkt rond, bekijkt CHRISTINE keurend.] Ooit zoiets als een
zoen gehad?
KINGKONG:
Zeker.
CHRISTINE
Maar niet
van mij.
KINGKONG
Wat niet
is kan komen.
CHRISTINE
Kom maar.
Kom dan. Ogen dicht.
KINGKONG
Laten zij
de ogen dicht doen. [Hij wacht, zet dan
MADMAN's bril op, doet dan zijn ogen toe, loopt met 'voelhanden' voorwaarts]
Oké. Kom op.
CHRISTINE:
Handen op
m'n heupen. Dichterbij.
[Als KINGKONG met dichte ogen Christines heupen zoekt, douwt zij met een snelle beweging zijn kop naar beneden. KINGKONG valt. Gelach van de omstanders. Ze gaan af.]
8.
[CHRISTINE en MADMAN staan tegenover elkaar op
straat. Ze bekijken elkaar. MADMAN onrustig maar bewegingloos. CHRISTINE
rustig, maar vol beweging. Ze cirkelt om MADMAN heen. Ze gaat zitten op een
muurtje, MADMAN volgt haar voorbeeld]
MADMAN:
Hoe heet
je?
[De SLAAPWANDELAAR doet zijn intrede. Eerst als stem,
dan als persoon. CHRISTINE en MADMAN kijken toe als hij balancerend over het
muurtje aankomt, en passeert.]
SLAAPWANDELAAR
Fifi? [Komt op, zijn hoofd traag bewegend, zijn
handen tastend, zoekend.] Fifi? Fifi? Maak eens een geluidje? Fifi?
MADMAN
Hij
slaapt... Hij slaapwandelt... Hij slaapt...
CHRISTINE
Ssst.
MADMAN
Hij valt.
CHRISTINE
Hij is in
slaap gevallen. Als je schreeuwt wordt hij wakker. Wordt hij wakker dan valt
hij.
MADMAN
Hij valt
zich te pletter.
[De SLAAPWANDELAAR klimt in een lantarenpaal, Een
JOGGER komt langs en doet z'n oefeningen, IEMAND plaatst circusborden, sfeer
& licht worden surrealistisch, MADMAN voelt zich vreemd, CHRISTINE voelt
zich thuis:]
Links en
rechts het donker van de gekte en de dood
Onder je
en voor een net nog zichtbaar spoor van licht
Waarop je
balanceren moet je voeten voet voor voet;
Je spreidt
je armen wijd; je lichaam
Richt zich
op in wankel evenwicht
JOGGER
Ik kon
niet slapen. De geest is moe, maar de spieren zijn onrustig. Als de spieren
onder controle zijn, valt de rest vanzelf in slaap. Zou het helpen, denk je? [Als hij omhoog kijkt ziet hij de
SLAAPWANDELAAR.] Hee!
MADMAN:
Sst. Hij
slaapt.
JOGGER:
[Verontwaardigd] Huh. Hij wel.
[BOB en BILL arriveren, met rugzakken, en walkmans. Ze kwakken hun rugzakken neer. BOB gaat bij lantarenpaal zitten, pakt tent uit.]
BILL:
[Luidruchtig. Tegen CHRISTINE:] Is hier
een camping? [CHRISTINE komt overeind, ontkent]
Shit Bob. Geen camping.
BOB:
[Even luidruchtig] Colere Bill. Dan zet ik
dus nu en hier mijn tent op.
BILL:
Hier?
BOB:
Nu! Krijg
wat. M'n poten shit. [BILL praat met hem
mee, hij kent het verhaal] M'n tenen shit. M'n hielen shit. Dit is niet
waar ik van houd Bill.
BILL:
Z'n voeten
doen zeer. Weet jij waar dat popfestival morgen is? Morgen is er een popfestival,
dacht ik. Niet? Is er geen popfestival? Wat dan wel? [CHRISTINE wijst naar de circusborden] Bob! D'r is geen popfestival.
BOB:
Shit bill. Wat is er dan wel?
BIL:
Circus
Bob, circus.
BOB:
Ik wil
hier weg Bill, ik wil hier weg.
BOB:
Ga dan. [Er gebeurt niets. Bob zit uitgeteld. Bill
ziet opeens de SLAAPWANDELAAR]
BIL:
Daar
staat een jongen Bob.
BOB:
Weet ik
Bill.
BIL:
Boven je.
BOB:
[Kijkt traag omhoog] Shit
Bill. Straks valt ie op me.
BIL:
Jongens
vallen niet op jou Bob.
BOB:
Ik zet m'n
tent wel ergens anders op.
[Blijft zitten. BELLA komt op. Ze heeft een zichtbaar bloedende hand zielig vooruitgestoken.]
BELLA:
Ik moet
een pleister hebben. Iemand moet me helpen. Jodium.
BOB:
Blijf met
je poten van onze tent.
BELLA:
Ik doe
niets.
[Agenten komen op, blijven links op afstand staan kijken. CHRISTINE gaat op trap zitten, kijkt toe.]
BOB:
Wel. Je
bloedt. Gisteren heb ik 3 volbloed muggen tegen het tentdoek geplet. Zulke vlekken!
Zou je zo'n tent kunnen wassen. [Ze
achtervolgt BELLA met gezeur en vragen.] 't Is nylon. Of is het katoen? Maakt het uit wat het is, nou, dit is geen
plek om zielig te doen. Als er iemand zielig is, dan ben ik het. Moet je m'n
voeten zien?
BELLA:
[Tegen BILL. Licht hysterisch.] Ik was te
laat, ik wilde wel, mijn vriend liet mij niet gaan, hij is zo lief. Mijn vader
had de grendel op de deur gedaan. Ik had moeten bellen. Dan staat ie daar in
zijn pyjama, met rimpels en rode wangen van de slaap, zijn pluizige haar in de
war, zoekend naar woorden, en dan ben ik bang als ie is zoals dan, want wat
moet ik zeggen? Hij is zo aardig voor mij, zo oud, ik wil niet dat hij gaat
zeuren dat ik te jong ben en een meisje zo laat nog op straat, dus dacht ik:
Het keukenraam. Soms als je slaat schiet het open, maar nu zat het vast en ik
sloeg, mijn hand, ik bloed. Ik sloeg. Ik sloeg op de ruit, het kwam door de
wijn, de scherven staken in mijn pols, denk je dat ik besmet ben?
[Ondertussen naderen de twee AGENTEN]
BIL:
Kom op, we
gaan.
AGENT:
[Wijst op de hand van BELLA] Wat is er
met dat grietje aan de hand?
BOB
Hoezo
grietje? Ben jij soms Hans?
BIL:
Ergens
moet er een camping zijn Bob. Of een popfestival. Of beide.
[Hij staat op. De AGENTEN duwen hem op de plaats
terug.]
AGENT:
[Schreeuwt] Wat is er met dat grietje aan de
hand?
BIL:
Ze heeft
een ruitje ingeslagen?
AGENT:
Denk jij
wat ik denk? [Tegen BELLA:] Leg jij
dat bloedende handje maar 'ns uit.
[Ze grijpen BELLA, BELLA begint haar verhaal opnieuw, ditmaal tegen de AGENTEN. Een van de AGENTEN ziet de SLAAPWANDELAAR]
AGENT:
Ah! Daar
is ie.
MAMMA:
[Komt precies op dat moment op, kijkend naar
de SLAAPWANDELAAR] Pipi!
AGENT:
We hebben
hem gevonden mevrouw.
MAMMA:
[Loopt venijnig op agenten toe] WIJ
hebben hem gevonden. [Ze roept naar haar
zoon:] Pipi!
[Het ontaardt in ruzie, in de trant van "IK", "WIJ", "IK", "WIJ", etc, steeds meer lawaai, stemmen, BELLA praat steeds harder. MADMAN krimpt inéén, en schreeuwt dan:]
MADMAN:
Schei daar
mee uit.
[Plotselinge stilte, De SLAAPWANDELAAR schommelt. En
roept:]
SLAAPWANDELAAR
Fifi?
MAMA:
Pipi!
SLAAPWANDELAAR:
Mama!
[Hij schrikt wakker, valt bijna. Paniek. Ze helpen hem naar beneden. MOEDER gaan af met zoon. De AGENTEN verdwijnen met BELLA.]
CHRIST:
[Applaudisseert.] Bravo! [Gaat af]
MADMAN:
[Schreeuwt Christine na:] Hee, hoe
heet je? [Christine komt terug.] Hoe
heet je.
CHRISTINE:
En jij?
MADMAN;
Herman. [Stilte] Stomme naam. [Stilte] Ik had een oom die Herman heette.
Er is nooit
CHRISTINE:
Sst. vraag
me hoe ik heet. Ik gaf je geen antwoord.
MADMAN:
Nou?
CHRISTINE:
Wat nou?
MADMAN:
Hoe heet
je?
CHRISTINE:
Wat was er
met die oom van jou
MADMAN:
Mijn oom? [Doorziet haar bedoeling] Ik vroeg hoe
je heet.
CHRISTINE:
Ik zou wel
een tuin willen hebben, met een bank om op te slapen. Zolang de vogels hun bek
maar houden. en een vijver, zo diep dat je de bodem alleen maar kunt vermoeden.
En op het wateroppervlak drijven stukjes van je gezicht, als je kijkt, en
wolken, plat op het water. Maar bij een tuin hoort een huis. En dat betekent
stofzuigen, voeten vegen, vuilnisbakken buiten. In de herfst valt het behang
niet van de muren. In het voorjaar lopen de stoelen niet uit in kakelend
groen. De wind moet buiten blijven, anders vallen de vazen om.
Ik heet
Christine.
[Ze zoent MADMAN, gaat af.]
MADMAN:
Christine?
CHRISTINE! [Af.]
BOB:
Laten we
gaan Bill.
BILL:
Okee Bob. Laten we gaan.
[Ze blijven zitten.]
9.
[MADMAN komt thuis. Er schijnt licht uit de slaapkamer
van zijn ouders.]
MOEDER:
[vanuit de slaapkamer:] Herman,
ben jij dat? [Herman loopt door]
Herman? [MADMAN komt terug] Hoe was
het? Heb je gedanst? [Geen antwoord.
MADMAN loopt weg.] Herman, doe je de deur dicht.
[MADMAN loopt terug, sluit de deur. MOEDER verschijnt in de deuropening. Kijkt hem na.]
10.
[MADMAN ligt in bed. Muziek. De SCHADUWEN rond
MADMAN's bed dragen witte jassen en apparatuur. Ze zijn bezig met een bizarre
operatie]
D E Z E M O O
I E J O N G E N
LOLA &
EGO & ANDEREN
Deze mooie
jongen heeft tien vingers aan zijn lijf
Geschikt
om mee te spelen en toch ligt zijn lichaam stijf
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen?
Deze mooie
jongen pompt het leven door zijn bloed
Met harde
warme slagen en toch lijkt ie doodgebloed
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen.
Misschien
een bloedtransfusie,
Misschien
geopereerd.
Misschien
zijn hersencellen
Opnieuw
geprogrammeerd.
O dokter
[Geef me het mes]
O dokter
[Geef me de tang]
O dokter,
dokter hoe lang?
Deze mooie
jongen heeft twee ogen om te zien
Er schijnt
iets naar de knoppen in zijn denk en voelmachien
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen?
Deze mooie
jongen heeft een stevig stampend hart
Een ritme
om te swingen en toch ligt ie hier apart
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen.
Deze mooie
jongen heeft emoties in zijn kop
Maar als
hij zich wil uiten blijft het steken in zijn strot
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen.
Misschien
een psychiater
Met een
leuke therapie
Misschien
Marihuana
Of een
pilletje XTC
O dokter
[Geef me de spuit]
O dokter
[Geef me zijn arm]
O dokter,
hoe lang.
Misschien
een weekend stappen
Misschien
wat kratten bier
Misschien
een cursus liefde
Bij de
meisjes van plezier
O dokter
[Kleedt u zich maar uit]
O dokter
[Wees niet bang]
O dokter
hoe lang.
Misschien
gaan mediteren
In een
klooster als boeddhist
Misschien
voor altijd slapen
In een
mooie glazen kist
O dokter [Bijt in de appel]
O dokter
[Gif van de slang]
O dokter
hoe lang
Deze mooie
jongen heeft een warme zachte huid
Met een
korst van harde modder, hoe beitel je hem daaruit
O dokter
wat valt er, wat valt er aan te doen.
[De SCHADUWEN dekken MADMAN toe met doorschijnend
plastic, en trekken dat strak om hem heen]
Herinner
je sneeuwwitje
Hoe de
prins haar lippen zoende
Hoe de
prins haarlippen kuste
Met een
zinderende zoen
Misschien
is dat voldoende
Voor deze
mooie jongen
Kom laat
het ons proberen
Met een
liefdevolle zoen.
[MADMAN krijgt het zichtbaar benauwd, wil ontsnappen,
maar wordt door het plastic van de SCHADUWEN tegen zijn bed gedrukt.]
Zusters
van de liefde, laat ons het samen doen:
Verlos hem
van de boze met een hartstochtelijke zoen.
[Als ze MADMAN aan het eind willen zoenen, schiet hij
schreeuwend overeind. DR.EGO installeert zich achter het kleine rad in
MADMAN's kamer.]
11.
[MADMAN haalt vanonder zijn kussen het speelgoedrevolvertje
tevoorschijn. Hij speelt ermee.]
MOEDER:
[Alleen haar stem:] Herman. [Ze komt binnen. Stilte. MADMAN's moeder
ziet MADMAN met het revolvertje.]
MOEDER
Is die van
MADMAN:
Ja
MOEDER:
Heb je die
bewaard? [Geen antwoord] Ik wist niet
dat je dat ding nog had. Denk je aan Nico? Praat erover Herman. Jij bent niet
de enige die hem kwijt is. Soms is het net alsof jij alleen... Het is drie jaar
geleden.
MADMAN:
Twee jaar,
7 maanden en een week.
MOEDER:
Nico is
dood. Jij niet. Herman?... Denk je dat het goed gaat als wij weg zijn? Blijf
morgen maar liggen. Maandag zijn we terug. Maandag over een week. Reken maar
niet op ons met eten. Je redt je wel he. Ik heb het een en ander op een briefje
gezet. Adres en zo. Wat het eten betreft
MADMAN:
Heb je
allemaal al verteld.
MOEDER:
Er staat
van alles in de koelkast. Voor zondag moet je alleen nog vlees kopen. Dat ben
ik vergeten. Zet je de wekker, voor maandag. Dat je niet te laat komt. [Ze komt
verder de kamer in, dicht naast het bed van MADMAN] Je moet verder Herman. Net
als ik.
MADMAN:
Ga weg!
[Moeder gaat af.]
12.
[MADMAN bekijkt en bevoelt het revolvertje:]
MADMAN:
Dit is de
zijne. Hij heeft me wel duizend maal vermoord omdat ik de mijne kwijt was.
Pang! Pangpang! [Hij schiet zichzelf
neer.] Hij had er zijn naam ingekrast. [zoekt.
Vindt.] Ik ga weg, zei hij. Ik ben het zat. Altijd diezelfde smoel als een
eeuwig spiegelbeeld naast mij. Tegenover mij. Ik zou niet weten waarheen hij
wilde. Weg. [MADMAN staat op, zingt:]
N O O I T E E
R D E R W A S I K
B I J E E
N B E G R A F E N I S.
Onder de
zon, een blote hemel
Lag de
aarde netjes open,
Zwart, de
heuvel zand ernaast,
Groter
lijkend dan het gat.
Zoveel
tinten rose bloesem,
Vallen
neer als zachte sneeuw.
Zoveel
mensen zonder woorden
Verzameld
in een kring rondom.
Nooit
eerder was ik bij een begrafenis.
Alleen dan
van mijn oma
Zij was 86
jaar
Buiten was
het grijs en guur
Binnen
brandden licht en kachels
Koffie,
broodjes,
Mensen die
ik lang niet had gezien,
Gaven
handen, gaven zoenen.
Iemand
zei: Een mooie leeftijd,
Iemand
zei: Een prachtig leven,
Iemand
zei: Een zachte dood.
[Moeder komt terug, kijkt van op afstand naar
MADMAN.]
Nooit
eerder was ik bij een begrafenis.
Schurend
grint onder de voeten
Zoveel
mensen lopen zwijgend
Strakke
stenen, zwart en wit
Schrijven
namen in het zonlicht.
Bomen
roerloos, helder bladgroen
Waarin
vogels onderduiken
Zoveel
tinten roze bloesem
Vallen
neer als zachte sneeuw.
MADMAN EN
MOEDER:
Wat kon ik
anders dan ingehouden huilen.
Achter
prikkeldraad staan jongens
Staan met
roodbezwete hoofden
Naast een
crossfiets, ongedurig
Maar
nieuwsgierig, kijken toe.
Toch nog
woorden, zacht gemompeld,
Aldoor
weer diezelfde naam.
Zoveel
mensen dichtbijeen
Verzameld
in een kring rondom.
Laat ze
niet zeggen: Hij was
Laat ze
niet zeggen: Het is
Laat ze
niet zeggen: God heeft
Laat ze
niet zeggen: Het komt
Laat ze
niet zeggen: Hij rust
Laat ze
niet zeggen: Vergeet
Wat kon ik
anders dan ingehouden huilen.
MOEDER:
Slaap
lekker Herman. [Gaat af]
[MADMAN zwijgt, wacht. DR. EGO draait aan het
fietswiel op de kruk. MADMAN ziet het gebeuren, pakt het revolvertje, schiet
op het rad: "PANG!". Het Rad staat stil.]
DR. EGO:
Tijd voor
een spelletje.
MADMAN:
Tijd
voor een spelletje.
DR. EGO:
Zes is het
getal van Russisch roulette. [Eén hand
met vijf vingers, één hand met één.] Eén op de zes. [Houdt de hand met één vinger als een pistool tegen zijn slaap.]
MADMAN:
[Het idee krijgt vorm.] Zes
spelers. Ik nodig ze uit. Ik neem ze te pakken... Het rad. [Dr. EGO laat het rad weer draaien. Steeds harder.] Het rad begint
te draaien. Het draait. En het draait. En het stopt. [Het rad stopt]
DR. EGO:
Pak
ze.
MADMAN:
Wraak.
DEEL II
13.
[MADMANS kamer. In de kamer staat het grote
ROULETTERAD dat MADMAN heeft gemaakt van een fietswiel, pvc pijp, en oude
lappen. Het rad is onderverdeeld in 6 vakken. Vijf wit, en een rood. Het rad
staat tegen de muur. MADMAN ligt in bed. Slaapt. Woelt. DR. EGO verschijnt in
het licht van een volgspot, hij rookt een sigaret, kijkt naar de rook, kijkt
naar het publiek.]
DR. EGO
Tijd voor
een spelletje... Wraak.
[De SCHADUWEN zitten als publiek rondom hem. De
SLAAPWANDELAAR komt op, verkleed als koorddanser. Tijdens het lied klimt hij
in de ladder die naar het koord leidt. Op het gespannen koord staat een pop,
als Koorddanser, in wankel evenwicht.
D E K O O R D
D A N S E R
De
koorddanser staat aan het begin
Van het
hoge koord, maar plotseling
Ziet hij
voor zich hoe hij straks te pletter vallen zal
Als gif
sluipt het zijn schedel in
Angst voor
de val.
[De SLAAPWANDELAAR ziet de pop, de pop wankelt en
valt. Door angst overmant daalt de SLAAPWANDELAAR af, hij neemt de pop in zijn
armen.]
Hij ziet
als in een film zijn eigen act
Hij
wankelt, valt voorover, breekt zijn nek
Voor het
publiek dat deze dood nog lang bespreken zal
Achter
bleef een rode vlek
Angst voor
de val
Links en
rechts het donker
Van de
gekte en de dood
Onder je
en voor een net nog zichtbaar spoor van licht
Waarop je
balanceren moet
Je voeten
voet voor voet; je spreidt je armen wijd;
Je lichaam
richt zich op in wankel evenwicht
Hij zal
wel moeten, hij is het verplicht
Aan het
publiek dat ogen op hem richt
Begeleid
door tromgeroffel en trompetgeschal
Staat ie
in een bundel licht
Angst voor
de val
Links en
rechts het donker...
Koorddanser
dans over het koord
Je wordt
betaald te doen zoals het hoort
Voor het
publiek dat klapt en roept: "Komt er nog wat van!"
Dans op
het gespannen koord.
Angst voor
de val.
SOLO:
De
koorddanser kijkt zijn kijkers aan
Hij
schreeuwt: Ik zal alleen het koord opgaan
Als jullie
met z'n allen voor 't geval ik vallen zal
Rondom
onder mij gaan staan
Vang mij
als ik val
Van de
gekte en de dood
Onder je
en voor een net nog zichtbaar spoor van licht
Waarop je
balanceren moet
Je voeten
voet voor voet; je spreidt je armen wijd;
Je lichaam
richt zich op in wankel evenwicht
En als ik
val neem ik een sprong
Ik sla mij
armen heftig wijd
En
schreeuw mijn schreeuw door het heelal
Misschien
dat ik nog vleugels krijg
Maar
liever heb ik iemand
Heb ik
iemand om mij
Iemand om
mij op te vangen als ik val
[EGO en de SCHADUWEN verdwijnen]
14.
[MADMAN ontwaakt, komt overeind, pakt een stapeltje
papier dat naast zijn bed ligt, mompelt de woorden: "Vang me als ik
val" en leest]
STEM
MADMAN:
[Terwijl MADMAN opstaat, zijn bed inklapt, en de
rommel links en rechts begint op te ruimen, conservenblikken, borden,
kopjes,etc.]
Zondag-nacht:
Hangend op de bank keek ik televisie. De koptelefoon opgezet, en een
klassieke c.d. van mijn vader. Zo hard dat Johan Sebastiaan Bach zich als een
heipaal in mijn hersens ramde. Het hielp niet. Toen ik tandenpoetste kreeg ik
honger. Ik maakte soep en frituurde kroketten. Tegen half zes sliep ik nog
steeds niet. Het is inmiddels maandag.
De
kroketten drijven als vette monsters op de soep, even lamlendig als ik zelf.
Het is beter hier te slapen dan op school.
Dinsdag:
Voor het eerst gekookt. Het ging als vanzelf. Tot ik het idee kreeg waar ik
naar zocht. Nu twijfel ik weer, maar toen zat ik er zo vol van dat ik het eten
vergat. Het huis stinkt nog steeds naar de aardappels.
Woensdag:
Wil het. Durf het. Doe het.
Donderdag
24 oktober. School gebeld. Zei dat ik ziek was. Al voel ik mij beter dan ooit.
Druk als een spin bezig met een web. Boeiende gedachte. Geen problemen met
eten.
Tijdens de
afwas werd ik bang van wat ik wilde. Hoe het allemaal afloopt, weet ik niet.
Het zal me een rotzorg zijn.
MADMAN:
Het zal me
een rotzorg zijn.
15.
[Kamer van JOSÉ. Bed. Klerenrek. Staande spiegel.
JOSÉ ontwaakt. Naast haar bed een rek met kleren. Ze komt overeind. Het laken
als een kledingstuk om haar heen geslagen. Ze zingt:]
M I J
N K L E R E N M O E
Ik wil
bemind zijn en bewonderd
Ik wil
gezien zijn en gekend
Maar 's
morgensvroeg soms lig ik onder
Dit witte
laken als een tent
Zo af en
toe ben ik mijn kleren moe
Laat mij
maar liggen, onbekeken.
Gestript
tot op mijn laatste huid
Met niets
om mij te kleden
Dan het
laken dat mijn naakte lijf omsluit
Laat mij
maar liggen
Het
daglicht staat mij tegen.
Ik kies
mijn kleren om het daglicht mee te kleuren
Ik houd
ervan om steeds opnieuw als nieuw te zijn
Al zijn er
die beweren: Het is buitenkant en schijn
Het is een
middel om mijzelf mee op te beuren
Ik kies
mijn kleren om het daglicht mee te kleuren
Maar
altijd weer datzelfde stomme commentaar
Ach laat
ze maar, ze zijn zo klein.
Ze vinden
mij, denk ik, een trut met veel kapsones
Omdat ik
lef heb en een zelfbewuste smaak
Ze doen zo
onvolwassen. Ze zeiken mij te vaak
Over wat
voor hen zo anders dan gewoon is
Ze vinden
mij ,denk ik, een trut met veel kapsones
Maar met
de koele houding van een trotse kat
Toon ik ze
dat het mij niet raakt.
[Terwijl JOSé gehuld in haar witte laken, door de
kamer paradeert, en showposes aanneemt voor de spiegel. Even later komt
broertje KINGKONG binnen. Hij kijkt minachtend toe. JOSé merkt het niet.]
Hun ogen
glijden stiekum keurend langs mijn lijf
Van kop
tot teen beoordeeld met het keurmerk 'lekker wijf'
En als ik
t'rug kijk weet ik dat ze mij ontwijken
Als ik op
straat loop voel ik dat ze naar me kijken
Als
compliment: ik word gezien.
[JOSé ziet opeens haar broertje, gilt.]
JOSÉ:
Ga van
mijn kamer af.
KINGKONG
Je bent
laat zusje.
JOSÉ:
Ga weg.
KINGKONG
Ho. Ik
laat me niet langer in de zeik zetten door jou, zusje.
JOSÉ:
Tuurlijk
niet broertje. Je staat al tot de enkels in je eigen zeik.
KINGKONG
[Grijpt José vast bij het laken] De truc:
Het van kleur verschietende meisje. Eén ruk aan het laken en het standbeeld
wordt onthuld.
JOSÉ:
[Trekt zich los] Als je wilt rukken, zoek
dan je eigen lakens op.
KINGKONG
[Gooit JOSÉ'S kleren van het rek, één voor één] Je denkt
dat je mooi bent, slim, zelfbewust, beter dan anderen [pakt kledingstuk, houdt het vast]. En er zijn er nog steeds die
je geloven.
JOSÉ:
Laat
dat [Ze bukt zich om kleren op te rapen.
Voor elk kledingstuk dat ze opraapt gooit KINGKONG een ander kledingstuk op de
vloer.] Ik word ziek van je, Kingkong, iedereen wordt ziek van je. Nooit
gemerkt? Madman, bijvoorbeeld, is deze week nog niet op school geweest. En
jij weet waarom broertje!
KINGKONG
Moet jij
zeggen. De enige reden dat jij niet durfde lachen, was angst dat je make-up
zou barsten. Van binnen vond jij het prachtig om die leipo van een Madman te
zien kruipen.
JOSÉ:
Ik heb jóu
zien kruipen, broertje. En van harte gelachen heb ik ook.
KINGKONG
[Gooit het kledingrek om. Gaat af] Arrogant
trut.
JOSÉ:
Madman is
zielig, maar jij bent ziek.
[Ze zoekt haar kleren bijéén, kruipend over de vloer]
KINGKONG:
[komt terug] Wie kruipt er voor wie?
16.
[MADMAN is bezig op zijn kamer. Hij scheurt lappen
aan repen. Overal in zijn kamer zie je troep. Christine verschijnt. MADMAN
schrikt]
MADMAN:
Hoe kom
jij hier?
CHRISTINE
Ik heb
broodjes meegenomen.
MADMAN:
Had ik de
deur niet op slot gedaan?
CHRISTINE
Te laat,
ik ben al binnen. Ze zijn nog warm, de broodjes. Voel maar. [legt haar handen op MADMAN's wangen]
Dit zijn mijn handen. Het is koud buiten. Je wangen zijn warm. Lekker. Je
ruikt nog naar slaap.
MADMAN:
Wat kom je
doen?
CHRISTINE
Ontbijten.
Heb je al ontbeten? [Wijst naar de foto
naast de spiegel] Hoe oud was je toen? Elf? Je foto naast de spiegel. Elke
morgen kijken, vergelijken, kijken of de baard al is gegroeid. En? Is de baard
gegroeid? [Voelt]
MADMAN:
Dat ben ik
niet. Dat is Nico [Christine loopt naar
de foto om te kijken] Ik ben de helft van een tweeling.
CHRISTINE
Je bent
niet helemaal [MADMAN zwijgt] Sorry,
je hebt een tweelingbroer?
MADMAN:
Nee [Wacht] Niet meer.
D E H E L L I
N G A F
Het is
half zeven, de kinderen kijken Sesamstraat
Terwijl
hun wereld uit kleur en simpelheid bestaat,
Rijd jij,
God alleen weet waar met je gedachten over straat
God alleen
weet waar met je gedachten over straat
De lucht
is zachtblauw,
de zon
staat laag legt een teder licht
Over je
huid, de wind is adem, jJij rijdt vederlicht
Op je
fiets, voortgejaagd op dunne bandjes evenwicht
Rijd je
voortgejaagd op dunne bandjes evenwicht
Je glijdt
de helling af met een vaart ,bomen langs het pad
Er is geen
mens op straat dus niemand ziet dat je valt
Roerloos
staat de eik alsof je hem niet hebt geraakt
Onbewogen
alsof jij hem niet had geraakt
Rijdt er
een meisje hetzelfde pad naar pianoles
Ze zoekt
naar melodieën bij een zelfbedachte tekst
Luidkeels.
Als ze jou ziet is haar schreeuw om hulp te laat
Als ze jou
ziet liggen is haar schreeuw om hulp te laat
MADMAN:
Ik zat
hier. Hij liep van de deur naar het bureau. Als een tijger. Hij smeet mijn
papieren tegen de grond. Hij was anders dan ik, vond hij. Origineler, moediger.
Hij zocht altijd naar verschillen. Hij was hij, de eerstgeborene, en ik was
alleen maar een hinderlijke schaduw. Ik wilde werken. Hij moest ook werken,
vond ik. Ik wilde altijd alles hetzelfde. "Ik ga weg", zei hij.
"Ik ben het zat. Niet altijd diezelfde smoel als een eeuwig spiegelbeeld
naast mij, tegenover mij". Hij ging weg. Ik zou niet weten waarheen. Toen
ze hem vonden lag ie dood naast zijn fiets. Weet je wat mijn moeder
zei:"Ik wist eerst niet eens wie van jullie tweeen daar lag"
CHRISTINE
Jij bent
jij. [Neemt papier van de stapel]
Wat schrijf je?
MADMAN:
[Aarzelt. Pakt haar het papier uit handen] Een variant
op russisch roulette [Christine grist het
papier terug, leest] Waarom de een doodgaat en de ander niet. Een soort rad
van avontuur.
CHRISTINE
Je bent
gek.
MADMAN:
Waarom de
een gek wordt en de ander zijn VWO diploma haalt, en rijk en gelukkig wordt,
zoals een varken zich in de modder voelt. Geen problemen.
CHRISTINE
Is dit
fantasie of menens.
MADMAN:
Ik denk
dat het menens is.
CHRISTINE
Niet doen.
Het is theatraal. Het lost niets op.
MADMAN:
[Geirriteerd. Pakt papier terug] Ga weg!
CHRISTINE
Ik ga [Gaat af]
MADMAN:
Ik had
moeten zeggen: blijf bij me. Ik had
CHRISTINE
[Komt terug.] De broodjes .....
14.
[Schoolruimte, waar SUZET en JEANET zijn om te
repeteren voor een optreden. JEANET komt op met twee schooltassen, kwakt ze
neer, pakt wat uit, zet wat klaar. SUZET komt op met twee kopjes koffie]
JEANET
Toch is
die jongen van jou niet goed bij zijn hoofd. Geef toe.
SUZET
Wat?
JEANET
Dat er
in het hoofd van die jongen een klomp zompige klei zit. Of een baksteen. Dat
hij gek is.
SUZET
Tuurlijk
issie gek.
JEANET
[Verbaasd. Pakt koffie aan] Zoals
vrijdag. Gewoonlijk weet je bij de meeste mensen waar je aan toe bent. Ben
jij wel eens bang van hem?
SUZET
Bang?
Hij doet geen vlieg kwaad. [Pakt papier
met liedtekst. Leest]
JEANET
Zeker
weten?
SUZET
Ik
breek mijn tong over deze tekst.
JEANET
Wat
zie je in hem?
SUZET
Wat
ik in hem zie? Niks.
JEANET
Niks
SUZET
Wat kijk
je? Van mij mag ie doodvallen. Nu.
JEANET
Ik
begrijp je niet.
SUZET
Je
doet alsof ik wat heb met Madman.
JEANET
Madman?
Trut! Ik heb het over Kingkong.
SUZET
[Lacht] Okee...opnieuw. [Traag dringt door wat Jeanet al die tijd
bedoelde] Je bedoelt dat je Kingkong een engerd vindt?
JEANET
Ik
vind KINGKONG minstens zo mesjokke als MADMAN....Sorry.... Zingen. [Duwt Suzet microfoon in haar handen. Ze
zingen: VRIENDINNEN. Eerst met enige afstand, dan steeds inniger:]
V R I E N D I N N E N
Er is geen
mooier soort beminnen tussen twee
Dan de
vriendschap van vriendinnen
Met de
eenvoud van de badgast
Zo zijn
er: Sentiment en sex
Maar
bovenal ligt mij het best:
De
vriendschap van vriendinnen
Er is geen
mooier soort beminnen tussen twee
Vriendinnen.
Lachen
zuchten zeuren grappen maken het geroddel
Zalig het
gezemel over alles over niets
Liefdes
ruzie vrienden onvoldoendes en vakanties
Kleren
kappers koffie en wat was er op tv
Met de
eenvoud van de badgast in de zomerzon aan zee
Alle tijd
en niets dat moet geen cijfers geen controle
Zelfs
verlost van het gevoel dat je bekeken wordt
Klagen
kletsen vragen naar wat was en wat gaat komen
Lekker
drijven als een zwemmer met de stroming mee
Met de
eenvoud van de badgast in de zomerzon aan zee
Schaterlachend
schelden plannen maken en vergeten
Plagen
praten stoeien met ideeen met elkaar
Klagen
kletsen vragen naar wat was en wat gaat komen
Lekker
drijven als een zwemmer met de stroming mee
[Al kletsend, beetje stoeierig, belanden ze aan de
andere kant van het podium.]
JEANET
En nu wil
ik weten wat jij in hem ziet? Je vindt hem intelligent?
SUZET
Soms.
JEANET
Knap om te
zien?
SUZET
Soms.
JEANET
Dat meen
je niet? Issie lief?
SUZET
Lief? Wat
een woord.
JEANET
Issie
lief? Gevoelig?
SUZET
Soms.
JEANET
Wat heeft
die jongen dat je hem niet als een stinkende wind van je aftoetert?
SUZET
"Wat
heeft die jongen wat ik niet heb?"....Je bent jaloers.
JEANET
Wat heeft
ie?
SUZET
Lef.
Energie. Je kunt met hem lachen.
JEANET
Hij is
grof.
SUZET
Soms. Hij
zegt wat ie zeggen wil. Hij doet wat ie doen wil.
JEANET
Lomp.
SUZET
Hij is
niet altijd zo al jij hem kent. Soms issie.....
JEANET
Vrijt ie
lekker?
SUZET
Waar
bemoei jij je mee? Heb je last van ons?
JEANET
Soms.
SUZET
En nu jij:
Wat zie jij in Bertje?
JEANET
Bertje is
een rund. Ik zit opgescheept met die jongen omdat jij zo nodig.....
[Jeanet botst bijna tegen de LEERLING op, die het
toneel opkomt om mee te delen dat er telefoon is.]
LEERL:
Telefoon!.
SUZET
[Tegen Jeanet] Dat is hem. KINGKONG. [Ze loopt weg, komt terug, Jeanet raapte
intussen de spullen bij elkaar] MADMAN. Of we komen vanavond. Hij geeft een
feestje.
[DONKER]
15.
[SMAL PLEKJE LICHT. Bertje en KINGKONG worstelen
arm. Ondertussen, met rode koppen]
BERTJE
Ik
heb 'r gezien, die rooie van vrijdag.
KINGKONG
"Ik
heb 'r gezien, die rooie van vrijdag...". Ze fladdert als een vlinder in
je onderbuik". Ze ligt likkebaardend op je lippen. Bertjebertje,
verliefd op het onmogelijke.
BERTJE
't Is een
mooie meid. Geef toe.
KINGKONG
[Wint van Bertje] Die rooie is een groen
appeltje dat geschild moet worden. Ze heeft nog wat te goed van mij. Houd jij
je maar bij jouw Jeanetje.
BERTJE
Houd jij
je maar bij jouw Suusje.
KINGKONG
"Ach
Suusje mijn soesje, toon mij de geheimen van je bloesje. Wat is er met mijn
Suusje?
[De telefoon gaat, buiten beeld]
BERTJE
[Staat op] Je belazert haar.
KINGKONG
Ik? [Roept Bertje terug] Hee. Als dat Suusje
is, zeg maar dat ik er niet ben.
BERTJE
[Komt terug van de telefoon] 't Is
Madman. Hij geeft een feestje. Z'n ouders zijn niet thuis. Of we komen. Vanavond.
KINGKONG
Vraag hem
of er drank is.
BERTJE
Er is
drank in overvloed, zegt hij.
KINGKONG
Vraag hem
of het gratis is.
BERTJE
[Af en op] Het is gratis en vrijblijvend.
KINGKONG
Zeg hem
dat ie daar spijt van gaat krijgen. Zeg maar dat we komen. [Bertje wil afgaan] Bertje... Vraag hem of die rooie vanavond ook
komt.
BERTJE
Heb ik al
gedaan. [Schudt nee]
[DONKER]
16.
[EGBERT zit op de w.c. Een stapel papier op school.
Af en toe wijzigt hij een woord, een zin, met balpen].
EGBERT
"De
onbekende leerling. Eén. Lessen in liefde." Mooie kop. "Tegenover
mij zit Madman. Zijn bleke zielige hoofd ligt als een ei..." Te mooi. [Verbetert:] "Zijn kop ligt als
een ei op het nestje van zijn kraag. Wat daarin wordt uitgebroed weet niemand."
Mooi. "Ik val met de deur in huis met de eerste vraag! [Streept] "Ik val met de eerste
vraag in huis: Wat is jouw visie op zoenen? Madman kijkt mij aan met schichtige
oogjes en trillende lippen! Onzin. Madman kijkt niet zo [Denkt, streept, schrijft:] "Madman kijkt me onbewogen aan......
alleen wie beter kijkt ziet..... hoe in zijn nek..... rode vlekken verschijnen"
Mooi. "Zoenen" herhaalt hij. Ik heb het geprobeerd met een varken.
Maar wat mij betreft: ik schrijf liever poëzie. Over haaien!... Typisch
KINGKONG. Grof [lacht]. Lekker grof.
Gewoon: lekker grof. Moet kunnen.
STEM
Egbert?
Doe's open.
EGBERT
.....Open?
STEM
Doe niet
zo preuts. Schijterd.
EGBERT
[Opent de
deur. Krijgt draadloze telefoon aangereikt]
STEM
[Spreker
wordt zichtbaar] Als je zo'n ding hebt, zul je hem gebruiken ook.
EGBERT
Ja.....Hallo......Jij... [In een
kinderachtige reactie verbergt hij de papieren achter zijn rug] ...een feestje?
17.
[SMAL
PLEKJE LICHT. José staat voor de spiegel. Maakt zich mooi. Telefoon gaat over.
Het duurt lang voor ze de telefoon aanpakt].
JOSÉ
Met
José.....Dus je leeft nog...Jij?.......Wie komen er nog meer.....ik denk van
wel. Maar niet zo vroeg.... En niet zo lang..
[DONKER]
18.
[VRIJ
DUISTER. Deurbel gaat. Madman opent de deur. Jose komt binnen.]
JOSE
Waar zijn
de anderen.
[MADMAN
helpt haar uit haar jas. Loopt er mee weg. Ruige Intro-muziek van Bloody Hell.
MADMAN besluipt José van achteren met een winkelwagentje, duwt haar daarin,
bindt haar vast. Rijdt MET EEN RAZENDE
VAART vijf andere winkelwagentjes het toneel op. Met daarin Suzet,
Jeanet, Egbert, Bertje en King Kong. En vervolgens wordt de 'zelfmoordmachine'
binnengedragen/gereden.MADMAN. De SCHADUWEN zitten aks publiek links en
rechts, DR EGO staat boven bij het grote REUZENRAD VAN AVONTUUR.]
B L O O D Y H E
L L
met je rug
tegen de muur
Dan zeg
ik: stel
Je niet
aan het is maar spel
Speel het
met vuur
Ik weet
het wel
- Wat kan
het schelen
Het is
maar spel
- Je moet
het spelen
- Ook als
de regels je verslinden
Het is
maar spel
- Dus
welkom in de BLOODY HELL
MADMAN
Ik sla
spijkers in je schedel,
Ik steek
spelden in je huid.
sla mijn
handen vor je ogen,
En ik ruk
je tong eruit.
Ben
allergisch voor je woorden,
Ik word
ziek van je gezwijg
Het is die
schizofrene kop
waar ik de
zenuwen van kjrijg.
Ik zet
stempels op je kleren,
Veeg m'n
voeten aan je rug
En zodra
je bij me wegloopt,
Kommandeer
ik je terug
Ik zet een
hek waar je moet blijven,
Wikkel je
in prikkeldraad
Zet je op
de trein naar een
Afgelegen
reservaat.
Trek je
kop tussen je schouders
Naai je
oren in je kraag
Bind je
handen in je zakken
En ik stop
stenen in je maag
Pin mijn
stem in je geheugen
Plant me
in je denken voort
Zelfs tot
in je diepste dromen
Wordt mijn
commentaar gehoord
'k Zal je
met mijn vuur bestoken
Brand je
dode ziel er uit
Je bent
een godgeklaagde zombie
Met een
besmettelijke huid
Ik zweep
je op; ik jaag je voort
Ik ben het
zat dat jij met jouw
Aanwezigheid
mijn lust verstoord
MADMAN:
Welkom in
de Bloody Hell. Het Rad van Avontuur. Madman's Roulette. En ik ben uw
presentator
KINGKONG:
Je bent
gek Madman
MADMAN:
Ik ben
Madman.
KINGKONG:
Je bent
volkomen geschift Madman.
MADMAN
Ik
ben volkomen geschift, zegt men.
SCAHDUWEN
Zegt men.
KINGKONG
Je bent
niet eens een gevaarlijke gek. Je bent een drol. Uitgekakt.Je bent zielig.
MADMAN
Wat zijn
de regels van het spel.
SCHADUWEN
Wat zijn
de regels?
MADMAN
Ik
stel de vragen. Dàt zijn de regels. De eerste ronde: Het Rad zet zich in beweging.
[Dr. EGO laat het rad draaien]
KINGKONG
Wat is het
nut van deze voorstelling? Als je wat te zeggen hebt, zeg het me dan. Sla me,
schop me, bijt me. Scheld, schreeuw, spuug. Maar speel geen toneeltje met
mij. Je bent een shitacteur, MADMAN. Ik houd niet van jouw depressieve drama.
Er wordt teveel in gezucht, en gezwegen.
MADMAN
Er wordt
mij nog te weinig gezwegen.
KINGKONG
Een
grapje! Hij maakt een grapje!
[MADMAN snoert King Kong letterlijk de mond, met een
sjaal]
MADMAN
De eerste
ronde, de eerste vragen. Bij ieder foutief antwoord, komt het Rad tot
stilstand. Stopt het Rad op wit, driemaal achtereen, dan zijn jullie vrij om te
gaan. Maar stopt het Rad op Rood [Demonstreert
de wegschietende pijl. Het RAD STOPT. De pijl boort zich in de rugleuning van
een stoel] dan zal er eentje moeten sterven: Eentje maar. [MADMAN trekt de pijl uit de rugleuning,
spant de boog, legt de pijl klaar.] Eerste ronde. De zintuigen. [Hij gaat de "Quizkandidaten",
liggend in hun winkelwagentjes, langs en stelt zijn vragen:] Kijken doe je
met je?
[De ene bang, de ander met weerzin, weer een ander
met allebei, geven, antwoord...]
SUZET
Ogen
MADMAN
Horen doe
je met je.....
JEANET
Oren
MADMAN
Ruiken
doe je met je....
EGBERT
Neus
MADMAN
Proeven
doe je met je....
JOSÉ
Tong
MADMAN
Voelen doe
je met je....
BERTJE
[Denkt, aarzelt] Vingers
MADMAN
[Illustreert z'n woorden met z'n vingers] Vingers [Balt z'n vuist, toont z'n hand] Ik voel
me zo gesloten. 's Morgens als ik opsta [Strekt
langzaam zijn middelvinger] voel ik mij zo alleen. [Kijkt z'n vinger aan. Likt de vinger] Zal ik je een kusje geven.
Je voelt zo nat, moet je huilen, stil maar, wij zijn bij je, voel maar, alle
10. [Strekt zijn vingers, balt ze, strekt
ze, legt ze om Bertjes hals] En hoe voelen deze vingers?... FOUT! [Loopt richting stoel. HET RAD BEGINT AF TE
REMMEN. MADMAN praat ondertussen.] Voelen doe je met je hart, met je haar,
met je hoofd, met je handen. [Gaat
zitten. HET RAD STOPT OP WIT. Tijdje stilte]. Laten we verder gaan. De
Tweede Ronde. De lichaamsdelen... Van welke lichaamsdelen kun je er minstens
eentje missen?
SUZET
Benen
JEANET
Armen
BERTJE
Ogen
EGBERT
Neusgaten
MADMAN
Fout! [Loopt naar het Rad. HET RAD MINDERT VAART]
Een gat is een lichaamsdeel dat er niet is. Wat er niet is kun je niet missen.
Je kunt het wel missen, je kunt het niet afstaan. Een gat kan zich alleen maar
vullen, bij griep of verkoudheid, met snot en ellende. Maar zelf is het niets [MADMAN gaat zitten. HET RAD STOPT OP WIT]
De laatste ronde... Stopt het Rad op wit, dan zijn jullie vrij om te gaan. Maar
stopt het Rad op rood, dan zal er een moeten sterven. En dat ben ik.... Waarom
ook niet?
[MADMAN stapt op Bertje af. Stilte. MADMAN wacht]
Dat was de
vraag.
BERTJE
Welke
vraag? [Stilte]
JOSÉ
Hoe lang
ga je hier mee door?
MADMAN
Fout! [Hij loopt naar het Rad, langzaam, het Rad
mindert vaart. Vlak voor MADMAN de "stoel" bereikt, wordt hij geroepen.]
CHRISTINE
Herman!
[MADMAN kijkt op, blijft staan. HET RAD STOPT OP
ROOD. De pijl schiet weg, boort zich in de rugleuning, met vreselijke
klap. Dan stilte.]
MADMAN
Jullie
mogen gaan.
[MADMAN maakt de gevangenen los, KINKONG als laatste.
KINGKONG wil MADMAN aanvliegen. De anderen houden hem tegen. Als ze bijna af
zijn roept MADMAN KINGKONG bij zijn echte naam:]
Johan.
[KINGKONG blijft staan]
Je was
bang.
[KINGKONG grijpt MADMAN. Ze worstelen. De anderen kijken
toe. MADMAN en KINGKONG kijken elkaar aan. Een spoor van herkenning. Een spoor
van begrip. KINGKONG gaat af.]
[CHRISTINE en MADMAN staan ver van elkaar af, MADMAN
met de rug naar CHRISTINE].
CHRISTINE
En, deed
ik het goed.
MADMAN
[Mat] Het was goed zo.
CHRISTINE
Ben je
tevreden?
MADMAN
[Draait zich om] Het was stom. Het was
belachelijk. Het was theatraal. [Stilte]
Ik heb gevochten met KINGKONG.
CHRISTINE
En?
MADMAN
[Grinnikt] En wat doe jij? Ga je, of blijf
je?
CHRISTINE
Ik ben nog
nooit ergens gebleven. Morgenvroeg neem ik de trein.
MADMAN
En
daarvoor?
CHRISTINE
Daarvoor
zoek ik de sleutel van de keukendeur.
MADMAN
Hoezo?
CHRISTINE
De deur
zit op slot. [Wacht] Ik heb twee
jongens die willen kamperen. [BOB EN BILL
komen op, even onnozel als voorheen, nog steeds met walkman.]
MADMAN
In de
tuin?
CHRISTINE
In de
tuin. [Ze omhelst MADMAN, duwt hem dan
van hem af, laat de sleutel zien, zegt:] Ik heb hem al.
20.
[MADMAN neemt afscheid van CHRISTINE. Op het perron,
waar allerlei andere reizigers komen en gaan, zingen ze:]
T R E I N
E N Z I J N E R Z A T
Treinen
zijn er zat. Van plek naar plek
Volgen zij
de regels van het spoor
Wie zit er
in wie speelt er mee wie springt er voor?
Ik lees de
tijden van vertrek
En zie hoe
iemand op de muur met viltstift schreef:
Je bent
een vuur je bent een wolk die overdreef
Twee
hondsbrutale mussen
Trippen
rustig tussen
De gore
zware bielzen van het spoor
De
wachtkamer is leeg
Zachtjes
fluitend veegt
Iemand er
de peuken van de vloer
Ik zou
graag willen dat je bleef
De bleke
rechthoek zonlicht
Die plat
op het perron ligt
Vervormt,
vervaagt, verdwijnt zonder een spoor
Ik wil wel
maar ik weet
Voor wat
ik zeggen wil geen zinnig woord
Ik zou
graag willen dat je bleef
Een
haastig echtpaar draagt een
Bepakte
kinderwagen
De trappen
op. Het kind slaapt ongestoord
De wolken
zijn van streek
Als ik
omhoog kijk breekt
Het
zonlicht er nog even hevig door
Ik zou
graag willen dat je bleef
[Geluid van de trein, CHRISTINE vertrekt, MADMAN
blijft staan]
21.
[MADMAN beklimt de trap naar zijn kamer, blijft daar
voor het raam staan kijken staan kijken, rug naar de zaal. MADMAN's MOEDER komt
het podium op, thuis van de reis, gaat trap op, begroet MADMAN, en gaat trap
af. MADMAN staat en blijft staan. Onder hem verstrijkt de tijd - op een
klankcollage van muziek, het tikken van de klok, en geluiden. Daardoor heen
klinkt MADMANS stem. Dagboekfragmentjes:]
MADMAN:
29
Oktober: Mijn moeder is weer thuis. Blij je te zien, zei ze. Ik zou het zelfde
kunnen zeggen als ik kon.
1
November. Niks. Helemaal niks.
4
November; Regen. Gelukkig. Hoef ik zelf niet te huilen.
[Mensen steken over met paraplu's]
9
November: Verjaardag van Marieke. Lang gezocht naar een cadeautje. Weet nooit
wat ik iemand moet geven.
[Iemand met paraplu steekt over, maakt dansje, zingt
'Singin in the rain.]
10
November. Het regent nog steeds. Singing in
the rain. Het komt allemaal wel goed.
5
december: Pakjes ingepakt en uitgepakt. Mijn moeder had rijmpjes gemaakt. Hardstikke
maf. Wel leuk. En lief.
6
December. FC Engelen wint van FC Sinterklaas: Gloria gloria.
[Iemand steekt over met muts en (kunst)kerstboom]
12
December: Christine... was ze d'r wel, of was ze d'r niet?
[BERTJE en KINGKONG komen op met blikje, met daarin
rotje, steken dat aan, rennen weg: Niets. Komen terug om te kijken: Knal.
Rennen weg.]
27
December: Je ruikt nog wat we aten. Wachten op het nieuwe jaar. Aftellen.
[Leerlingen plakken affiches voor een schoolfeest.
Nieuwjaarsbal. Op de affiches de koppen van Suzet en Jeanet, en een datum.]
31
December. Seth Gaaikema om het oude jaar te verjagen. Omgekeerd was beter.
1 Januari
1992: Volgend jaar word ik 19. Ik wel. Zulke dingen zeiden we vroeger.
4 Januari:
Eerste schooldag, nieuw jaar, verder alles ouderwets hetzelfde. Vrijdagavond
feest. Nieuwjaarsbal. Ik heb mijn besluit genomen: Ik ga.
[Het decor verandert geleidelijk in een
schoolfeestdecor: De vloer stroomt vol feestgangers, die elk een stukje
versiering aanbrengen]
MADMAN
[Draait zich om, kijkt, beslist] Vanavond
ga ik.
D E U R E
N O P E N D E U R E N D I C H T
[Suzet en Jeanet zingen de eerste coupletten van het
FINALE-lied, MADMAN kijkt van boven toe]
SUZET/JEANET
Met een
kop vol geheimen
Laat ik
naar me raden
Laat ik
naar me kijken
Deuren
open deuren dicht
Met een
mond vol verhalen
Laat ik
van mij horen
Strooi ik
met mijn woorden
Doe ze
open, doe ze dicht.
En af
en toe klinkt er geroep:
De Gek
staat op de stoep!
ALLEN
Lalala....
[lallend, als in een feesttent]
In het
smalle licht
van de
deuropening
van de
deur die openging
staat in
wankel evenwicht:
MADMAN
[Zingt van bovenaf]
En als ik
val neem ik een sprong
Ik sla
mijn armen heftig wijd
Ik
schreeuw mijn schreeuw door het heelal
Misschien
dat ik nog vleugels krijg
Maar
liever heb ik iemand
Heb ik
iemand om mij
Iemand om
mij op te vangen als is val.
[ MADMAN springt naar beneden tussen de feestgangers,
en neemt deel aan het feest]
ALLEN
Met een
kop vol verwarring
Zoek ik
tekst en uitleg
Zoek ik
mij een uitweg
Ga ik
open, sla ik dicht
Met een
hand vol verwachting
Ga mijzelf te buiten
Deuren
open deuren dicht,
Met m'n
buik vol misere
Wil ik
niets dan warmte
Niets dan
rust en ruimte
Maak me
open, laat me dicht
Met een
kop vol verlangen
Laat ik
mij beminnen
Kom maar
bij me binnen
Deuren
open deuren dicht